H2.3 Verwering en erosie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H2.3 Verwering en erosie

Leerdoelen

• Het verschil tussen verwering en erosie uitleggen;
• Verwering indelen in twee typen, voorbeelden van beide typen benoemen en de invloed van klimaat op de aanwezigheid van het type verwering beschrijven;
• Het verband tussen erosie, transport en sedimentatie beschrijven; 
• Voorbeelden van sedimentatieprocessen geven;
• Voorbeelden van massabewegingen geven.

Verwering

Is..?

Verwering van gesteente is het natuurlijke proces waarbij dit materiaal verandert als gevolg van invloeden van weer, klimaat, zogeheten exogene krachten. Het gesteente breekt in stukken (mechanische verwering) , lost op in water, of verandert anderszins (chemische verwering). Het verschil met erosie is dat bij verwering het gesteente niet verplaatst wordt maar slechts afgebroken.

Fysische verwering

Is..?

Fysische verwering of mechanische verwering is verwering door fysische krachten. Het is een algemene vorm van verwering. Fysische verwering zorgt voor het uiteenvallen van gesteenten in kleine deeltjes.

Vorstverwering

Is..?

Water vindt een weg door grote en kleine scheuren in het gesteente. Als het water in deze poriën bevriest wordt het ijs. Dit zorgt ervoor dat de poriën wat uiteen gedrukt worden en er scheuren ontstaan in het omliggende gesteente. Bij het ontdooien blijven deze scheuren openstaan, zodat er een volgende keer meer water kan binnendringen. Door dit proces zal het gesteente splijten en verbrokkelen. 

Woestijnverwering

Zoutverwering

Mechanische verwering door boomwortels

Erosie

Is..?

Erosie is het proces van slijtage van een vast oppervlak waarbij materiaal wordt verplaatst of geheel verdwijnt. Op Aarde gebeurt erosie vooral door de werking van wind, stromend water, ijs, maar ook ongewonere vormen van erosie zijn mogelijk als gevolg van vulkanisme en inslagen.

Transport

Sedimentatie

Schematische weergave

Lichter materiaal wordt later afgezet dan zwaarder materiaal.

Sedimentatie na miljoenen jaren