Thema 4, BS 2 de bouw van botten

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

                                                         docent

Welkom H1b                      ga op je nieuwe plek zitten en pak je boek erbij

Pepijn/Samuel		Marieke/Bente	Jan/ Mathijs		Tygo
Bouwe/ Femke		Luuk/Rowan	Noud/ Bram		Yfke/ Paulus
Gea/ Vicky		Loïs/ Janaira	Yfke/ fleur		Milan/Bernt

Welkom!

Doe je telefoon in de tas, dus niet in je broekzak

Houd de laptop dicht

open je boek op blz. 16

Terugblik

Planning

• Terugblik
• Leerdoelen
• Uitleg BS 2
• Oefenen met BS 2
• Huiswerk
• Afsluiting

Basisstof 2: De bouw van botten

Leerdoelen

• Je kunt de bouw van beenweefsel en kraakbeenweefsel beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Opbouw van botten

Botten bestaan vooral uit kalkzouten en collageen (lijmstof).

Kalkzouten geven stevigheid aan het bot.

Collageen zorgt voor buigzaamheid.

Samen zorgen ze voor een stevig geraamte.

Weefsels in het geraamte

In het geraamte komen twee soorten weefsels voor.

• Botweefsel
• Kraakbeenweefsel
  

Kraakbeenweefsel

De kraakbeencellen liggen in groepjes bij elkaar.

De tussencelstof bestaat vooral uit collageen, lijmstof -> elastisch. dus weinig kalkzouten

Dit maakt kraakbeen buigzaam.

Waar in je lichaam zit kraakbeen?

Kraakbeenweefsel

Botweefsel

De cellen liggen in kringen rondom bloedvaten in het bot.

• De cellen hebben uitlopers.

De tussencelstof bestaat vooral uit kalkzouten.

• Weinig collageen
  

Bot is hard en niet erg buigzaam.

Veranderingen in botweefsel

Hoeveel botten heeft een menselijk volwassen skelet?

Heeft een baby net zoveel botten?

Veranderingen in botweefsel

Hoeveel botten heeft een menselijk volwassen skelet?

• 206
  

Heeft een baby net zoveel botten?

Veranderingen in botweefsel

Hoeveel botten heeft een menselijk volwassen skelet?

• 206
  

Heeft een baby net zoveel botten?

• 350!

Maar hoe komt dat?

Veranderingen in botweefsel

Bij de geboorte bestaan veel botten vooral uit kraakbeenweefsel.

• Dit maakt baby's erg lenig
  

Als de baby ouder wordt veranderd veel kraakbeenweefsel in botweefsel.

• Botten groeien aan elkaar
  

Veranderingen in botweefsel

Bij oudere mensen verandert de lijmstof in kalkbeen.

• Hierdoor breken botten sneller.
• Het kraakbeen tussen botten slijt weg.
  

De fontanel

Zijn er nog vragen?

Oefenen met de leerdoelen!

Kraakbeen bevat...

1. Veel lijmstof en veel kalkzouten
2. Veel lijmstof en weinig kalkzouten
3. Weinig lijmstof en veel kalkzouten
4. Weinig lijmstof en weinig kalkzouten

In welke tekening zie botweefsel?

STELLING:
Een baby heeft vergeleken met een bejaarde veel botweefsel.

1. waar
2. niet waar

Aan het werk

Maak van 4.2 opdracht 1 t/m 7 (blz. 17), je werkt alleen en in stilte

Weet je een vraag niet? Lees de tekst nog eens. Vraag het daarna pas aan de docent.

Klaar? ga dan naar blz 21 en lees de tekst, bewegen voor sterkte booten door. Probeer daarna opdracht 9 te maken