2.2 Voortplanting en seksualiteit

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

2.2 Veranderingen in de puberteit

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen wat de functie is van geslachtshormonen

- Je kunt omschrijven wat secundaire geslachtskenmerken zijn     en daarbij voorbeelden noemen

- Je kunt de lichamelijke en geestelijke veranderingen in de             puberteit beschrijven

Hormonen

- Stoffen die de werking van organen regelen.

- Worden gemaakt door hormoonklieren, die de hormonen afgeven aan het bloed.

- Alleen een orgaan of weefsel dat gevoelig is  voor een specifiek hormoon reageert daarop.

hypofyse --> Hormoon

Hypofyse

eierstokken

teelballen

oestrogeen

testosteron

ontstaan secundaire geslachtskenmerken vrouw:

• groei borsten
• groei schaamhaar
• ongesteld
  

hypofyse

maakt hypofyse-hormonen + groeihormoon

zaadballen

geslachtsorgaan man reageert op hypofysehormonen en 

maken testosteron

eierstokken

geslachtsorgaan vrouw reageert op hypofysehormonen en maken oestrogeen

ontstaan secundaire geslachtskenmerken man:

• penisgroei
• baardgroei
• lage stem etc...
  

Geslachtskenmerken: primair en secundair

Primaire geslachtskenmerken:

Aanwezig bij de geboorte:

Meisje: schaamlippen, vagina

Jongen: penis, balzak

Secundaire geslachtskenmerken:

Ontstaan in de puberteit onder 

Iemand die intersekse is ontwikkelt zich in de puberteit vaak anders.

Verandering in de puberteit

Ontwikkeling van de primaire geslachtskenmerken vanaf week 6 in zwangerschap 

Oestrogenen

Secundaire geslachtskenmerken

Lichamelijke kenmerken

- meer zweten

- huid wordt vetter > kunnen puistjes ontstaan

- de vagina gaat meer afscheiding produceren (witgelig) om de vagina van binnen schoon te houden

- Jongens en meiden produceren smegma, dat bestaat uit dode huidcellen, talg, zweet en bacteriën. Bij onvoldoende hygiëne kunnen de bacteriën in het smegma ontstekingen veroorzaken en kan vies gaan ruiken

Besnijdenis man

• Soms wordt de voorhuid weggesneden, dat noem je besnijden. 

• Vaak gebeurt dat om een godsdienstige reden, soms heeft het een hygiënische of medische reden.

Besnijdenis vrouw

• In Nederland is het verboden om meisjes te besnijden

• De clitoriseikel en/ of de binnenste en buitenste vulvalippen worden weggesneden. Soms wordt de opening van de vagina bijna helemaal dichtgemaakt.

Geestelijke veranderingen

Je gedrag en gevoelens veranderen ook tijdens de puberteit, net zoals je zelfstandigheid en je sociale leven.

          Je gaat je anders opstellen tegenover je ouders.

                    Je vrienden krijgen een belangrijkere plek in je leven.

                             Seksualiteit begint een steeds grotere rol te spelen.

Wat zijn geslachtskenmerken?

1. de lichamelijke kenmerken waaraan je het geslacht herkent.
2. de lichamelijke kenmerken waaraan je een persoon herkent.
3. de lichamelijke veranderingen die ontstaan tijdens de puberteit

Wat wordt er bij een besnijdenis bij een man weggesneden?

1. De balzak
2. De eikel
3. De voorhuid
4. De zwellichamen

Wat zijn hormonen?

1. Bouwstoffen die processen in je lichaam aansturen
2. Regelstoffen die processen in je lichaam aansturen
3. Bloedcellen die werken tijdens de menstruatie
4. Bloedcellen die werken tijdens de ovulatie

De hypofyse :

1. Maakt mannelijke geslachthormonen
2. Maakt vrouwelijke geslachthormonen
3. Zorgt dat de geslachtsklieren geslachthormonen produceren
4. Maakt zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtshormonen

Wat is de hypofyse

1. Een hormoon
2. Een hormoonklier
3. Een deel van de hersenen
4. Een vloeistof

Lezen bas 3 Verandering in de puberteit vanaf blz 90

Maken opdr 1 t/m 4

Klaar? Maak de test jezelf bas 1 t/m 3

Aan de slag met de opdrachten bij basisstof 2.2

- Basisstof 2.2 opdracht 1, 2, 4 en 5

- Opdracht 3 alleen afbeelding 5