• What is LessonUp
  • Search
  • Channels
‹Return to search

Les B5 - woordenwisseling en barbarismen

Stijlfouten
Taalverzorging B5
1 / 27
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

This lesson contains 27 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Stijlfouten
Taalverzorging B5

Slide 1 - Slide

Programma
  1. Nakijken B4
  2. Doel benoemen
  3. Korte instructie
  4. Aan de slag
  5. Afsluiting 


Slide 2 - Slide

Nakijken
B4 opdracht 1 t/m 3 en 6

Slide 3 - Slide

Lesdoelen
Als het goed is, weet je aan het eind van de les:
- wat we onder stijlfouten verstaan;
- hoe je verschillende stijlfouten kunt herkennen.

Slide 4 - Slide

Stijlfouten
Een stijlfout is een fout in de formulering van een zin;

Er zijn verschillende soorten stijlfouten;

Bij veel voorkomende stijlfouten is er sprake van een woordenwisseling of 'dubbelop'. Het gaat hierbij om tautologie, pleonasme en contaminatie.

Slide 5 - Slide

Contaminatie
Een contaminatie wordt ook wel een 'verhaspeling' genoemd. Hierbij worden twee begrippen of uitdrukkingen door elkaar gebruikt.

fout: Je moet dat overnieuw doen!
        goed: Je moet dat opnieuw doen. / Je moet dat over doen.
fout: Het apparaat kost duur.
          goed: Iets is duur of iets kost veel. 

Slide 6 - Slide

Pleonasme
Bij een pleonasme wordt een eigenschap van iets dubbel uitgedrukt (een onnodige herhaling).
Een pleonasme bestaat vaak uit een bijvoeglijk naamwoord en een zelfstandig naamwoord (verschillende woordsoorten).

VB: ronde bal, houten boomstam, aanwezige bezoekers, witte sneeuw

Slide 7 - Slide

Tautologie
Een tautologie bestaat uit twee woorden van dezelfde woordsoort die hetzelfde betekenen:

vrolijk en blij
vies en vunzig
voor altijd en eeuwig

Slide 8 - Slide

Hoe onthoud je het verschil?
Hoe kan je deze termen goed onthouden?
Plak er eenvoudig voorbeeld aan vast.

bv.
contaminatie: opnoteren
tautologie: voor altijd en eeuwig
pleonasme: groen gras

Slide 9 - Slide

Barbarisme
Net hebben we de stijlfouten 'woordenwisseling' behandeld.

Een andere stijlfout is het barbarisme: een woord of zinsconstructie die niet eigen zijn aan het Nederlands, maar worden overgenomen uit een andere taal.

Slide 10 - Slide

Voorbeelden barbarismen
Voor sommige barbarismen is een aparte naam. Woorden die uit het Duits afkomstig zijn, noemen we germanismen; woorden uit het Engels anglicismen en woorden uit het Frans gallicisme

Voorbeelden anglicismen: huisgemaakt, copypasten, selfie, een beslissing maken.
Voorbeelden germanismen: beroepsmatig, schwalbe, autobaan.

Slide 11 - Slide

create.kahoot.it

Slide 12 - Link

Nog een quizzje
Van welke stijlfouten is sprake in de volgende zinnen?

Slide 13 - Slide

Om te kunnen rijden gebruikt de motor elektrische stroom.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 14 - Quiz

De voetballers waren niet per se vrienden, maar van ruzie was echter geen sprake.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 15 - Quiz

Het is onvoorstelbaar hoe duur het nieuwe horloge van Memphis Depay kost!
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 16 - Quiz

Misschien krijgt Doetinchem toch wellicht een nieuwe bowlingbaan.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 17 - Quiz

Sommige mensen halen ook op latere leeftijd nog links en rechts door de war.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 18 - Quiz

De Helmet Cover beschermt je fietshelm tegen de koude en natte regen.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 19 - Quiz

De Spaanse voetballer irriteert zich aan een opdringerige journalist.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 20 - Quiz

Die nutteloze verspilling van water moet eens een keer ophouden.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 21 - Quiz

Tijdens het mondelinge onderhoud kwamen zij nader tot elkaar.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 22 - Quiz

Hij heeft zijn achterstallige schuld nog niet betaald.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 23 - Quiz

De schaatsster haalde op het laatste moment de uiterste limiet voor de Olympische Spelen.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 24 - Quiz

Eenzaam en verlaten zat hij zijn drankje op het terras op te drinken.
A
Tautologie
B
Pleonasme
C
Contaminatie

Slide 25 - Quiz

Aan de slag
Lees de theorie op pagina 294 door en werk vervolgens aan 
opdracht 1 en 2 op pagina 294.

Klaar? Ga dan stillezen.

Slide 26 - Slide

Aan de slag
Bedenk nu
- 5 zinnen met een tautologie
- 5 zinnen met een pleonasme
- 5 zinnen met een contaminatie

Slide 27 - Slide

More lessons like this

07 - Stijlfouten

August 2022 - Lesson with 13 slides
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

Les 05 - Barbarisme en incongruentie

February 2022 - Lesson with 14 slides
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

Stijlfouten

October 2023 - Lesson with 21 slides
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

B5 - Stijlfouten - 2

February 2025 - Lesson with 17 slides
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

Stijlfouten

September 2023 - Lesson with 52 slides
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

Les 04 - Dubbelop

February 2022 - Lesson with 25 slides
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

08 - Stijlfouten

August 2022 - Lesson with 15 slides
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

Ole en Florian: Tautologie, pleonasme, contaminatie en barbarisme

January 2022 - Lesson with 28 slides
NederlandsMBOStudiejaar 3
LessonUp
TermsPrivacy StatementCookie StatementContact
English

Our Cookies

We use cookies to improve your user experience and offer you personalized content. By using Lessonup you agree to our cookie policy.

Change settings