4.3: De middeleeuwse stad (4.3.3: De pest)

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

4.3: De middeleeuwse stad

4.3.3: De Pest

Wat weet je nog
van de vorige les?

Reisdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe gilden opkwamen voor de rechten van ambachtslieden.

2. Je kunt uitleggen hoe de opkomst van de handel kon bijdragen aan het uitbreken van de pestpandemie. 

Gilde

Door de groei van de steden gingen de inwoners zich beter organiseren. Ambachtslieden en handelaren met hetzelfde beroep gingen samenwerken in gilden. Ze maakten afspraken over verkoopprijzen en de kwaliteit.

De gilden verzorgden ook opleidingen tot ambachtslied. In ruil daarvoor werden leden van een gilde geholpen bij ziekte en kregen gezinsleden geld bij sterfgevallen.

Het gilde controleert de kwaliteit en de prijs van de producten die de gildeleden maken.

1. Waar
2. Niet waar

Als een gildelid ziek is, zorgen de andere leden voor hem en zijn gezin.

1. Waar
2. Niet waar

Als je goed genoeg was, moest je de ???? afleggen. Dat was een soort examen. Als je slaagde, mocht je lid worden van het gilde.

Welk woord moet er op de vraagtekens staan?

1. gilde
2. meester
3. meesterproef
4. leerling

De Pest

Europa kreeg in de 14e eeuw te maken met een zeer besmettelijke epidemie. Dit was de pest. 

De pest werd veroorzaakt door een bacterie die zich via vlooien, luizen en ratten verspreidde naar mensen. De pest kwam eerst uit Azië, en werd daar onbewust meegenomen door handelaren. De pest zou miljoenen slachtoffers maken! Men sprak voortaan over een pandemie.

Welke twee dieren spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van de Pest?

1. De muis en de vleermuis
2. De muis en de rat
3. De vleermuis en de sprinkhaan
4. De vlo en de rat

Een straf? 

Mensen in de middeleeuwen wisten niet hoe de ziekte werd veroorzaakt. Men dacht dat het een straf van God was, of men ging op zoek naar een zondebok. 

Er ontstonden complottheorieën. Mensen die in het jodendom geloofden kregen de schuld van alle ellende. De joden waren in veel steden een minderheidsgroep en werden al vaker buitengesloten. In sommige steden werden joden verbannen, of zelfs vervolgd en vermoord.

"Men schat dat door de Zwarte Dood van 1347-1351 een derde deel van alle Europeanen, destijds enkele tientallen miljoenen, het leven liet."

Bovenstaande gebeurtenis vond de plaats in de.....

1. 12e eeuw
2. 13e eeuw
3. 14e eeuw
4. 15 eeuw

Sleep de zes blauwe zinnen naar de juiste gele kolom:

Oorzaken van de Pest:

Gevolgen van de Pest:

Een vlo zuigt het bloed op van een besmette rat.

Antisemitisme wordt steeds extremer.

Je krijgt zwartgekleurde builen, koorts, spierpijn en hoofdpijn. 

Heksen worden vervolgd.

Pestdokters dragen snavelachtige maskers.

Steden hadden geen rioleringen

Werktijd

Basis

Kader

Klaar? 

Maak 4.3: De middeleeuwse stad

Opdr. 9 - 15

Maak 4.3: De middeleeuwse stad 

Opdr. 14a - 17d

Nakijken via Paspoort21

Hoe?

Lever je opdrachten in en kom even bij me