Je kunt uitleggen wat de begrippen metafoor, vergelijking, personificatie en metonymia betekenen.
Je kan uitleggen wat een asyndetische vergelijking is.
Je kan uitleggen wat een homerische vergelijking is.
Leerdoelen deze les:
Slide 4 - Slide
Beeldspraak
Beeldspraak is figuurlijk taalgebruik. Je bedoelt niet letterlijk wat je zegt, maar gebruikt beelden om iets sterker uit te drukken.
Korte herhaling*:
de vergelijking, de metafoor en de personificatie.
Slide 5 - Slide
De vergelijking
Bij een vergelijking gebruik je eenbeeldom
eigenschappen van iets of iemand (het object)
te benadrukken.
Hoe groot een hond (object)is, bijvoorbeeld,
kun je aangeven door hem te vergelijken
met een kalf (beeld).
Slide 6 - Slide
"De jongen die een tien had gehaald was zo trots als een pauw." Wat is hier het object?
A
De jongen
B
een pauw
Slide 7 - Quiz
"Het 'neuzen' van eskimo's is al zo oud als de weg naar Rome." Wat is hier het beeld?
A
Het 'neuzen' van eskimo's
B
de weg naar Rome
Slide 8 - Quiz
De metafoor
De metafoor is uiteraard ook een vorm van beeldspraak.
Hij lijkt ook een beetje op de vergelijking, maar het object ontbreekt hierbij: alleen het beeld wordt genoemd. Spreekwoorden en veel vaste uitdrukkingen zijn metaforen. Denk bijvoorbeeld aan:
'De appel valt nooit ver van de boom.'
Slide 9 - Slide
Welke zin bevat een metafoor?
A
Jouw ogen zijn als sterren.
B
Wat een boom van een kerel.
C
Als het kalf verdronken is, dempt men de put.
D
Dat meisje lijkt wel een prinses, zo elegant!
Slide 10 - Quiz
"Wie de schoen past, trekke hem aan." Is dit een metafoor of een vergelijking?
A
metafoor
B
vergelijking
Slide 11 - Quiz
"Dat oude dametje is zo mager als een lat." Is dit een metafoor of een vergelijking?
A
metafoor
B
vergelijking
Slide 12 - Quiz
Personificatie
De personificatie is een bijzondere vorm van beeldspraak. Hierbij doen we net alsof levenloze dingen iets kunnen wat mensen kunnen. Denk bijvoorbeeld aan tijd die voorbij kruipt, of aan wind die huilt. Kruipen en huilen zijn dingen die mensen wél kunnen, maar dingen niet.
Slide 13 - Slide
"Wolken en zon spelen haasje over." Is dit een personificatie?
A
ja
B
nee
Slide 14 - Quiz
"Het papier is geduldig." Is dit een personificatie?
A
ja
B
nee
Slide 15 - Quiz
Je zegt niet rechtstreeks wat je bedoelt, maar je gebruikt een woord of een kenmerk dat daar mee te maken heeft.
Oranje heeft weer goud gewonnen. --> 2 metonymia Oranje = Nederlands elftal, ze spelen met een oranje tenue goud = gouden medaille
3. Metonymie
Slide 16 - Slide
Synesthesie
Synesthesie is een stijlfiguur waarbij een combinatie van de indrukken van verschillende zintuigen in uitdrukkingen wordt gebruikt. Synesthesie kan worden gezien als een bijzondere vorm van de metafoor.
vb:
schreeuwende kleuren, bittere woorden, warme stem
Slide 17 - Slide
Slide 18 - Slide
Asyndetische vergelijking
Bij een asyndetische vergelijking wordt er tussen het te vergelijken object en het beeld geen verbindingswoord gebruikt.
vb:
Karel, een echte angsthaas, was snel weg.
Zijn hoofd, een biet, sprak boekdelen.
Slide 19 - Slide
vergelijk...
Voorbeeld gewone vergelijking: Hij is zo rood als een kreeft.
Voorbeeld asyndetische vergelijking:
Ik keek naar jouw hoofd, een tomaat.
Slide 20 - Slide
asyndetische vergelijking
De zon, een vrolijke ballon, stond de hele dag hoog aan de hemel.
object = zon
beeld = een vrolijke ballon
Slide 21 - Slide
Homerische vergelijking
Vergelijking met allerlei bijzonderheden --> Homerus, de dichter van de Ilias en de Odyssee
Een breedsprakige vergelijking, waarbij de schrijver zo opgaat in het vergelijken, dat hij dingen noemt die geen verwantschap meer hebben met het beeld.
Slide 22 - Slide
Voorbeelden van een homerische vergelijking
Zoals in het begin van de lente Apollo voortgaat over de bergruggen bij het eiland Delos en de reidansen opnieuw instudeert, zo ging Aenas zelf.
zoals de zon in mei,
de warme zomerdag in juni,
en de stranddag in juli,
zo heb ik graag een vrije dag.
Slide 23 - Slide
Christines heldere ogen, fijn kristal, schitterden in de lage avondzon.
A
asyndetische vergelijking
B
homerische vergelijking
C
synesthesie
Slide 24 - Quiz
Uit zijn mond vloeien zoete woorden, zodra hij Agnes ziet.
A
asyndetische vergelijking
B
homerische vergelijking
C
synesthesie
Slide 25 - Quiz
Leg eens uit....asyndetische vergelijking
Slide 26 - Open question
Zelfstandig werken
H3 woordenschat - opdracht 1 maken
Slide 27 - Slide
Synesthesie
Synesthesie is een stijlfiguur waarbij een combinatie van de indrukken van verschillende zintuigen in uitdrukkingen wordt gebruikt. Synesthesie kan worden gezien als een bijzondere vorm van de metafoor.
vb:
schreeuwende kleuren, bittere woorden, warme stem
Slide 28 - Slide
Slide 29 - Slide
Christines heldere ogen, fijn kristal, schitterden in de lage avondzon.
A
asyndetische vergelijking
B
homerische vergelijking
C
synesthesie
Slide 30 - Quiz
Uit zijn mond vloeien zoete woorden, zodra hij Agnes ziet.