Les 24 - HAVO 3/VWO 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen?

1. Leerdoelen

2. Herhalen 

3. Uitleg + aant. 

4. Opdrachten 

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe de speech van Nikita Chroesjtsjov leidde tot de destalinisatie. 

2. Je kunt uitleggen hoe de onderdrukking in de Oostbloklanden zorgde voor de Hongaarse Opstand en de Praagse Lente. 

3. Je kunt de bouw van de Berlijnse Muur verklaren. 

1945

1947

1949

1950

1968

Begin Trumandoctrine

Conferentie van Potsdam

Praagse Lente

Begin Korea-oorlog

NAVO wordt opgericht

Welke bewering is onjuist?

1. De Kwomintang (KMT) werd gesteund door de V.S.
2. De KMT vluchtte naar Taiwan dat door de V.S. werd erkend als het echte China
3. De beide Korea's zijn nog altijd in oorlog met elkaar
4. In 1950 valt Zuid-Korea Noord-Korea aan

Sovjetleiders

Vladimir Lenin – 1917 - 1924 

Driemanschap: Stalin, Kamenev en Zinovjev – 1924 - 1928

Jozef Stalin – 1924 - 1953 

Nikita Chroesjtsjov – 1953 - 1964 

Leonid Brezjnev – 1964 - 1982 

Joeri Andropov – 1982 - 1984

Konstantin Tsjernenko – 1984 - 1985

Michail Gorbatsjov – 1985 - 1991

Amerikaanse presidenten

Franklin Delano Roosevelt - 1933 - 1945

Harry S. Truman - 1945 - 1953

Dwight D. Eisenhower - 1953 - 1961

John F. Kennedy - 1961 - 1963

Lyndon B. Johnson - 1963 - 1969 

Richard Nixon - 1969 - 1974

Gerald R. Ford - 1974 - 1977

Jimmy Carter - 1977 - 1981

Ronald Reagan - 1981 - 1989

George H. W. Bush (senior) - 1989 - 1993

Stalin sterft

5 maart 1953

• 
  

• Er is geen directe opvolger
  
• Na een machtsstrijd wordt Chroesjtsjov de nieuwe leider (1956)
  
• Hij wil afrekenen met de terreur van Stalin: destalinisatie
  

destalinisatie: na de dood van Stalin wordt afstand genomen van de dictator Stalin en zijn gruweldaden.

Voor sommige Oostbloklanden is dat het sein om te denken dat er misschien meer vrijheid in hun land wordt toegestaan door de SU. Zo komen in Hogarije de mensen in opstand in 1956. Helaas is Chroesjtsjov niet veel beter dan Stalin want ook hij wil dat elk Oostblokland aan het handje van de SU blijft lopen. Hij slaat de opstand dan ook bloedig neer.

Uitleg

1953 - Stalin sterft. 

Op 4 maart 1953 kreeg hij een fatale beroerte

en twee dagen later hoorde de communistische familie waar dan ook ter wereld het ongelofelijke nieuws. Jozef

Stalin bleek toch sterfelijk. Verdwaasd liepen 

de burgers van Moskou door de straten 

van de stad. Zelfs zijn tegenstanders 

leken oprecht bedroefd. 

Aantekening

1953 -> Stalin overlijdt

De nieuwe leider van de S.U.; Nikita Chroesjstjov houdt in 1956 een speech waarin hij het beleid van Stalin afkeurt.

= begin destalinsatie

De Oostbloklanden verwachtten dus meer vrijheid. Toen die uitbleef kwamen er opstanden. Deze werden echter bloedig neergeslagen;

- 1953 Volksopstand DDR

- 1956 De Hongaarse Opstand

- 1968 De Praagse Lente

Welk begrip past het beste bij de bron?

Uitleg 

Berlijn als "gat" in het IJzeren Gordijn. 

De grens tussen de BRD en de DDR

werd streng bewaakt. Tussen West- 

en Oost-Berlijn minder. 

Grote leegloop. 

Waarom was het Westblok economisch aantrekkelijk voor voornamelijk hoogopgeleide mensen?

Aantekening

Om de leegloop van hoogopgeleide mensen naar het kapitalistische westen vanuit Berlijn te voorkomen wordt in 1961 de Berlijnse Muur gebouwd. 

Van 1961 tot 1989 heeft de Muur

Berlijn verdeeld in een communistisch

oosten en een kapitalistisch/democratisch westen. 

Cubacrisis '62

Cubacrisis

Communisme in 

de achtertuin!

Cubacrisis

Cubacrisis

• 1962 - bijna kernoorlog
• Sovjet-Unie had kernwapens geplaatst op Cuba. 
• VS dreigde met oorlog  - maar de Sovjet-Unie gaf toe en haalde kernwapens weg

Korte video Cubacrisis

Bekijk de korte video over de Cubacrisis

Cubacrisis

• 1962 de Cubacrisis => Chroesjtsjov (SU) liet kernrakketten plaatsen op het communistische Cuba gericht op de VS 
• Chroesjtsjov (SU) haalde de kernrakketten weg + Kennedy (VS) deed dat ook in Turkije.

Ontspanning

Na de Cubacrisis begon een periode van ontspanning.

De VS en de Sovjet-Unie onderhandelden over ontwapening. 

Nog een video Cubacrisis

Video Cubacrisis

Na Cubacrisis

 

Ontspanning in Koude Oorlog

angst voor nucleair conflict

Hotline

(direct contact VS en SU)

Hervormingen van Gorbatsjov

In 1985 kwam er een nieuwe leider aan de macht in de SU:

Michail Gorbatsjov.

Hij beloofde verbetering: Glasnost en perestrojka

(hervorming en openheid)

Gorbatsjov

1985: De Sovjet-Unie krijgt een nieuwe leider; Michail Gorbatsjov

Problemen:

• mislukte planeconomie
• hoge kosten bewapening
• ontevreden volken

Gevolgen

• Gorbatsjov wil een betere relatie hebben met de Westerse landen

• Verschillende, belangrijke ontmoetingen tussen Reagan en de Gorbatsjov

• Ontspanning tussen VS en SU

• Meer politieke vrijheid en economische vrijheid toegestaan in SU en Oost-Europa

• Gorbatsjov zegt dat Oost-Europese landen hun eigen toekomst mogen bepalen (!)

Einde communisme 

• Bondgenoten (Oost-Europa) luisterden niet meer 

• 9 november 1989: val Berlijnse muur 
  

• 1991: Sovjet-Unie valt uiteen 
  

Rusland valt Oekraïne aan. 

• 24 februari 2022
  
• Demilitariseren Oekraïne
• Vervangen regering

• Waarom zou Poetin dit doen door zijn ogen bekeken???

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe de speech van Nikita Chroesjtsjov leidde tot de destalinisatie. 

2. Je kunt uitleggen hoe de onderdrukking in de Oostbloklanden zorgde voor de Hongaarse Opstand en de Praagse Lente. 

3. Je kunt de bouw van de Berlijnse Muur verklaren.