11.3 Zwangerschap

• Nask / Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

H.11 Voortplanting

Leerdoelen

• Je leert hoe bij een zwangerschap het kindje zich ontwikkelt van een embryo tot een foetus
• Je leert welke veranderingen bij de vrouw plaatsvinden
• Je leert over de functie van de placenta, navelsteng en vruchtwater
  
• Je leert hoe het kindje wordt geboren in drie fasen
  
• Je leert het verschil tussen een eeneiige en twee-eiige tweeling
  

Hoe veranderen

moeder en kind?

Veranderingen bij het kind:

• In de eerste 12 (+/-3maanden) weken noem je het ongeboren kind een embryo. Zo heet het bolletje cellen dat innestelt in het baarmoederslijmvlies. Alle organen van het embryo worden gevormd. Het ziet er uit als een heel klein mensje.

• Na 12 tot +/-40 weken (3 t/m 9 maanden) noem je het ongeboren kind een foetus. De meeste organen zijn nu gevormd, het kindje groeit nu vooral.

De ontwikkelingen in de eerste 12 weken

Hoe veranderen

moeder en kind?

Veranderingen bij de moeder:

• In de eerste 12 weken niet veel te zien aan de buik van de vrouw te zien. Wel moe en trek in eten
  

• buik wordt dikker na 20 weken en kan het kindje voelen bewegen

• kindje blijft groeien, daardoor komen de organen in verdrukking
• melkklieren in de borsten groeien, de vrouw kan de baby na de geboorte moedermelk geven
  

De ontwikkelingen in de eerste 12 weken

vruchtwater en vruchtvliezen

Om het embryo heen zitten vruchtvliezen en vruchtwater.

Deze beschermen het embryo tegen:

*stoten,

*uitdroging en

*temperatuurswisseling.

In het vruchtwater kan het kind zich makkelijk bewegen.

Tekst

Hoe leeft het kindje in de baarmoeder?

navelstreng,

placenta (moederkoek)

De navelstreng:

verbindt het embryo met de placenta.

Door bloedvaten stroomt bloed van het

embryo naar de placenta en terug.

Placenta of Moederkoek:

Deel van de baarmoederwand waar stoffen worden uitgewisseld:

•  De stoffen die het kindje nodig heeft, zuurstof en voedingsstoffen, gaan van het bloed van de moeder naar het bloed van het kindje.

• De afvalstoffen van het kindje, zoals koolstofdioxide, gaan van het bloed van het kindje naar het bloed van de moeder.

Tekst

Hoe leeft het kindje in de baarmoeder?

even oefenen!

Placenta

Foetus

Vruchtvliezen

Vruchtwater

Navelstreng

Welke stoffen zijn schadelijk voor de baby?

*sommige schadelijke stoffen zoals drugs, alcohol en nicotine kunnen via de placenta bij het kindje komen;

*hierdoor kan het kind minder goed groeien en kunnen de hersenen minder goed ontwikkelen;   in ernstige gevallen kan het kind zelfs dood gaan;

*een ongeboren baby die door afwijkingen of ziekte overlijdt in de baarmoeder

noemen we een miskraam; {tijdens de eerste 12 weken grotere kans}

Bij het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) krijgt het ongeboren kind

via de moeder zoveel alcohol binnen dat de hersenen niet voldoende

ontwikkelen. Dat kun je in de foto hiernaast zien.

Hoe leeft het kindje in de baarmoeder?

Hoe gaat de bevalling?

Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken. Als het kindje met de hoofd naar beneden ligt, naar de baarmoedermond toe, gaat de bevalling het gemakkelijkst.

Fasen van de bevalling

De bevalling begint met weeën: 

bij een wee trekken de spieren in de baarmoederwand samen;

de baarmoedermond gaat door weeën open

1. ontsluiting: eerste fase van de bevalling; opengaan van de baarmoedermond door weeën

2. uitdrijving: begint als de baarmoeder ver genoeg open is (ontsluiting); sterke persweeën duwen de baby naar buiten, dit is de geboorte

3. nageboorte: laatste fase van de bevalling; een wee duwt de placenta met vruchtvliezen en de rest van de navelstreng naar buiten

De drie fasen van de bevalling

Hoe ontaat een tweeling?

Een eeneiige tweeling:

ontstaan uit één eicel en één zaadcel.

De baby's hebben een eigen vruchtzak en delen samen 1 moederkoek (placenta). De tweeling is dan 1-eiig. Ze hebben hetzelfde erfelijke materiaal. Via hun navelstreng krijgen beide baby's zuurstof en voeding van dezelfde moederkoek (placenta)

    Een twee-eiige tweeling:

ontstaan uit twee eicellen en twee zaadcellen.

Hoe ontaat een tweeling?

    Een twee-eiige tweeling:

ontstaan uit twee eicellen en twee zaadcellen.

Hebben tweelingen dezelfde navelstreng?

Eeneiige tweelingen zijn meestal – ieder via een eigen navelstreng – verbonden met slechts één moederkoek. 

Vaak zijn er in de wirwar van bloedvaten die door de moederkoek lopen punten waarop de vaatjes van de helften van de moederkoek met elkaar verbonden zijn.

De opgezogen zaadcellen worden in een laboratorium gebruikt voor de bevruchting van eicellen. Dit wordt reageerbuisbevruchting of IVF genoemd. Uit bevruchte eicellen ontstaan embryo’s waarvan er één of twee in het voortplantingsstelsel van de vrouw gebracht worden.
Hoe heet het deel van het voortplantingsstelsel waar embryo’s dan ingebracht worden?

1. Eileider
2. Baarmoeder
3. Vagina
4. Eierstok

Hoe krijgt een embryo halverwege de zwangerschap zuurstof?

1. Via zijn/haar longen
2. Via het vruchtwater
3. Via de placenta
4. Het embryo heeft geen zuurstof nodig

Wat gebeurt er bij de nageboorte?

Welke stoffen gaan vanuit de foetus naar de moeder toe?

1. Koolstofdioxide
2. Zuurstof
3. Water
4. Voedingsstoffen

Heb je nog vragen?
 

Heb je nog vragen?