2v - hoofdletters en leestekens deel 1

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 2

Welkom 2H

Boek: blz. 176

Pak je telefoon en ga naar www.lessonup.app

code: zie links onder

>>> SO WOENSDAG WORDT VERPLAATST NAAR VRIJDAG

Wat weten jullie al?

quizvragen - > daarna theorie

Welke zin is goed geschreven?

1. 't Is vandaag zonnig weer
2. 'T is vandaag zonnig weer
3. 't is vandaag zonnig weer

Welke zin is goed geschreven?

1. 20 September ben ik jarig
2. 20 september ben ik jarig

Theorie hoofdletters (1)

- Je schrijft een hoofdletter aan het begin van de zin.

- Als een zin met een apostrof (') begint, dan krijgt het eerste volledige woord de hoofdletter.

- Als een zin met een cijfer of ander teken begint, dan schrijf je geen hoofdletter.

Wat is goed?

1. Peter Van Vliet
2. Peter Van vliet
3. Peter van Vliet

Wat is goed?

1. mevr. de Vries
2. Mevr. De vries
3. Mevr. De Vries

Theorie hoofdletters (2)

- je schrijft een hoofdletter aan het begin van een eigennaam

eigennaam = naam van personen, bedrijven, merken

- let op: het voorzetsel(van) of lidwoord(de) van een achternaam begint alleen met een hoofdletter als er geen (voor) naam of voorletter voor staat.

Dus: mevr. M. van Dalen en mevr. Van Dalen

Is het woord 'bijbel' in deze zin goed geschreven?
Na het eten lezen we uit de Bijbel.

1. Ja
2. Nee

Schrijven we het woord 'messias' met een hoofdletter of niet?

1. Ja
2. nee

Schrijf je het woord 'christen' met een hoofdletter of niet?

1. ja
2. nee

Theorie hoofdletters (3)

- aan het begin van namen van personen en zaken die als heilig worden beschouwd. 

- let op: als we verwijzen naar de Bijbel/koran als een gedrukt exemplaar, dan moet je dat met een kleine letter schrijven.

Bijvoorbeeld: Ik heb een nieuwe, zwarte bijbel gekregen.

Welk woord is juist geschreven?

1. west-Friesland
2. West-Friesland
3. West-friesland

Nederland ligt ten noorden van Duitsland. Is het woord 'noorden' goed geschreven?

1. Ja
2. nee

Theorie hoofdletters (4)

- aan het begin van aardrijkskundige namen, namen van volkeren en talen (ook in afleidingen)

- let op: namen van windstreken krijgen geen hoofdletter

Hoe schrijf je 'kerstvakantie'?

1. kerstvakantie
2. Kerstvakantie

Welke spelling is juist?

1. Tweede paasdag
2. tweede paasdag
3. Tweede Paasdag

Welke spelling is goed?

1. pinksteren
2. Pinksteren

Theorie hoofdletters (5)

- Aan het begin van namen van (kerkelijke) feestdagen. 

- Let op: samenstellingen met feestdagen krijgen geen hoofdletter.

Samenstellingen: kerstvakantie, kerstverhaal, kerst.

Welke spelling is goed?

1. Hare koninklijke hoogheid
2. Hare Koninklijke hoogheid
3. Hare Koninklijke Hoogheid

Welke zin is goed geschreven?

1. Ik lees het boek Kruistocht in spijkerbroek
2. Ik lees het boek kruistocht in spijkerbroek
3. Ik lees het boek Kruistocht in Spijkerbroek

Theorie hoofdletters (6)

- Aan het begin van titels van:

• vorstelijke personen
• van boeken, kranten, tijdschriften, films, wetten, prijzen, evenementen, enzovoorts. 

Leestekens

Welke zin is goed?
Let op de leestekens!

1. TikTok is populair.
2. TikTok is populair?

Welk leesteken hoort achter de zin? Kies uit: punt, vraagteken of uitroepteken.

3. Wist je dat giraffen heel lang zonder water kunnen

1. .
2. ?
3. !

Welk leesteken hoort achter de zin? Kies uit: punt, vraagteken of uitroepteken.

5. Houd nou eens op met dat gezeur

1. .
2. ?
3. !

De punt

- aan het einde van een zin

- na of in sommige afkortingen

het aantal punten in een afkorting is gelijk aan het aantal afgekorte woorden. Dus: b.g.g. (bij geen gehoord) en nl. (namelijk)

De punt (2)

Je schrijft geen punten bij:

• een afkorting die je letter voor letter(spellend) uitspreekt: ANWB, NS, dvd
  
• een afkorting die je als gewoon woord uitspreekt: havo, pin, vip
  
• een titel of tussenkopje
  
• in adressen

Het vraagteken

• Je zet een vraagteken achter een vragende zin
  
• Let op: alleen als het een citaat is (letterlijke weergave). Als een vraag niet letterlijk wordt weergegeven, dan gewoon een punt.
  
• Voorbeeld: Lisa vroeg: 'Ga je mee naar de winkel?
  
• Lisa vroeg of ik mee ging naar de winkel. 

Het uitroepteken!

Je zet een uitroepteken als je ergens extra nadruk op wilt leggen:

• een uitroep: Au!
• een bevel: Ga weg!
• een waarschuwing: Pas op!

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Ik koop appels, peren, meloenen en druiven.
2. Ik koop appels peren meloenen en druiven.
3. Ik koop appels, peren, meloenen, en druiven.

Waar komt de komma?
Als je meegaat krijg je een ijsje.

1. Als je meegaat krijg je, een ijsje.
2. Als je meegaat krijg, je een ijsje.
3. Als je meegaat, krijg je een ijsje.
4. Deze zin heeft geen komma.

De komma

Je schrijft een komma:

• Tussen twee persoonsvormen: 'Als je morgen komt, neem je dan je laptop mee?
• In een opsomming (behalve voor en + of):
• 'Hij at een appel, twee boterhammen en een zak chips.'
• 'Voor haar verjaardag wil ze een fiets, een laptop of een nieuwe tas.'

De komma (2)

Je schrijft een komma:

• voor verbindingswoorden tussen twee zinnen: bijv. maar, want en als: Ik wil hardlopen, maar het regent.
  
• tussen twee bijv. naamwoorden: hij heeft een warme, blauwe trui.

De komma (3)

Je schrijft een komma:

• voor of na woorden waarmee je de aandacht trekt:
  
• 'Hé, waar ga je naar toe?'
  
• 'Wil je nog wat drinken, Mirjam?'
  
• voor en na een bijstelling: Mijn neefje, Hans de Jong, gaat 3 keer per week naar de sportschool. 

Huiswerk

Maken opdracht 117+118, blz. 178-179