Formuleren - les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Wat gaan we doen?

• Uitleg formuleren: zinnen begrenzen
• Aan de slag met opdrachten
• Uitleg schrijfopdracht

Formuleren

Benodigdheden

• boekje
• schrift
• pen

Zinnen begrenzen

Voor de leesbaarheid van een tekst is het belangrijk dat je de zinnen op de juiste manier begrenst. Zinnen begrenzen kan op twee manieren verkeerd gaan:

1) Een (bij)zin die zinsdeel is in een samengestelde zin, wordt als losse zin gepresenteerd  (losstaand zinsdeel):

*Ook al zou je van mensen die hulp verlenen in de derde wereld of in oorlogsgebieden anders verwachten. Toch is er meerdere keren gerapporteerd over wangedrag van medewerkers van Artsen zonder Grenzen.

Zinnen begrenzen

2) Twee zelfstandige zinnen (hoofdzinnen) worden ten onrechte ‘aan elkaar geplakt’, soms

gescheiden door komma’s (zinnen ten onrechte samenvoegen):

Nederlandse studenten kunnen steeds gemakkelijker geld lenen bij DUO en particuliere

banken, daardoor raken ze echter steeds vaker diep in de schulden, dat kan in hun latere

leven tot problemen leiden.

Zinnen begrenzen

Twee hoofdzinnen kun je samenvoegen met de nevenschikkende voegwoorden en, of, maar, want of dus :

- Zaalhockey is een populaire sport en het aantal jeugdige beoefenaars neemt de laatste jaren alleen maar toe.

Plaats een komma voor maar, want en dus. Begin een nieuwe hoofdzin niet met En, Maar of Want.

Zinnen begrenzen

Als je geen verbindingswoord gebruikt, kun je twee hoofdzinnen het best van elkaar scheiden door een punt te zetten en de volgende zin met een hoofdletter te beginnen.

 Amsterdam trekt het hele jaar door veel toeristen. Vooral de musea en de grachten vormen belangrijke attracties.

Zinnen begrenzen

Als de tweede zin een toelichting of een argument vormt bij de eerste, is ook een dubbele punt (:) mogelijk. Zo’n dubbele punt kun je vervangen door een komma plus want (… zomervakantie, want zij …):

- Veel Nederlanders mijden Amsterdam in de zomervakantie: zij vinden het daar dan veel te druk met al die internationale toeristen.

Tegenwoordig lijkt de aarde steeds meer op te warmen, daardoor smelten de ijskappen.

1. Hoofdzin - hoofdzin
2. Bijzin - bijzin
3. Hoofdzin - bijzin
4. Bijzin - hoofdzin

Welke zin is juist begrensd?

1. Tegenwoordig lijkt de aarde steeds meer op te warmen, daardoor smelten de ijskappen.
2. Tegenwoordig lijkt de aarde steeds meer op te warmen. Daardoor smelten de ijskappen.

De supermarkt is erg ver weg. Daarom moeten we een heel stuk lopen, dat vind ik best wel vervelend.

1. Hoofdzin - hoofdzin - bijzin
2. Hoofdzin - bijzin - bijzin
3. Hoofdzin - bijzin - hoofdzin
4. Hoofdzin - hoofdzin - hoofdzin

De supermarkt is erg ver weg. Daarom moeten we een heel stuk lopen, dat vind ik best wel vervelend.

1. Juist begrensd
2. Onjuist begrensd

1.1 Zinnen correct begrenzen

Maken opdracht 1

Schrijfopdracht

Creatief schrijven 

of

Zakelijk schrijven

Otis

Er moet iets ergs gebeurd zijn, wat ervoor gezorgd heeft dat de moeder en vader van Otis uit elkaar zijn gegaan en dat de moeder er zelfs niets over wil zeggen.

  

-Bedenk eens iets ergs dat de vader gedaan zou kunnen hebben.

-Bedenk eens iets ergs dat de moeder gedaan zou kunnen hebben.

-Welke van de twee vind je het meest waarschijnlijk en waarom?

Otis

Je merkt al gauw dat Otis graag bij Desi is. 

Welke verschillende redenen kun je daarvoor geven?