5H Literatuur SE IV Proza

• Frans
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

5H Literatuur SE IV

Proza

1. Vergelijk de theorie van proza met de theorie van de fabels, muziek en poëzie. Welke verschillen zijn er?

Voltaire, Candide

François- Marie Arouet 

Né en 1694

Mort en 1778

Nationalité: française

Profession: homme de lettres

Kritiek

Voltaire = pseudoniem

Verlichting

Wie is Voltaire?

Voltaire (1694-1778) is een van de grootste schrijvers en filosofen uit de geschiedenis van Frankrijk. Hij richtte zich met name op het humanisme en het rationalisme, wat zich onder andere uitte in een felle kritiek op de kerk en onrecht in het algemeen. Voltaire betoogde dat de burger het gezond verstand moest gebruiken en zo sociale misstanden als kolonialisme en slavernij aan de kaak moest stellen.

Voltaire

- Franse schrijver en filosoof
- deïsme (= God als Schepper, maar bemoeit zich niet met het leven op aarde)
- vooruitstrevend rationalist
- felle kritiek op kerk en onrecht
- boeken werden verboden
- diverse keren verbannen uit Frankrijk en enkele keren gevangen gezet
- Candide (1751)

Motivatie van de schrijver

De roman Candide of het optimisme plaatst de situatie in Suriname in een internationaal kader en geeft veel mogelijkheden om slavernij te verbinden aan de inzichten uit de Verlichting.

Candide is een satire op de optimistisch levensopvatting van sommige tijdgenoten. In zijn verhaal bekritiseerd Voltaire religie, monarchie en slavernij. Daarom publiceert hij zijn werk eerst onder een pseudoniem. 

Kijk of je de antwoorden op de volgende vragen in de video begrijpt.

 

1 Waarom ging Voltaire in 1726 naar Londen?

2 Wat trok hem zo aan in Engeland dat hij er ruim twee jaar bleef?

3 Welk boek van Voltaire was een onmiddellijke bestseller?

4. Wat vond jij het belangrijkste in dit filmpje

 

Verhaal

 In dit boek probeert een naïeve jongeman genaamd Candide te leven volgens de optimistische regels van zijn leraar Pangloss. Deze stelt dat we het beste van alle werelden leven, omdat alles een doel heeft. 

Candide groeit op in het kasteel van de baron Thunder-ten-tronckh, hij wordt betrapt wanneer hij de dochter van de baron zoent en wordt vervolgens verbannen. 

Candide reist de wereld rond en krijgt te maken met rampen en onrecht. Toch blijft hij geloven in wat Pangloss hem ooit leerde. Maar als hij in Suriname ziet hoe slaven behandeld worden gaat hij toch twijfelen. Uiteindelijk ziet hij in dat je de wereld kunt verbeteren als je bij jezelf begint “Il faut cultiver notre jardin”.

Candide is een …

1. Jongetje
2. Bastaard
3. Tovenaar

De leraar van Candide heet

1. Cunégonde
2. Pangloss
3. Tovenaar

Pourquoi Candide a-t-il été chassé du château ?

1. Il a volé du baron
2. Il est amoureux de la fille du baron
3. Il a insulté la fille du baron

0.57 - 3.41

Les questions sur l'extrait de Candide:

1. Beschrijf het uiterlijk van de slaaf

2. Wat is volgens de slaaf de prijs die betaald moet worden zodat de Europeanen suiker kunnen eten?

3. Waarom hebben de ouders van de slaaf hem verkocht?

4. Waaruit blijkt dat de slaaf het optimisme van zijn ouders niet deelt en welk vb geeft hij om dit te illustreren?

5. De keuze van de namen van de personages is heel belangrijk voor Voltaire. Maitre Vanderdendur (de meester) is ook zorgvuldig gekozen. Fonetisch is het vendeur (à la ) dent dure.

Zoek in een Frans woordenboek wat de uitdrukking à la dent dure betekent. Noteer en leg uit waarom Voltaire deze naam gekozen heeft.

6. Welk maatschappelijk fenomeen bekritiseert Voltaire in dit extrait(= stuk tekst)?

7. Hoe rijk zijn Candide en Cacambo als zij Suriname bereiken? (regel 1-7)

Les questions sur l'extrait de Candide:

8. In Candide stelt Voltaire een aantal misstanden aan de kaak, maar nooit direct. Hij gebruikt vooral ironie, een stijlfiguur waarbij je het tegendeel zegt van wat je bedoelt. 

 

De slaaf vertelt dat zijn moeder hem verkocht aan de blanken. Dat is erg onwaarschijnlijk. Slaven werden gemaakt in stammenoorlogen, waarna ze verkocht werden aan de blanken. Leg de ironie uit in de zin 'tu as l'honneur d'être esclave de nos seigneurs les blancs.' 

9. 'C'est à ce prix que vous mangez du sucre en Europe.' (Voor deze prijs eten jullie suiker in Europa, zegt de slaaf.) Een uitspraak die nu misschien nog steeds geldt. Niet voor suiker, maar voor andere artikelen. Denk aan kinderarbeid, hongerlonen, te lange werkdagen, gevaarlijke arbeidsomstandigheden. Bedenk drie artikelen die je in Europa kunt kopen en die niet 'eerlijk' geproduceerd zijn.

Quelle est la conclusion de Candide après avoir rencontré l’esclave ?

Dat de bewering van Pangloss niet klopt en dat hij helemaal niet leeft in de beste van alle mogelijke

werelden.

Lees het volgende fragment uit Candide:

Toen ze dichterbij kwamen, zagen ze een neger op de grond liggen, die maar de helft van zijn kleren aanhad, namelijk een blauw linnen onderbroek. De arme man miste zijn linkerbeen en rechterhand. ‘Ach God! Wat doe je hier in deze ellendige toestand, vriend?’ ‘Ik wacht op mijn meester meneer Vanderdendur(…)’ ‘Heeft je meester je zo toegetakeld’, vroeg Candide. ‘Ja meneer, dat is hier de gewoonte.’

Wat zegt dit fragment over de behandeling van de tot slaafgemaakten en hoe verklaar je de reactie van de slaafgemaakte?

Question

Noord-Korea wordt over het algemeen gezien als een totalitair systeem dat geen enkele denkvrijheid toestaat en zijn burgers ziet als pionnen die naar willekeur kunnen worden ingezet. Naast dit actuele voorbeeld van totale controle zou je kolonialisme en slavernij als een voorbeeld kunnen zien van een totalitair systeem uit het verleden. Zie jij overeenkomsten en verschillen? En hoe zou Voltaire hebben geoordeeld over de manier waarop je met deze systemen moet omgaan?

Question