10.6 Mutaties

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Thema 10 DNA

10.6 Mutaties

Hoe kan het dat ondanks dat iedere menselijke lichaamscel hetzelfde genoom heeft de cellen er verschillend uitzien?

Welke factoren zijn van invloed op genregulatie bij volwassenen?

Op welke drie 'niveaus' kan genregulatie bij volwassenen plaatsvinden?

Leg genregulatie op het niveau van transcriptie uit mbv afbeelding.

Leg genregulatie op het niveau van translatie uit mbv afbeelding.

Leerdoel

• Je kunt de verschillende typen en uitwerkingen van mutaties beschrijven en mogelijke gevolgen benoemen.

Mutaties: veranderingen (fouten) in het DNA

Op welk 'niveau' kunnen mutaties plaatsvinden?

Noem een mogelijk nadelig en voordelig effect van mutaties voor organismen of een soort.

Ontstaan genoom mutaties

Mogelijk gevolg..

Hoe ontstaan mutaties?

DNA-repair systeem

Enzymen in de celkern die constant fouten/beschadigingen opsporen en repareren

• Nuclease: knippen
• DNA-polymerase: inbouwen
• Ligase: plakken

Toch fout in DNA? -> suppressie = stilleggen celcyclus of zelfs apoptose

Binas 71I

Effecten mutaties

• Neutraal: genotype veranderd, fenotype niet

Wel invloed op genotype:

• Negatief
• Positief 

Geslachtscellen vs. lichaamscellen

Kanker

Reguleren celdeling van lichaamscellen

• Suppressorgenen: mutatie = geen rem meer = geen herstel schade in DNA
• Proto-oncogenen: mutatie = oncogen = abnormaal snel groeien en delen van cel

--> TUMOR (goedaardig of kwaadaardig met metastase)

even oefenen

Maak de opdrachten 74 - 76

Genetische variatie

Recombinatie (2^n)

Crossing-over

Leerdoel behaald??

• Je kunt de verschillende typen en uitwerkingen van mutaties beschrijven en mogelijke gevolgen benoemen.

Het huiswerk

Bestudeer blz. 127 t/m 135.

Maken + nakijken opdr. 74 t/m 80.