Opstand in de Nederlanden

1. Opstand der Nederlanden (1515-1572)
KA:
1. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
2. Het begin van staatsvorming en centralisatie.
3. De protestantse Reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.
1 / 11
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 5,6

This lesson contains 11 slides, with text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

1. Opstand der Nederlanden (1515-1572)
KA:
1. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
2. Het begin van staatsvorming en centralisatie.
3. De protestantse Reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.

Slide 1 - Slide

Hoofdvraag: waardoor werd de opstand veroorzaakt?
  • beleid Karel V (1515 - 1555):
  • belastingen in ruil voor privileges steden >
  • sterkere positie steden
  • belang Karel V: centralisatie >
  • - Brussel centraal bestuur en
  • - ambtenaren in dienst (tkv de adel)
  • Gevolg: groeiend verzet vanuit steden en adel 
  • verzet ook door bestrijden Reformatie:


Slide 2 - Slide

Reformatie:
  • Luther (1517: 95 stellingen) 
  • Rijksdag te Worms (1521) > excommunicatie  Luther >
  • steun keurvorst van Saksen
  • door boekdrukkunst snelle verspreiding ideeën van de hervorming: Gutenberg 1445: Gutenberg bijbel
  • Vrede van Augsburg (1555): 'wiens gebied, diens godsdienst'

Slide 3 - Slide

Calvijn (1509-1564)
  • Frans-Zwitserse geleerde
  • veel aanhangers in de Ned.
  • enkele verschillen met Luther
  • 1. lagere overheden mogen zich verzetten tegen de vorst 
  • 2. onderdanen mogen zonder toestemming van de vorst een kerk oprichten

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Video

Slide 6 - Slide

Begin van de Opstand:
  • Verzet tegen plakkaten >
  • aanbieden van smeekschrift (april 1566)
  • Margaretha van Parma, Granvelle: Ce ne sonst que des gueux
  • grotere opkomst bij hagepreken >
  • Beeldenstorm >
  • komst Alva (1567):
  • 'Raad der Beroerten' (Bloedraad) >
  • veel vluchtelingen o.a Willem van Oranje


Slide 7 - Slide

Willem van Oranje (1533-1584)
  • geboren op slot Dillenburg (Dld)
  • stadhouder in         Holland,Zeeland,Utrecht
  • 1568: Slag bij Heiligerlee (Gr) >
  • begin 80-jarige oorlog


Slide 8 - Slide

Slag bij Heiligerlee

Slide 9 - Slide

Monument bij Heiligerlee
Graaf Adolf van Nassau is omgekomen bij dit militaire treffen tussen Alva en Willem van Oranje

Slide 10 - Slide

Watergeuzen

  • Watergeuzen succesvoller dan Oranje:
  • 1 april 1572: Inname van Den Briel >
  •  Na vlucht uit Dover (Elizabeth l)
  • steeds meer steden kiezen de zijde van de Opstandelingen


Slide 11 - Slide