Les 2 (6 september 2025) Persoonsvorm onderwerp tekstdoelen

• Nederlands
• Secondary Education
• Age 12

Les 2 Wat doen we vandaag? 

1. Hoe ging het met huiswerk?

3. Herhalen grammatica par. 1 (zinsdelen, persoonsvorm) 

4. Introduceren grammatica par. 3 (onderwerp)

6. Introduceren  Cursus 1 §3 (tekstdoelen en soorten)

5. Herhalen Cursus 1 §1 (woordstrategieën)

Hoe ging het met huiswerk maken?

😒🙁😐🙂😃

Hoe lang duurde het huiswerk maken ongeveer?

minder dan 1.5 uur

meer dan 1.5 uur

www.rtl.nl

Vocabulaire

Vocabulaire

bikkelen

sowieso

enerzijds / anderzijds

Italië

chagrijnig

Ps. Een trema gebruik je als er meerdere klinkers naast elkaar staan die samen één klank kunnen zijn, terwijl ze juist niet bedoeld zijn als één klank.

Vocabulaire

bikkelen          1. met bikkels spelen 2. zich in een wedstrijd keihard inzetten; hard en                                meedogenloos spelen

sowieso           1.  toch al, in elk geval: ik moest daar sowieso al zijn

enerzijds / anderzijds        aan de ene kant: enerzijds heb je gelijk, anderzijds heb ik wel                                         een paar bedenkingen

Italië

chagrijnig        1. slechtgehumeurd, mopperig, ontevreden

Oudste Nederlandse zin?

‘Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu. Wat unbidan we nu?’

‘Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu. Wat unbidan we nu?’

Vocabulaire vorige week

conciërge       huisbewaarder, portier van een openbaar gebouw, bv. een school

handhaven     in stand houden, laten voortbestaan  de politie handhaaft de orde

per se              1. met alle geweld hij wou per se mee 2.  'noodzakelijkerwijs' dat hoeft                              niet per se het geval te zijn

het beleid       1. gedragslijn voor de verwezenlijking van bep. doelstellingen:                                               inkomensbeleid,  2. overleg, tact: met beleid handelen

belijden           1. openlijk uitkomen voor: zijn geloof belijden; 2. bekennen: zijn zonden                              belijden

algeheel           totaal, volkomen

verdampen    1. tot damp worden, van vloeistof in gas overgaan: het water verdampt

                         2. tot damp maken: de zon verdampt het water

Zinsdelen

Zinnen zijn opgedeeld uit woorden. Sommige woorden horen bij elkaar omdat ze in de zin een bepaalde functie uitoefenen. Bijv.: De kat zit op de mat.   

Een zinsdeel kan een woord, maar ook een groepje woorden zijn. 

Grofweg: Ieder 'stukje' van de zin dat je voor de PV kunt plaatsen is een apart zinsdeel.

Zinsdelen (herhaling)

Een overtreding moet je niet verwarren met een misdrijf. 

Wat is de pv? 

Zinsdelen

Een overtreding moet je niet verwarren met een misdrijf. 

De pv is 'moet'. 

Een overtreding moet je niet verwarren met een misdrijf. 

Je moet een overtreding niet verwarren met een misdrijf.

Niet moet je een overtreding verwarren met een misdrijf. 

Verwarren moet je een misdrijf niet met een overtreding. 

Met een misdrijf moet je een overtreding niet verwarren. 

Hoe vind ik het onderwerp?

Manier 1. Stel de vraag: wie (wat) + persoonsvorm

Bv. De vogels vliegen hoog in de lucht

        Wie (wat) vliegt?

Manier 2. Verander de zin van enkelvoud naar meervoud (of andersom), nu veranderen de persoonsvorm en het onderwerp.

Bv. De vogels vliegen hoog in de lucht

        De vogel vliegt hoog in de lucht.

Onderwerp (herhaling)

Bijna elke zin heeft een onderwerp.

Het onderwerp is de persoon, dier of het ding die iets dóét.

Het onderwerp staat bijna altijd naast de persoonsvorm (pv).

Wat is in deze zin het onderwerp?

Mijn hond ligt te slapen.

Tekstsoorten

Recept: Komkommersoep met spinazie en plukbrood.

Tekstdoelen en -soorten

- Er zijn verschillende soorten tekst. 

- Wat wil de schrijver met de tekst? (Wat wil de schrijver bereiken?)

- Vaak kiest de schrijver het type tekst dat past bij het beoogde doel (maar niet altijd).

TEKSTDOELEN

Het tekstdoel van een schoolboek is:

1. Amuseren
2. Informeren
3. Activeren
4. Overtuigen

Wat is het tekstdoel bij een betoog?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Opiniëren
4. Activeren

HALLO JUMBO

Kies de juiste strategie of het juiste doel.

Voor het avondeten maak je een recept uit het tijdschrift. Je leest...

1. oriënterend
2. globaal
3. precies
4. zoekend

Voor het avondeten maak je een recept uit het tijdschrift. Het tekstdoel is...

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. amuseren

RECLAME

In het boekje staan ook veel reclames. Het tekstdoel is...

1. informeren
2. instrueren
3. activeren
4. amuseren

Je bladert in de winkel door het boodschappenblaadje heen. Je leest...

1. oriënterend
2. globaal
3. precies
4. zoekend

INHOUDSOPGAVE

2.a. Je leest de inhoudsopgave. Je leest...

1. oriënterend
2. globaal
3. precies
4. zoekend

Lesafsluiting

Huiswerk: 

- Cursus 1 Meer dan lezen   

▪ §3 Tekstdoelen en tekstsoorten: theorie en opdracht 1, 2 en 3 

 

- Cursus 5 Grammatica   

 ▪ §3 Onderwerp: theorie en opdracht 1 en 2