paragraaf 19.5

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

week 7 les 1

opgave 11 bespreken

19.5 monetair beleid

opgave 11 vraag 1 Wat is de juiste volgorde.

1. 1-2-3-4-5
2. 1-3-2-4-5
3. 1-4-2-3-5.
4. 1-2-4-3-5

vraag 2

1. Bij (A) verhoogt. Bij (B) verhoogt.
2. Bij (A) verlaagt. Bij (B) verhoogt.
3. Bij (A) verlaagt. Bij (B) verlaagt.
4. Bij (A) verhoogt. Bij (B) verlaagt.

3. rente

1. verhogen
2. verlagen

vraag 4

De wisselkoers van de euro gaat omlaag. 

Er is laagconjunctuur.

Waarom hoeft de overheid geen begrotingsbeleid te voeren?

antwoord

- Door een dalende eurokoers worden Europese producten buiten Europa goedkoper, zodat de exportvraag en dus de productie kan groeien.

Of:

- Door een dalende eurokoers worden niet-Europese producten in Europa duurder, zodat de vraag naar Europese producten en dus de productie kan groeien.

Monetair beleid

Als de centrale bank de geldhoeveelheid vergroot, heet dit monetaire expansie. 

De centrale bank kan de geldhoeveelheid in een land / gebied op een directe en indirecte manier beïnvloeden.

De indirecte manier gaat via de rente.

Directe vergroting van de maatschappelijke geldhoeveelheid gebeurt door het opkopen van staatsobligaties. 

Dat gebeurt met geld dat nog niet tot de maatschappelijke geldhoeveelheid hoort. Als de obligatie is opgekocht, hoort het geld wel tot de maatschappelijke geldhoeveelheid. 

Er is dus sprake van monetaire expansie.

Neutraliteit van geld

Op korte termijn is er sprake van prijsrigiditeit, waardoor een stijging van M leidt tot een stijging van de productie (Y). 

Een monetaire expansie heeft dus op korte termijn wel invloed op de reële kant van de economie. 

(denk aan de verkeersvergelijking van Fisher)

Het is de taak van de centrale bank om ervoor te zorgen dat de maatschappelijke geldhoeveelheid gelijke tred houdt met de productie. 

Als de maximale productie (= productiecapaciteit) is bereikt, zal een stijging van M namelijk op lange termijn alleen leiden tot een stijging van P (= inflatie). 

De stijging van M heeft dus op lange termijn geen invloed op het BBP. Dit heet de neutraliteit van geld.

Prijsstabiliteit manier 1

Om prijsstabiliteit te bereiken is monetair beleid nodig:

Het sturen van de rente

Rente omhoog > besparingen nemen toe, er wordt minder geleend > bestedingen nemen af > prijzen hebben neiging te 

dalen

Rente omlaag > besparingen nemen af, lenen wordt aantrekkelijker > bestedingen nemen toe > prijzen omhoog

Prijsstabiliteit manier 2

Behalve via de rente kan de ECB ook prijsstabiliteit bereiken door de geldhoeveelheid te verminderen of te verhogen.

Krapgeldbeleid: de centrale bank  remt de groei van de geldhoeveelheid om bestedingen af te remmen (verhoging liquiditeispercentage banken)

Ruimgeldbeleid: de centrale bank stimuleert de groei van de geldhoeveelheid om de bestedingen te stimuleren (verlaging liquiditeitspercentage banken)

Inflatie en prijsstabiliteit

Oorzaken van inflatie op de markt

- Vraag-kant van de economie (bestedingsinflatie)

Er is meer vraag dan aanbod (bijv. huizenmarkt)

- Aanbod-kant van de economie (kosteninflatie)

Hogere productiekosten doorberekenen in de verkoopprijs (loon / grondstof)

Hogere winstmarge

Ook de overheid veroorzaakt inflatie

- Meer vragen voor diensten (paspoort gemeente)

- Verhogen  van btw/accijnzen -> alleen wanneer bedrijven dit doorberekenen in de verkoopprijs

Meer info ?

aan de slag

neem hoofdstuk 19 helemaal door en maak opdracht 12 en 13