3.2 wetenschappelijk onderzoek + po Blijdorp klassikaal

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Onderzoek doen (H3)

Vandaag dl 2

• Bespreken wetenschappelijk onderzoek
• toepassen bij po Blijdorp

Rep. H1 Gedrag+ 3.2 + 3.4 onderzoek doen: wo 20 sept

Welke vragen bij 3.2?

Waardoor bederft voedsel?

Hoe kan je een goed wetenschappelijk onderzoek opzetten?

begrip: valide onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek

In de biologie is onderzoek bijna altijd experimenteel 

En bij zo'n experiment hoort een wetenschappelijk verslag

Onderzoeksvraag

Een goed onderzoek begint met een onderzoeksvraag

• Open vraag
• Te beantwoorden met het onderzoek dat je uitvoert

Een onderzoeksvraag

Wat is het effect van de onafhankelijke variabele op de afhankelijke variabele in bepaalde tijd of situatie?

Voorbeeld: Welke invloed heeft omgevingstemperatuur op de delingssnelheid van bacterien?

Variabelen

Onafhankelijke variabele

De oorzaak, deze variabele kun je veranderen

Afhankelijke variabele 

Het gevolg, verandert door de invloed van de onafhankelijke variabele

Wetenschappelijk onderzoek

Hypothese

Vb:

Bacterie deelt sneller bij kamertemperatuur dan bij koelkasttemperatuur.

Hypothese

Een mogelijke verklaring voor de gevonden resultaten, die je helpt bepalen hoe je het onderzoek moet uitvoeren

1. Gebaseerd op kennis uit eerder literatuuronderzoek (bacteriedeling)
2. Noem zowel de onafhankelijke als de afhankelijke variabele (onafhankelijk: temperatuur; afhankelijk: deling bacterie)
3. De hypothese is altijd toetsbaar, anders kun je niet achterhalen of het juist of onjuist is!

Onderzoeksopzet

Hoe zet je een betrouwbaar onderzoek op?=

Valide onderzoek

Slechts één factor varieert

De regel bij experimenteel onderzoek is dat er steeds maar één factor/variabele mag verschillen.

Waarom?

Dus: Invloed van temperatuur bij bacteriegroei, dan niet variëren ....

Controle experiment

Is een experiment om mee aan te tonen dat er geen andere factoren zijn die invloed hebben op de resultaten van het experiment. 

= blanco

(niet altijd mogelijk)

Opdracht

1. Maak een valide onderzoeksopzet voor jullie vraagstelling. 

Denk aan het ethogram: welke handelingen zijn belangrijk voor de vraagstelling?

Maar 1 variabele?

Hoe protocol maken?

2. Wat is een controle-situatie of is dit niet mogelijk?

Experiment

Groeien planten sneller met muziek? 

Welke groep planten is het controle experiment?

1. De planten met muziek
2. De planten zonder muziek

groeisnelheid

muziek

onafhankelijke variabele

afhankelijke variabele

Bedenk een variabele die constant gehouden is in beide groepen planten.

3.4 resultaten verwerken

Wat zet je op de X-as als je de gegevens zou uitzetten in een grafiek?

1. De groeisnelheid
2. Wel/geen muziek
3. De tijd
4. Maakt niet uit

Onthoud:

Wat je weet: x-as

Wat je meet: y-as

Wat je weet = onafhankelijke variabele

Wat je meet = afhankelijke variabele