AFP Spijsverteringsstelsel 3

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

2.3 Het spijsverteringsstelsel

C - Darmen

leerdoel

• je noemt de bouw en functie van de darmen
• je legt uit hoe het opnemen van bouwstenen werkt

na de maag komt de zure voedselbrij in de 12-vingerige darm...

• de brij vermengt zich met gal- en alvleessap
• hierdoor worden vetten verdeeld in kleine druppels
• hierdoor ontzuurt de brij, worden koolhydraten, eiwitten en vet gesplitst door enzymen

12-vingerige darm

galblaas

alvleesklier

12v-darm

daarna komt de brij in de nuchtere en kronkel darm terecht...

• hier vindt vertering plaats (enzymen knippen alle voedingsstoffen)
• hier vindt opname plaats van bouwstenen (glucose, vetzuren en glycerol en aminozuren)

nuchtere en kronkel darm

12v-darm

nuchtere darm

kronkel darm

door de darmplooien (villi) wordt het oppervlak om bouwstenen op te nemen vergroot...

• darmcellen hebben deze minivlokken ook (microvilli)

nuchtere en kronkel darm

darm

darmvlok

microvilli

de bouwstenen worden opgenomen...

• in de bloedbaan (water oplosbaar)
• in de lymfebaan (vet oplosbaar)

nuchtere en kronkel darm

onverteerbare resten gaan naar de dikke darm...

• transport (peristaltiek)
• het water wordt opgenomen (resorptie, indikken)
• darmflora beschermt (afweer), maakt vitamine B3, K
• darmflora verteert vezels

dikke darm

stijgend deel

dalend deel

endeldarm

inw + uitw sluitspier

appendix

ontlasten (defecatie) gaat in 5 stappen...

• lege darm: inw dicht, uitw open
  
• aandrang (inw open, uitw dicht)
  
• rekprikkel (start def.reflex)
  
• activatie uitw sluitspier
  
• uitscheiding (inw + uitw open)

dikke darm

het water en de bouwstenen gaan via de poortader naar de lever...

• deze ader start bij het mdk
• deze ader is niet aangesloten op de bloedsomloop

lever

poortader

holle ader

de lever maakt van de bouwstenen grote stoffen...

• opslagsuiker maken
• vetten en eiwitten maken
• galvloeistof maken
• en verder: ontgiften, opslag mineralen en warmte maken

lever

galbuisje

leverslagader

poortader

ader

holte

functionele eenheid van de lever

• de alvleesklier maakt enzymen om alle grote voedingsstoffen te splitsen, het maakt soda om te ontzuren
• daarnaast maakt het hormonen om het suikergehalte te regelen in het lichaam

alvleesklier

• het buikvlies beschermt de buikorganen
• sommige organen liggen in en anderen achter het buikvlies
• het bestaat uit twee lagen met vocht ertussen

buikvlies

33.3 Ziekten vh spijsverteringsstelsel

E - hepatitis

leerdoel

• je noemt signalen, oorzaken en klachten van hepatitis.

leverontsteking (hepatitis) is een virale ontsteking, daarbij zijn er 3 varianten...

• hepatitis A (besmet water, voedsel of feces)
• hepatitis B (bloedcontact, soa)
• hepatitis C (bloedcontact)

hepatitis

oorzaken van hepatitis zijn...

• infectie met het hepatitisvirus
• slechte lever (door leefstijl), vette lever (door leefstijl)

hepatitis

klachten van hepatitis zijn...

• soms geelzucht (icterus)
• koorts (beginstadium)
• moe
• donkere urine
• pijnlijke gewrichten
• lichtgekleurde ontlasting
• waterbuik (ascites)

hepatitis

anatomie

• maak 2.3 D opdracht 4, 5 en 9

pathologie

• maak 33.3 B opdracht 4
• maak 33.3 E opdracht 3

huiswerk