H4 NN 4-GT Taalverzorging 2 Spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H4 Taalverzorging 2 Spelling - werkwoordspelling

Leerdoel

Je leert over werkwoordspelling.

Persoonsvorm

De persoonsvorm is een vorm van het werkwoord die zich aanpast aan het onderwerp van de zin.

De persoonsvorm is altijd een werkwoord. Je vindt de persoonsvorm op 3 manieren -->

Voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord is een vorm van een werkwoord die wordt gebruikt om een voltooide tijd te vormen. Voorbeelden zijn:  gemaakt, gerepareerd, gelopen en gegaan

Een VD eindigt ook op -t -d -en of -n

Ze gaan samen met een PV 'hebben', 'zijn' of 'worden'

Voltooid deelwoord

Zwakke werkwoorden leer je goed spelling via 'T X KOFSCHIP

Ze eindigen op -d of -t

Sterke werkwoorden moet je goed leren. Vaak eindigen ze op     -en of -n

Onvoltooid deelwoord

Het onvoltooid deelwoord wordt ook wel het tegenwoordig deelwoord genoemd.

Regels: het hele werkwoord +d

slapend, fluitend, lopend, gillend, krijsend, rennend, huilend

Onvoltooid deelwoord

Je gebruikt het onvoltooid deelwoord om aan te geven dat je iets aan het doen bent, terwijl je ook iets anders aan het doen bent. Voorbeelden:

Huilend rende ze de klas uit. / Lachend rende ze de klas uit.

Niezend rende ze de klas uit. 

Bijvoeglijk voltooid deelwoord

Als een voltooid deelwoord bijvoeglijk wordt gebruikt, wordt het verbogen als een gewoon bijvoeglijk naamwoord.

Het voltooid deelwoord staat dan voor een zelfstandig naamwoord. Het zegt dus iets meer van een zelfstandig naamwoord (mensen, dieren, dingen of planten).

Bijvoeglijk voltooid deelwoord

De aardappelen zijn aangebrand (deelwoord). 

De aangebrande aardappelen (bijvoeglijk voltooid deelwoord)

Het zakgeld is beloofd (deelwoord).

Het beloofde zakgeld. (bijvoeglijk voltooid deelwoord)

De wielrenner is gestopt (deelwoord).

De gestopte wielrenner. (bijvoeglijk voltooid deelwoord)

Bijvoeglijk onvoltooid deelwoord

Ook het tegenwoordig deelwoord (onvoltooid deelwoord) kan als bijvoeglijk naamwoord worden gebruikt als je het deelwoord verlengt met een extra e

Bijvoeglijk onvoltooid deelwoord

Brandend zonk het nieuwe schip. Het brandende schip.

Fluitend liep de man weg. De fluitende man.

Het vliegtuig landde veilig. Het gelande vliegtuig.

Hij verlootte de cadeaus. De verlote cadeaus.

Het deeg wordt gekneed. Het geknede deeg.

Schema werkwoordspelling

In het schema werkwoordspelling op blz. 201 kun je dit nog eens bekijken. 

Menig leerling [                      ] zich de strijd met de vermaledijde d’s en t’s. Je moet er goed op letten dat de laatste letter, afhankelijk van de vorm en tijd van het werkwoord, soms [                      ]. Het is dan ook niet voor niets dat de werkwoordspelling jaarlijks wordt 

[                       ]. Een foutje is ook na jarenlange training, nauwgezette oefening en gerichte uitleg zo [                       ]. Hoewel er enkele lastige regels toegepast dienen te worden, moet je er wel op blijven letten dat iedere letter de juiste uitgang krijgt die het heeft

 [                       ].

Zorg ervoor dat je alle regels nog een keer zorgvuldig [                       ]. De werkwoordspelling is echt nooit [                       ], maar bij het schrijven heb je het stappenplan gewoon niet voldoende 

[                       ]. Het [                       ]vast nog wel eens dat je een slordigheidsfoutje maakt, maar je tekst krijgt de zorg die het 

[                       ].

herinnert

herinnerd

verandert

veranderd

herhaalt

herhaald

gebeurt

gebeurd

verdient

verdiend

WERKWOORDSPELLING

Koeman  [ ........................ ] de internationals naar voren.

Sinds kort  [ ........................ ] Peter 3 dagen per week.

Per abuis [ ........................ ] ik de relevante bestanden.

Die mop [ ........................ ] hij met zijn vrienden.

In juli en augustus [ ........................ ] we wekelijks!

Doordat de onoplettende jongen [ ...................... ]  op

de fiets, is hij tegen een lantaarnpaal  [ ...................... ].

schuifde

schoof

zwem

verwijder

deelde

fietste

apte

zwemt

verwijdert

deeldde

fietsten

appte

gecrashd

gecrasht

Werkwoordspelling moeilijk? Ben je mal! Je volgt gewoon het stroomschema. Je begint altijd met het beoordelen of het werkwoord een [                              ] is. Daarna kijk je naar de [                            ] van de zin. 

De [                          ] van het werkwoord vind je door -en weg te halen. 

Je gebruikt de regel van [                              ] in de

[                        ] tijd. Eindigt de stam op een van die medeklinkers? Dan voeg je [                        ] toe. 

Bij het voltooid deelwoord kun je  [                                      ] ook gebruiken. Je weet dan of de laatste letter een 

[                             ] is.

De infinitief is een onafhankelijk werkwoord; De vorm is niet afhankelijk van hoeveelheid of tijd. Dit is altijd het [                                  ].

persoonsvorm

tijd

stam

't ex-kofschip (1e)

tegenwoordige

verleden

+te

+de

d of t

't ex-kofschip (2e)

hele werkwoord

Vul het schema werkwoordspelling in.

woordsoort bepalen

PV

voltooid deelwoord

infinitief

T,T,

V.T. 

hele werkwoord

1. verlengproef

2. 't kofschip

eindigt nooit op dt

ik-vorm

ik-vorm + t

hele ww

1. verlengproef

2. 't kofschip

eindigt vaak op -de(n) of -te(n)

Maken in het lesboek

blz. 116-117

Maak opdracht 1-2-3-4

Leren voor tentamen en examen

Je kan alle werkwoordsvormen correct spellen. 

Einde paragraaf!