OORZAAK-GEVOLG: VERBANDEN LEGGEN: HOE CAESAR ZIJN EINDE VOND LES-1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

4.2. Burgers en bestuur LES-1

5.4. OORZAAK & GEVOLG

PLANNING

LEERDOELEN
INTRODUCTIE
INSTRUCTIE
BEGELEID WERKEN
AAN HET WERK
NABESPREKEN
AFSLUITEN

LEERDOELEN

LEERDOEL 1: IK KAN IN MIJN EIGEN WOORDEN UITLEGGEN WAT OORZAAK EN GEVOLG BETEKENT.

Waarom? Omdat je hierdoor beter snapt hoe dingen in de geschiedenis met elkaar samenhangen.

LEERDOEL 2: IK KAN OORZAKEN EN GEVOLGEN HERKENNEN EN BENOEMEN BIJ DE MOORD OP JULIUS CAESAR.

Waarom? Dan zie je dat een gebeurtenis niet zomaar gebeurt — er zit iets achter én het heeft gevolgen.

LEERDOEL 3: IK KAN DE OORZAKEN EN GEVOLGEN INDELEN IN POLITIEK, SOCIAAL OF ECONOMISCH.

Waarom? Omdat je zo leert om met een brede blik naar het verleden te kijken — en niet alleen naar ‘wie wat deed’.

WAT DENK JE DAT HIER GEBEURT?

WAT DENK JE DAT HIER GEBEURT?

OORZAAK-GEVOLG

VOORBEELD: 

MAAR VRAAG? WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN OORZAAK EN GEVOLG?

IK KOM TE LAAT

IK MOET NABLIJVEN

ER IS OORLOG

MENSEN VLUCHTEN NAAR ANDERE LANDEN

WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN OORZAAK EN GEVOLG?

1

2

3

CAESAR WORDT STEEDS MACHTIGER

DE SENAAT WORDT BANG

CAESAR WORDT VERMOORD

OORZAAK-GEVOLG

WAT ZIJN OORZAKEN EN GEVOLGEN?

BELANGERIJK! ER KUNNEN MEERDERE OORZAKEN EN MEERDERE GEVOLGEN ZIJN.

OORZAAK

IETS DAT IETS ANDERS VEROORZAAKT

GEVOLG

IETS DAT VOORTKOMT UIT EEN ANDERE GEBEURTENIS

=

=

ZESHOEKEN, INSTRUCTIE 

WAT: Je krijgt een werkblad met zeshoeken en met gebeurtenissen over Julius Caesar. Jij legt ze aan elkaar als je denkt dat ze bij elkaar horen.

HOE: Lees goed wat erop staat en leg ze zo neer dat er een logisch verband is. Eén zeshoek mag met meerdere andere verbonden zijn.

HULP: Kijk terug in je boek of vraag tips aan je buur of de docent.

TIJD: Je hebt ongeveer 10 minuten. De timer geeft aan wanneer je klaar moet zijn.

UITKOMST: Je hebt een groep zeshoeken die volgens jou bij elkaar horen. Je kunt uitleggen waarom je ze zo hebt gelegd.

KLAAR? Bedenk: welke zeshoek is volgens jou het belangrijkst? Waarom?

VOORBEELD

BEGRIPPEN DIE MET ELKAAR TE VERBINDEN ZIJN

BEGRIPPEN DIE NIET MET ELKAAR TE VERBINDEN ZIJN

OORZAAK-GEVOLG (CATEGORIEEN) 

SOCIAAL – OVER MENSEN EN GROEPEN

POLITIEK – OVER MACHT EN BESTUUR

ECONOMISCH – OVER GELD, BEZIT EN BELONINGEN

OORZAAK-GEVOLG (CATEGORIEEN) (VOORBEELD)

SOCIAAL – OVER MENSEN EN GROEPEN

POLITIEK – OVER MACHT EN BESTUUR

ECONOMISCH – OVER GELD, BEZIT EN BELONINGEN

VOORBEELD: DE SENAAT IS BANG DAT CAESAR TE VEEL MACHT KRIJGT – DAT IS EEN POLITIEK PROBLEEM.

VOORBEELD: ALS CAESAR ZIJN SOLDATEN LAND EN GELD GEEFT, IS DAT EEN ECONOMISCHE OORZAAK VAN HUN TROUW.

VOORBEELD: CAESAR WERD POPULAIR BIJ HET VOLK – DAT IS EEN SOCIAAL GEVOLG VAN ZIJN OPTREDEN.

POLITIEK 

ECONOMISCH

SOCIAAL 

CAESAR BELOONT ZIJN SOLDATEN MET LAND

HET VOLK ROUWT NA DE DOOD VAN CAESAR

CAESAR WORDT BENOEMD TOT DICTATOR VOOR HET LEVEN

ZESHOEKEN, INSTRUCTIE: CATEGORIEN 

WAT: Je krijgt vijf begrippen over Julius Caesar. Jij bepaalt bij elk begrip of het politiek, sociaal of economisch is.

HOE: Lees elk begrip goed door. Geef het daarna een kleur. 

HULP: Gebruik de uitlegkaart (of het bord) waarop staat wat politiek, sociaal en economisch betekent. Vraag eventueel hulp aan je buur of docent.

TIJD: Je hebt ongeveer 5 minuten. De timer geeft aan wanneer je klaar moet zijn.

UITKOMST: Je hebt vijf begrippen ingekleurd en weet bij elke welk soort oorzaak of gevolg het is.

KLAAR? Kies één begrip en schrijf kort op waarom je voor die categorie hebt gekozen.

VOORBEELD

AAN HET WERK, ZESHOEKEN INVULLEN

WAT: Kies 5 of 6 begrippen, schrijf ze in zeshoeken.

HOE: Leg ze naast elkaar als ze bij elkaar horen. Kleur elke zeshoek: blauw (politiek), geel (sociaal), groen (economisch).

HULP: Gebruik de uitleg op je werkblad of vraag je buur.

TIJD: Ongeveer 15 minuten – de timer loopt.

UITKOMST: Een kloppend schema met verbanden tussen je zeshoeken.

KLAAR: Kies de belangrijkste zeshoek en schrijf kort op waarom.

NABESPREKEN

ANTWOORDEN VERGELIJKEN:

AFSLUITEN, WAT GAAN WE TIJDENS VOLGENDE LES DOEN?

1. HERHALING CAESAR & MACHT
2. OORZAKEN EN GEVOLGEN BENOEMEN
3. POLITIEK / SOCIAAL / ECONOMISCH VERSCHIL HERKENNEN
4. WERKEN MET ZESHOEKJES (VERBANDEN LEGGEN)
5. REFLECTEREN