H5.4 Wereld na 1989

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Opdracht 2a

Beschrijf telkens in één zin wat er veranderde.

Opdracht-2b

Opstanden van burgers in Oost-Europa werden altijd door het Russische leger neergeslagen.

Waarom gebeurde dat in 1989 niet?

A De Sovjet-Unie steunde de Oost-Europese landen niet langer.

B De Verenigde Staten verboden als supermacht het neerslaan van de opstanden.

C In Berlijn viel de muur, zodat burgers naar het Westen konden vluchten.

D In de Sovjet-Unie was de communistische regering gevallen.

Opdracht-3

Na 1989 veranderden de machtsverhoudingen in de wereld.

Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

A China is een nieuwe grootmacht naast de VS.

B De Sovjet-Unie valt uit elkaar en bestaat niet meer.

C De Verenigde Staten blijven over als enige grootmacht.

D Het IJzeren Gordijn tussen Oost-Europa en West-Europa gaat open.

E Oost-Europeanen komen in opstand tegen hun communistische leiders.

• De juiste volgorde is: E, D, B, C, A.

Opdracht-4a

Hadden de demonstraties die je op de foto ziet succes? Leg je antwoord uit.

• Ja, want in 1991 werd Litouwen onafhankelijk van de Sovjet-Unie.

Opdracht-4b

In 2004 werd Litouwen lid van de NAVO. Waarom wilde Litouwen dat graag? Maak de zinnen kloppend.

Door lid te worden van de NAVO werd Litouwen een bondgenoot van

de Verenigde Staten / Rusland. Daardoor voelde het land zich beschermd tegen de Verenigde Staten / Rusland.

• Door lid te worden van de NAVO werd Litouwen een bondgenoot van de Verenigde Staten / Rusland. Daardoor voelde het land zich beschermd tegen de Verenigde Staten / Rusland.

Opdracht-5a

Direct na 1991 bestond er nog maar één supermacht in de wereld. Welk land was dat?

• De Verenigde Staten.

Opdracht-5b

Onderstreep in de leertekst ‘Nieuwe machtsverhoudingen’ twee redenen waarom

dit land niet oppermachtig is.

Opdracht-5c

Wat vind jij: zijn de Verenigde Staten nog steeds een supermacht? Ondersteun je antwoord met twee argumenten.

1.  Ja, want de VS hebben nog steeds het sterkste leger 
2. Het is de grootste economie (maar niet sterkste) van de wereld.

Opdracht-6a

Wat is globalisering?

• Landen overal ter wereld hebben steeds meer met elkaar te maken.

Opdracht-6b

De leertekst bestaat uit vier alinea’s. Maak de zinnen kloppend. Kies uit: cultureel • economische • globalisering • politiek.

In de eerste alinea staat een uitleg van het begrip......

In de tweede alinea lees je voorbeelden daarvan op .....gebied.

In de derde alinea lees je voorbeelden daarvan op .... gebied.

In de vierde alinea lees je voorbeelden daarvan op .... gebied.

Opdracht-6b

De leertekst bestaat uit vier alinea’s. Maak de zinnen kloppend. Kies uit: cultureel • economische • globalisering • politiek.

In de eerste alinea staat een uitleg van het begrip globalisering.

In de tweede alinea lees je voorbeelden daarvan op cultureel gebied.

In de derde alinea lees je voorbeelden daarvan op economisch gebied.

In de vierde alinea lees je voorbeelden daarvan op politiek gebied.

Opdracht-6c

Hieronder staan drie voorbeelden van globalisering. Bij welk gebied past elk voorbeeld?

Opdracht-6d

Door globalisering verplaatst werkgelegenheid zich naar landen met de laagste lonen.

Is dat volgens jou een voordeel of een nadeel? Leg je antwoord uit.

Dat is een voordeel / nadeel, want

• (voordeel) producten worden zo goedkoper / in arme landen is meer werk.
• (nadeel) het is slecht voor het milieu om spullen over grote afstanden te vervoeren / de werkomstandigheden van arbeiders in arme landen zijn vaak slecht.

Opdracht 7a

De komst van het internet versterkte globalisering op allerlei gebieden. Hieronder staan daarvan vier voorbeelden.

Maak de juiste combinaties

Opdracht-7b

Een uitspraak: ‘De wereld is kleiner geworden door internet.’

Wat wordt bedoeld met deze uitspraak?

• Door internet is het veel makkelijker om kennis te verkrijgen van en contact te maken met de rest van de wereld.

Opdracht-11a

• Ik kan beschrijven hoe de machtsverhoudingen in de wereld veranderden door het einde van de Koude Oorlog.

Opdracht-11b

• Ik kan met een politiek, economisch en cultureel voorbeeld uitleggen wat globalisering is.

b Gebruik bron 3. Vul de zinnen aan. De bron is een voorbeeld van globalisering op:

Opdracht-11c

• Ik kan met een oorzaak en een gevolg noemen van migratie en de klimaatcrisis.

c. Vul de zinnen aan.

Proefwerkweek

PWW | H5.1 en 5.4