Sector 02 - Bronnen van het nieuws

• Cultuurwetenschappen
• Secundair onderwijs

Herhalingsoefeningen

Even kijken hoeveel er van de vorige les is blijven hangen.

Maak de volgende oefeningen!

TIP: gebruik deze ook voor het studeren van de race

Leg uit massacommunicatie?

Geef een voorbeeld van de informatieve functie van massamedia

Geef een voorbeeld van de ontspannende functie van massamedia

Noem een commerciële radiozender

Waar focust de VRM zich op?

Geef een voorbeeld van de educatieve functie van massamedia

Geef een voorbeeld van infotainment

Geef een voorbeeld van de culturele functie van massamedia

Noem een openbare radiozender

Geef een voorbeeld van de opinie functie van massamedia

Wat is de taak van de Vlaamse overheid in het medialandschap?

Leg uit:
OMROEP

Leg uit:
ZENDER

Hoe kan de commerciële omroep overleven?

 Nieuws

Wat is nieuws?

Wat is nieuws

Nieuws is actuele informatie over wat er gebeurt in de wereld. Er valt dagelijks véél nieuws te rapen, maar dat betekent niet dat alles ook in het nieuws verschijnt. Daarnaast kan je soms denken dat iets nieuws is, terwijl het eigenlijk om nepnieuws gaat. Daarom is het belangrijk om te werken aan nieuwswijsheid, zodat je nieuws kan begrijpen én gebruiken.

Vlaamse medialandschap

Meer dan tachtig procent van het Vlaamse medialandschap is momenteel in handen van vijf grote groepen: (1) de publieke omroep VRT met merken als één, canvas, MNM, Studio Brussel… (2) DPG Media, in 2019 ontstaan uit Medialaan en De Persgroep met titels als VTM, Q2, Het Laatste Nieuws, De Morgen, Q-Music… (3) Mediahuis met merken als Het Nieuwsblad, De Standaard, Gazet van Antwerpen, NRJ… (4) De Vijver Media (SBS België - 100% in handen van Telenet) met merken als 4, 5, zes, Njam, Woestijnvis... en (5) Roularta (Kanaal Z, De Tijd, Knack, Libelle…).

Wat zijn de 4 functies van nieuws?

Functies van nieuws

De kranten, radio- en televisiejournaals moeten elke dag opnieuw actuele informatie brengen voor hun publiek. 

Er zijn 4 belangrijke functies binnen nieuws:

• informerende functie
• controlerende functie
• opiniërende functie
• spreekbuisfunctie

Nieuws heeft een informerende functie

Via het nieuws komen we te weten wat er gebeurt dichtbij en in de rest van de wereld. 

Er is daarbij ook heel wat achtergrondinformatie en duiding.

Nieuws heeft een controlerende functie

Nieuwsmedia zijn een soort van ‘waakhond’.

Ze houden in de gaten wat bedrijven en de overheid doen. Zo controleren ze het reilen en zeilen van hen, of alles wel correct verloopt, ze doen wat ze beloofd hebben, enz…

Nieuws heeft een opiniërende functie

Nieuwsmedia kunnen hun stempel drukken op het nieuws. 

Ze hebben hierdoor ook invloed op de publieke opinie door aan sommige thema’s meer aandacht te besteden dan aan andere. Ze zijn een platform voor discussies en meningen over actuele onderwerpen.

Nieuws heeft een spreekbuisfunctie

Nieuwsmedia brengen onder de aandacht wat er leeft binnen de maatschappij en welke misvattingen er bestaan. Zo kunnen ze ook onderwerpen bespreekbaar maken en op de politieke agenda plaatsen.

Krant vs tijdschrift 

Tijdschriften worden regelmatig uitgebracht, sommige eens per week en andere eens per kwartaal. Ze zijn bedoeld voor specifieke doelgroepen en bieden verschillende soorten informatie.

Kranten daarentegen zijn dagbladen. Ze brengen actueel nieuws, achtergrondinformatie en andere praktische gegevens. De opmaak van kranten kan per krant verschillen. Huis-aan-huisbladen worden wekelijks gratis bezorgd en richten zich voornamelijk op lokaal of regionaal nieuws. 

Kranten

Het lezen van kranten was een privilege van de elite en de hoge prijs speelde daar zeker een rol in. Wie zich geen krant kon veroorloven, kon echter terecht in een leeskabinet of luisterde naar voorgelezen kranten in bepaalde cafés.

Kranten tonen de actualiteit en bieden inzicht in politieke situaties en konden zorgen dat mensen tot actie werden gebracht. Dit kon er echter ook voor zorgen dat mensen werden gebruikt als drukmiddel op de regering als

bijvoorbeeld een propagandamiddel.

Opdracht LEZERSPROFIEL KRANT

Doe onderzoek naar het lezersprofiel van de volgende Vlaamse kranten en hun digitale versies: 

De Morgen, Gazet van Antwerpen, het Nieuwsblad, 

De Standaard, Het Belang van Limburg, De Tijd, Het Laatste Nieuws

Document staat in de planner. Timing 15 minuten.

Opdracht

Bekijk het beeldfragment op de volgende slide en geef antwoorden op de daarop volgende vragen.

Wat zou er gebeuren als ons nieuws plots verdwijnt?

Kunnen we een dag zonder nieuws?

Wat zouden de effecten zijn op ons leven en onze maatschappij?

Naar 't schijnt

Er zijn veel mensen die twijfelen aan wat ze online lezen, zien en horen. Ze vragen zich af of online informatie nog wel

betrouwbaar is nu het zo snel en overal beschikbaar is. 

Iedereen kan informatie ontvangen en verzenden. 

Daardoor weet je niet altijd wie de schrijver is, feiten en meningen worden door elkaar gehaald en veel informatie is éénzijdig.

Journalisten

Journalisten en ook de organisaties waarvoor ze werken, vinden het heel belangrijk om mensen goed en nauwkeurig te informeren. Ze gebruiken in hun berichtgeving informatie van derden. Om na te gaan of deze informatie klopt, vergelijken ze verschillende bronnen zoals getuigen, rapporten, experten …

Nieuwsselectiecriteria

1. Actualiteit: Is het nieuwsbericht actueel? Iets wat gisteren gebeurd is, is vaak geen nieuws meer. Het is oud nieuws. Een uitzondering hierop is vervolgnieuws. Mensen willen graag weten hoe iets afloopt.

2. Human interest: Is het onderwerp belangrijk en voor veel mensen van toepassing? Mensen zijn geïnteresseerd in andere mensen. Daarom dat verhalen vaak gebracht worden met een menselijk gezicht. We willen ons ook betrokken voelen.

3. Doelgroep: Nieuws sluit vaak aan bij de interesses van de doelgroep van het medium. Op VRT zal je dus andere dingen dan op nws.nws.nws.

Nieuwsselectiecriteria

4. Opvallendheid: Is het nieuws bijzonder? Nieuws moet opvallend zijn. Nieuws moet ons verrassen en onze aandacht trekken. Een ongewoon, spectaculair, uitzonderlijk of uniek onderwerp vinden mensen boeiend.

5. Afwisseling: Is er voldoende afwisseling tussen goed en slecht nieuws? Doorgaans vind je meer slecht nieuws. Goed nieuws wordt algauw als normaal, vanzelfsprekend bevonden, en dus als minder nieuwswaardig beschouwd. Slecht nieuws is vaak spectaculairder en raakt je in je emoties.

Nieuwsselectiecriteria

6. Dichtbij: Gebeurt het dichtbij of ver weg? Een terroristische aanslag in België zal meer aandacht krijgen dan eentje in Afrika.

7. Bekende personen: Over wie gaat het nieuws? Iemand bekend? Hoe belangrijker en bekender de persoon, hoe interessanter. De dood van een bekende influencer of actrice zal veel aandacht krijgen in het nieuws; een gewone burger krijgt doorgaans geen of weinig aandacht.

8. Ondubbelzinnigheid: We willen dat nieuws duidelijk en helder is. Als een journalist het niet begrijpt dan zal hij het niet snel selecteren.

Nieuws kanalen

1. Online media: posts, korte filmpjes van gebeurtenissen, tweets …
2. Printmedia: kranten, dagbladen
3. Audiovisuele media: radio, tv, podcasts

Wat is een persagentschap?

Een persagentschap of nieuwsagentschap is een organisatie die nationaal en internationaal nieuws aanlevert aan nieuwsredacties. Zo kunnen redacties besparen op personeelskosten en veel tijd winnen. 

Het bekendste persagentschap in België is Belga.

De 3 grootste persagentschappen in de wereld zijn AP (Associates Press, VS) AFP ( Agence France Press, Frankrijk), Reuters (Engeland)

www.belga.be

5W1H-methode

Wanneer journalisten een artikel maken, gebruiken ze hiervoor vaak de 5W1H-methode. Ze moeten een antwoord zoeken op volgende vragen:

• Over wie gaat het nieuwsbericht?
  
• Wat is er precies gebeurd?
  
• Waar is het gebeurd? Dit kan heel specifiek zijn, bijvoorbeeld een straatnaam.
• Wanneer is het nieuwsfeit gebeurd?
  
• Waarom is het gebeurd?
  
• Hoe is het gebeurd?

Opdracht

Zoek 2 kranten artikels op en zoek de 5W1H-methode.

Gebruik PDF Sector 02 5W1H werkblad, document staat in de planner.

Per artikel vul je 1 blad in.

nieuwsindeklas.qualifioapp.com

Online opdracht

Ga door de 5 modules heen en neem van elke opdracht per module een screenshot. Plak deze in een word-document en plaats dit in de uploadzone tegen het einde van de les.

In totaal maak je 9 opdrachten in de 5 modules. Deze staan steeds onderaan.

Uploadzone Sector 02 Nieuws in de klas