Herhaling Vragers & Aanbieders 2024-2025 (2)

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Herhaling Vraag- en aanbod (2)

Planning

• Bespreken examenopgave 1 van 2021 tijdvak 1 vraag 3 t/m 5
• Maken examenopgave 3 van 2022 tijdvak 2
• Bespreken examenopgave 3 van 2022 tijdvak 2
• Korte herhaling van theorie over vraag- en aanbod                                                  

Leerdoelen

• Je kunt de theorie van vraag en aanbod toepassen in een examenopgave

Bespreken

Examenopgave 1 van 

examen 2021 tijdvak 1

vraag 3 t/m 5

Aan de slag met

• Examenopgave 3 van 2022 tijdvak 2

Aanwijzingen:

• Kijk je aantekeningen door.
• Kijk in de lesbrief Vragers & Aanbieders.

Bespreken

Examenopgave 3 van 

examen 2022 tijdvak 2

Opbrengst, kosten en winst

• p       = prijs (price)
• q       = hoeveelheid (quantity) = afzet
• TO    = Totale Opbrengst = omzet = p x q
• TCK = Totale Constante Kosten (onafhankelijk van q)
• TVK = Totale Variabele Kosten (afhankelijk van q)
• TK    = Totale Kosten = TCK + TVK
• TW   = Totale Winst = TO - TK

BEP / BEA / BEO

Break-evenpunt       BEP (TO = TK en/of GO = GTK)

Break-evenafzet      BEA (q bij BEP)

Break-evenomzet   BEO (p x q bij BEP)

Gemiddelden

GCK = Gemiddelde Contante Kosten = TCK / afzet (q)

GVK = Gemiddelde Variabele Kosten = TVK / afzet (q)

GTK = Gemiddelde Totale Kosten = TK / afzet (q) = GCK + GVK

GO = Gemiddelde Opbrengst = TO / afzet (q) = p

Belangrijkste berekeningen

1. Totale Opbrengst                         TO = p x q
2. Totale Kosten                                 TK = TCK + TVK
3. Totale Winst                                    TW = TO - TK
4. Break-Even Afzet                          q bij TO = TK (en bij GO = GTK!)

Vraag (Qv) is afhankelijk van

1. prijs (p)
2. stand van de economie
3. inkomen (van de consumenten)
4. bevolkingsomvang (aantal consumenten)
5. behoefte (voorkeur van de consumenten)
6. prijzen van substitutie (vervangende) goederen
7. prijzen van complementaire (aanvullende) goederen
8. wettelijke bepalingen (zoals subsidies)
9. incidentele factoren (zoals terrorisme, epidemie of ramp)

Vraagfunctie

Wat is het verband tussen de prijs (P = oorzaak)

en de gevraagde hoeveelheid (Qv = gevolg)?

Dit is een negatief verband omdat als de prijs (P)

daalt, de gevraagde hoeveelheid (Qv) stijgt en als de

prijs (P) stijgt, de gevraagde hoeveelheid (Qv) daalt.

Vraagfunctie: Qv = -20P + 324

Let op: hoeveelheid (Q) op de horizontale as,

               en de prijs (P) op de verticale as!

Vraagfunctie (tekenen)

Teken de vraagfunctie: Qv = -20P + 324

• Assenstelsel, horizontale en verticale as?
• Q (hoeveelheid) altijd op de horizontale as!
• P (prijs) altijd op de verticale as!
• Wat je nodig om een (rechte) lijn te tekenen?
• 2 punten!
  

• Punt 1: vul 0 in voor P, en bereken Qv!
• Qv = -20 x 0 + 324 = 324                                                             (324; 0)
• Punt 2. vul 0 in voor Qv,, en bereken P!
• 0 = -20P + 324 => 20P = 324 => P = 324 / 20 = € 16,20  (0; 16,2)

Aanbod (Qa) is afhankelijk van

1. prijs (p)
2. aantal aanbieders
   
3. kosten
4. wettelijke bepalingen (zoals heffingen)
5. innovatie

Aanbodfunctie

Wat is het verband tussen de prijs (P = oorzaak)

en de aangeboden hoeveelheid (Qa = gevolg)?

Dit is een positief verband omdat als de prijs (P)

daalt, de aangeboden hoeveelheid (Qa) daalt en als de

prijs (P) stijgt, de aangeboden hoeveelheid (Qa) stijgt.

Aanbodfunctie: Qa = 5P - 25

Let op: hoeveelheid (Q) op de horizontale as,

               en de prijs (P) op de verticale as!

Aanbodfunctie (tekenen)

Teken de aanbodfunctie: Qa = 5P - 25

• Assenstelsel, horizontale en verticale as?
• Q (hoeveelheid) altijd op de horizontale as!
• P (prijs) altijd op de verticale as!
• Wat je nodig om een (rechte) lijn te tekenen?
• 2 punten!
  

• Punt 1: vul 0 in voor Qa, en bereken P!
• 0 = 5P - 25 => 5P = 25 => P = 25 / 5 => P =  € 5          (0; 5)
• Punt 2. vul een grotere P in dan bij punt 1, en bereken Qa!
• Qa (P=20) = 5 x € 20 - 25 = 75                                          (75; 20)

Arbeidsmarkt

Werkgelegenheid

• het aantal feitelijk bezette banen en vacatures in een land
• het aantal personen dat een baan heeft en bestaat uit:

1. mensen in loondienst (werknemers)
2. zelfstandigen

• de werkgelegenheid kan worden uitgedrukt in

1. arbeidsjaren (voltijdbanen)
2. in personen

Beroepsbevolking

• personen tussen 15 en 75 jaar die willen en kunnen werken: zij bieden arbeid aan op de arbeidsmarkt, en bestaat uit:

1. mensen in loondienst (werknemers)
2. zelfstandigen
3. geregistreerde werklozen