OK 1, b1, 1; Pedagogisch en didactisch handelen

• Onderwijskunde
• HBO
• Studiejaar 1

Onderwijskunde 1, blok 1, les 1

Pedagogisch en didactisch handelen

Wie zijn jullie?

Leer je buurman kennen

 

Waar kom je vandaan?

 Wat deed je voor de Pabo?
Wat doe je naast de Pabo?

 Een leuk weetje.

Wat gaan we vandaag doen?

• Introductie
  
•  Opzet cursus en toetsing
  
•  Lesdoel en bekwaamheidseisen
  
•  Pedagogisch klimaat
  
•  Klassenmanagement en orde houden
  

Opzet 

In dit semester drie blokken van vijf bijeenkomsten:

1. Pedagogiek en didactiek
   
2. Talenten, zorg en differentiatie
   
3. Ouders, toetsen en vernieuwend onderwijs 
   

Ieder blok wordt afgerond met een portfolio (opdrachten). Inleveren via Cumlaude na lesweek 5. Beoordeling: voldoende/onvoldoende. Alle drie de portfolio’s moeten voldoende zijn. 

Opzet 

Blok 1

Week 1: Pedagogisch klimaat en klassenmanagement;

Week 2: Pedagogisch klimaat en klassenmanagement;

Week 3: Werkvormen, leeractiviteiten en het directe instructiemodel;

Week 4: Werkvormen, leeractiviteiten en het directe instructiemodel;

Week 5: Presentatiebijeenkomst.

Inleveren portfolio maandag 22 maart

Opzet 

Aanbevolen literatuur: naar eigen inzicht en/of behoefte.
Verplichte literatuur:

• Brouwers, H. (2019). Kiezen voor het jonge kind. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
  
• Feldman, R. S. (2020). Ontwikkelingspsychologie. Amsterdam: Pearson Education.
  

Cursusbeschrijving (inclusief literatuur) en portfolio-opdrachten vind je op Moodle.
Laten we even op Moodle kijken.

Lesdoel

*De student kan verwoorden wat pedagogisch klimaat en pedagogisch handelen inhoudt; 
*De student kan uitleggen hoe er invloed uitgeoefend kan worden op het pedagogisch klimaat en kan dit op de werkplek toepassen; 
*De student kan verwoorden wat klassenmanagement inhoudt; 
*De student kan uitleggen hoe er invloed uitgeoefend kan worden op het klassenmanagement en kan dit op de werkplek toepassen. 

Bekwaamheidseisen (stage)

• De student kan een adequaat klassenmanagement realiseren 
  
• De student kan aan zijn leerlingen de verwachtingen en leerdoelen duidelijk maken. 
  
• De student maakt verwachtingen duidelijk en stelt eisen aan leerlingen, stimuleert het zelfvertrouwen, moedigt aan en motiveert. 
  
• De student verantwoordt zijn pedagogisch handelen en reflecteert hier op. 
  

Pauze

Staar even 

vijf minuten 

uit het raam

onder het genot

van bijvoorbeeld

een kopje thee 

en misschien

nog snel even

naar de wc ...

Pedagogisch klimaat

Pedagogisch klimaat

Waar hebben we het over? 

*Een plezierig leefklimaat en een goed werkklimaat, waarbij orde de basis is (Teitler, 2019), of

*De sfeer in de klas.

Pedagogisch handelen: ontspannen sfeer creëren waarin leerlingen zich veilig en ontspannen voelen, zodat er optimaal geleerd kan worden (Teitler, 2019). Brouwers (2019) hanteert weer een andere definitie.

Hoe denken leerlingen over het pedagogisch handelen van hun leerkracht? 

Pedagogisch klimaat

Kwalitatief goed onderwijs houdt in:
gestructureerd lesgeven, kaders bieden, regels en routines stellen en die handhaven.
Kortom 'orde houden'

Autoritatieve manier van lesgeven waarbij grenzen worden gesteld, maar ook sensitief en begripvol wordt gesteund. 

(Teitler, 2019)

Pedagogisch klimaat

Hoe dan? 

Nadruk orde houden en klassenmanagement

•  Verbale en non-verbale communicatie: lichaamstaal, lichaamshouding;
•  Contact maken;
•  Orde: orde verstoringen (o.a. Ik-boodschap) en checklist orde;
•  Regels: regels opstellen, criteria voor goede regels en inoefenen;
•  Klassenmanagement: aandachtspunten inrichting lokaal.

(Gerritsen en Klapwijk, 2013)

Pedagogisch klimaat

Waar wordt dit door bepaald? Wat speelt een rol?

Klassenmanagement: vaardigheden om activiteiten in de klas te organiseren en te managen, zoals:

• Orde houden: regie hebben over wat er in de klas gebeurt
  
• Hanteren van regels
  
• Communiceren
  
• Lokaal inrichten
  

(Teitler, 2019)

Relaties aangaan/emotionele veiligheid creëren (Brouwers, 2019; Teitler, 2019) -> volgende week

Aan de slag

In groepjes van circa vier cursisten bekijken jullie de praktijkwijzer(s).

Bespreek deze met elkaar:

Wat vind je ervan?

Kun je er wat mee?

Wat heb je nodig om de richtlijnen/tips in de praktijk te brengen?

Kies 3 richtlijnen/tips uit die je zo meteen met de andere cursisten wil delen;
waarvan je denkt dat zij er ook wat aan hebben….

Klassenmanagement & orde houden

Hoe dan?

 Tips: 

• Eis volledige aandacht van de leerlingen; wacht tot ze allemaal stil zijn, dan pas kan de les beginnen. 
  
• Als je je afvraagt of je bepaald gedrag wel of niet zal corrigeren, vraag jezelf dan af: wil ik dit gedrag 25 keer? 
  
• Cirkel van orde houden  ->

(https://jeugdjournaal.nl/artikel/2263287-hoe-houden-leraren-orde-in-de-klas.html)

10 Tips

1. Wees niet jezelf……, ben professioneel;
2. Maak contact;
3. Hanteer een vast patroon;
4. Keep them busy;
5. Eigen regels eerst;
6. Als je kleine dingen groot maakt, krijg je minder grote dingen;
7. Wil ik dit gedrag keer 20?;
8. Wees als een spin in de klas;
9. Blijf consequent;
10. Als iets niet werkt, probeer dan wat anders, maar niet te snel.

Relatie & veiligheid

Relaties aangaan/emotionele veiligheid creëren

Adaptief onderwijs:
tegemoetkomen aan de noden en wensen van individuele lln en van de groep. (Stevens, 2004). Goed onderwijs moet rekening houden  met de drie basisbehoeften van lln:

 Relatie: ik hoor erbij, ik word gezien, ik voel me veilig en geaccepteerd

•  Competentie: ik kan het, ik word geholpen om het te kunnen
  
•  Autonomie: ik kan het zelf, ik word vertrouwd het zelf te doen
  (Brouwers, 2019; Teitler, 2019) Volgende keer meer 

Exit Ticket

Beantwoord de volgende vraag
op jouw ‘exit-ticket’ (post-it):

 Waar heb je behoefte aan binnen de onderwijskunde les?

Verwachtingen

 Wat vond jij prettig aan deze les?

 Tips/tops

Volgende keer meer over relaties aangaan en emotionele veiligheid creëren!

Zijn er nog vragen? 

Bronnen

• Brouwers, H. (2019). Kiezen voor het jonge kind. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
•  Gerritsen, J. & Klapwijk, C. (2013). Praktijkwijzer basisonderwijs. Snel en doeltreffend handelen. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
• Teitler, P. (2019). Lessen in orde op de basisschool. Handboek voor de onderwijspraktijk. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
• https://slo.nl/thema/meer/handreiking/handreiking/pedagogisch-klimaat/