5 gedragswetenschappen thema 1.

• gedragswetenschappen
• Secundair onderwijs

Persoonlijkheid

Waaraan denken jullie bij de term persoonlijkheid

'Onze meest gespeelde rol in het leven, ook met onszelf als toeschouwer, noemen we onze persoonlijkheid.'

56 UP

Give me the child until he is seven and i will give you the man.

4 Kenmerken van persoonlijkheid

• Komt tot uiting in gedragingen.
• Benadrukt het unieke van de mens.
• Is verbonden met de situatie waarin de persoon zich bevindt.
• Is een samenhangend geheel van persoonlijkheidseigenschappen.
  

Wat?

Persoonlijkheid wordt omschreven als het patroon van karakteristieke gedachten, gevoelens en gedragingen dat de ene persoon van de andere onderscheidt en dat constant blijft in de tijd.

Aspecten van de persoonlijkeid

• Temperament.
• Karakter.
• Constitutie.
  

Oefening

p 13 opdracht 1

Het begrip temperament

Wanneer we het over temperament hebben dan bedoelen we een aangeboren, typerend reactiepatroon dat iemands gedrag bepaalt.

Dit patroon blijft grotendeels onveranderd tijdens het leven.

Temperament heeft te maken met:

• De intensiteit van het gedrag.
   (Jonas wordt hevig kwaad)
  
• De bereidheid tot actie.
  (Aldi toont dat hij graag met anderen samenwerkt)
• Het activiteitsniveau (
  (Bij opdrachten gaat hij er altijd 100% voor)
  

Temperament

Hoewel temperament normaal gezien onveranderd blijft gedurende het leven kunnen ingrijpende veranderingen toch temperamentswijzigingen tot gevolg hebben.

Frontaal hersenletsel

Foreign accent syndroom

Het begrip karakter

Wanneer we spreken over iemands karakter dan hebben we het over het gedrag dat we bij een persoon waarnemen en hoe we dit benoemen.

Afhankelijk van de omgeving en van de persoon die waarneemt zal eenzelfde gedrag anders worden benoemd.

Het begrip constitutie

HET BEGRIP CONSTITUTIE

Het begrip constitutie

Het begrip constitutie slaat op het fysieke aspect van de persoonlijkheid: de lichaamsbouw en het lichamelijk functioneren.

Er lijkt een verband te bestaan tussen uiterlijk en persoonlijkheid.

Oefening

P 15 opdracht 2

P 16 (lees de tekst)

P 17 opdracht 3

P 18 opdracht 4

P 19 opdracht 5-7

Oefening

Opdracht 6 p 19

2. Typologie: een middel om de persoonlijkheid te leren kennen.

Een typologie is een manier om personen te classificeren in functie van een beperkt aantal dimensies die elk overeenkomen met een karakteristieke gedragsstijl.

2. Typologie: een middel om de persoonlijkheid te leren kennen.

We verkennen 3 typologieën:

• Hippocrates en Sheldon op basis van temperament.
• Kretschmer op basis van constitutie.
• Sheldon op basis van constitutie en temperament.
  

Waarom willen we iemands persoonlijkheid kennen?

2. Typologie: een middel om de persoonlijkheid te leren kennen.

• Om iemand beter te leren kennen.
• Om gedrag te voorspellen in toekomstige situaties.
• Om iemands standvastigheid te kunnen inschatten.
• Om ons eigen gedrag te kunnen afstemmen op de ander.
  

Opdracht.

Opdracht p 21.

2. Typologie: Hippocrates en Galenus

Mensen kunnen ingedeeld worden volgens de verhouding van vier lichaamssappen:

• bloed
• Gele gal
• Zwarte gal
• Slijm
  

wv

kv

kd

wd

2. Typologie: Kretschmer (constitutie)

Hij stelde vast dat patiënten met dezelfde psychische aandoening vaak ook dezelfde lichaamsbouw (constitutie) en persoonlijkheid hadden.

Ook bij mentaal gezonde mensen bleek er een verband tussen lichaamsbouw en persoonlijkheid.

2. Typologie: Sheldon (verband temperament en constitutie)

Hij gaat er van uit dat er een verband is tussen constitutie en temperament.

Hij baseert zich op embryonale gegevens (drie kiemlagen)

2. Typologie: Sheldon (verband temperament en constitutie)

• Viscerotone type (endomorf)
• Somatone (mesomorf)
• Cerobrotone (ectomorf)
  

Oefening

Opdracht 10 p 23

Opdracht 11 p 25

Opdracht 12 p 25

3. Het meten van persoonlijkheidsverschillen.

Besproken typologieën: indeling in types

Anderen: Menselijk gedrag vatten in karakteristieke trekken.

Dit zijn blijvende persoonsgebonden karakteristieken di de ene mens onderscheiden van de andere.

TREKBENADERING

Aanhangers van de trekbenadering:

• Gordon Allport
• Raymond Cattell
• Lewis Goldberg
  

ALLPORT:

Adjectieven als persoonlijkheidstrekken.

(woorden om elkaar te beschrijven)

3 Categoriën:

• centrale trekken
• gewone trekken
• secundaire trekken
  

CATTELL

Zestien persoonlijkheidstrekken.

Adhv factoranalyse.

GOLDBERG

BIG FIVE

OPDRACHT

opdracht 13 p 29