3.2 Welvaart, Crisis en dreiging

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

4.3

3.2 Welvaart, Crisis en dreiging

Leerdoelen

• Je weet wat afgesproken werd in het vredesverdrag na de Eerste Wereldoorlog en hoe het ging met de economie in de jaren 1920.
  
• Je weet hoe Italië een totalitaire dictatuur werd.
  
  
  
• Je kan uitleggen hoe het ging met de economie in de jaren 1930.
  
• Je kan beschrijven hoe Duitsland een totalitaire dictatuur werd.

Nederland deed niet mee aan de Eerste Wereldoorlog. Hoe noemen we landen die niet meedoen?

1. Laf
2. Absent
3. Neutraal
4. Buitenspel

De Eerste Wereldoorlog heette eerst de Grote Oorlog. Hoezo werd deze zo genoemd?

Het einde van de oorlog

•  1918 na 4 jaar einde aan de Grote Oorlog
  - Daders moeten gestraft worden
  
• Opzetten van de Vrede van Versailles
  1. Expres in Frankrijk gedaan
  2. Naast boetes ook andere
  oorlog voorkomen

Het einde van de oorlog

• Oostenrijk-Hongarije: Veel stukken land zelfstandig geworden
• Ottomaanse (Turkse) Rijk: Veel stukken land zelfstandig geworden
• Duitse Rijk:
  1. Grootste boete: 132 miljard goudmark (2010 afbetaald)
  2. Verlies gebied 
  3. Niet meer dan 100.000 soldaten + geen voertuigen
  4. Verlies van alle koloniën 
  5. Alle leiders worden berecht

Vrede en Welvaart

• Duitsers voelden zich vernederd + slechte economie
• In veel andere landen ging het juist wel goed: Vooral de VS
  1.  Geen schade van de oorlog
  2. Veel produceren voor Europa dat 'kapot' was
  
• Voor het eerst werden luxe producten gekocht:
  - De consumptie steeg
  - Geen geld? Kopen op krediet ook mogelijk!

Fascisme in Italië

• Niet iedereen blij, zoals Italianen: democratie werkt niet!
• 1924: Mussolini regeringsleider van Italië
  1. Had eigen ideeën over een goede samenleving: ideologie 
  2. Democratie = veel overleg maar geen resultaat
• Een makkelijke oplossing: dictatuur 
• De overheid controleerde de meningen en het 
  gedrag van het volk: een totalitaire staat / facisme 

Huiswerk

Paragraaf 3.2

BK: Opdracht 1 t/m leerstof 4

KM: Opdracht 1 t/m leerstof 3

4.3

3.2 Welvaart, Crisis en dreiging

Leerdoelen

• Je weet wat afgesproken werd in het vredesverdrag na de Eerste Wereldoorlog en hoe het ging met de economie in de jaren 1920.
  
• Je weet hoe Italië een totalitaire dictatuur werd.
  
  
  
• Je kan uitleggen hoe het ging met de economie in de jaren 1930.
  
• Je kan beschrijven hoe Duitsland een totalitaire dictatuur werd.

Duitsland werd het zwaarst gestraft van alle landen. Welke straffen kregen ze allemaal?

Van oorlog naar wereldcrisis

• Amerika ging heel goed na de Eerste Wereldoorlog
• Mensen gingen investeren met aandelen
  - Steeds meer leningen om
  meer te verdienen
  - Onderpand is nodigvoor zo'n lening
  - Gaat goed TOTDAT de winst op lijkt te zijn

Van oorlog naar wereldcrisis

• 1929: De economie gaat voor het eerst weer naar beneden
  - Angst maakt dat veel mensen gaan verkopen
  - Veel verkoop = nog meer daling
  - Nog meer daling = meer angst
• Hele economie stort in elkaar, Amerika wil geld terug!
  - Geleende geld aan Dui, Fr, Eng terugnemen
  - Niets meer kopen uit het buitenland --> wereldcrisis

Crisis in Duitsland

• Duitsland had het al heel zwaar met oorlogsschuld
  - Miljoenen mensen werkloos en op straat
• Duitsland ging geld bijdrukken
  - Meer geld = Minder waarde
• Politiek in Duitsland wist geen oplossing
• Adolf Hitler had een plan!
  - Maar wel als dictator en met geweld

Eén volk, Eén rijk, Eén leider

• Eén volk, Eén rijk, Eén leider. Het motto van Hitler
  - Ontstaan van het nationaalsocialisme
• Na de crisis van 1929: Enorme populariteit
  - 1933 Hitler als enige de baas
  
  
• Tegenstander van de nazi's?
  - Gevangen, vermoord of 'overtuigd'

Antisemitisme

• De media mocht alleen vertellen wat Hitler wilde
  - Hitler werd alleen als geweldig gezien
  - Geen vrijheid van meningsuiting
  - Joden zijn de vijand van de samenleving
• Het discrimineren van joden door hun ras: antisemitisme
  - Joden werden langzaam uit de samenleving gehaald

Huiswerk

Paragraaf 3.2

Opdracht 1 t/m samenvatting