THK - les 2

• THK
• MBO
• Studiejaar 2

Kaakchirurgie - les 2

Hoofdstuk 8 

pag. 242

• 8.2.2 Wondtoilet t/m
• 8.3 Chirurgische instrumentarium

Planning periode

Week 1:   Uitval

Week 2:   8.1 + 8.2.1

Week 3:   8.2.2 + 8.3

Week 4:   8.4 + 8.5

Week 5:   8.6 + 8.7

Week 6:   8.8 + 8.9

Week 7:   8.10 + 8.11

Week 8:   8.12 + 8.13

Week 9:    TOETSWEEK

Lesonderwerpen

• Wondtoilet
• Instructie na extractie van gebitselementen
• Complicaties bij extractie
• Genezing van extractiewonden
• Complicaties bij de wondgenezing
• Chirurgische instrumentarium

Studievragen 

Bespreken studievragen 8.1 en 8.2.1

Terugblikken naar de extractietangen ...

8.2.2 Wondtoilet

''Het verzorgen van een wond'' (extractiewond)

Wond geneest snel indien: parodontale ligament is losgescheurd en tandvlees niet is beschadigd.

1. Na extractie 15 min dichtbijten op gaasje (om bloed te stoppen)
2. In de tandkas kan zich een bloedstolsel (coagulum) vormen
3. Na kwartier gaasje uitspugen
4. Pat. mag naar huis wanneer de wond niet meer bloedt
5. Voorlichting om complicaties te voorkomen

Een ander woord voor bloedstolsel is ...

8.2.3 Instructie na extractie van gebitelementen

Bloedstolling

1. Niet of voorzichtig spoelen 
2. Niet aan de wond zuigen
3. Warm en koud voedsel vermijden
4. Geen of weinig alcohol gebruiken
5. Geen zware arbeid verrichten
6. Geen hete douche of bad nemen
7. Voorzichtig tanden poetsen

Bloedstolsel in de alveole vormen

Bloeden > 15 min dichtbijten op gaasje/schone servet

Anders contact opnemen met de praktijk

Waarom moet de pat. 15 min bijten op een gaasje?

8.2.3 Instructie na extractie van gebitselementen

Pijnbestrijding

• Napijn na een extractie +/- 2 dagen aanhouden;
• Paracetamol of ibuprofen;
• Evt. juiste pijnstilling meegeven;
• Dosering niet overschrijden;
• Na 2/3 dagen nog napijn? contact opnemen met praktijk;
• Pas na 2/3 dagen pijn kans op ontsteking, contact opnemen met de praktijk.

GEEN PIJNSTILLERS OP BASIS VAN ACETYLSALICYLZUUR (aspirine)

> werkt bloed verdunnend en verhoogt kans op nabloeding

Welke mag absoluut niet?

1. Paracetamol
2. Ibuprofen
3. Aspirine

8.2.3 Instructie na extractie van gebitselementen

Zwelling

Ontstaan van een zwelling/verdikking rond de wond en in het gezicht:

wanneer het extraheren moeilijk verliep.

Als de zwelling na ongeveer een week niet duidelijk minder is, kan de patiënt contact opnemen met de praktijk.

8.2.3 Instructie na extractie van gebitselementen

Hechting

Informatie over het soort hechting:

• Hechting van zijde of kunststof            +/- na een week verwijderd worden door de tandarts;
• Hechting van Vicryl lost na twee weken vanzelf op,

8.2.3 Instructie na extractie 

van gebitselementen

Aandachtspunten:

• Voorzichtig met eten en drinken als de verdoving nog niet uitgewerkt is;
• Het is niet verstandig dat de pat. zelf naar huis rijdt;
• Verstandig informatie ook schriftelijk mee te geven

8.2.4 Complicaties bij extracties

1. Afbreken van gebitselement;
2. Sinus- of antrumperforatie;
3. Nabloeding
4. Alveolitis

Afbreken van een element

Te carieus element tijdens het verwijderen kan de kroon met een deel van de wortel afbreken.

> overgebleven deel met worteltang/hevel of excavator

Niet gelukt? tandvlees wordt opgeklapt

- buccale zijde

- frees of ronde boor / hevel

- hechten

Sinus- of antrumperforatie

''Controleren of er een gat in de bodem van de sinus maxillaris (antrum) is ontstaan''

De kaakholte staat in open verbinding met de neus, hierdoor ontstaat via zo'n gat een verbinding tussen de mond- en de neusholte:

• Snuitproef 
• Blaasproef

Wat wordt er gecontroleerd met een blaas-/snuitproef?

Snuitproef

1. Tandarts knijpt neus van patiënt dicht
2. Patiënt blaast op zijn neus
3. Borrelen luchtbelletjes op in de extractiewond? Sinusperforatie
4. Geen belletjes? Blaasproef

Blaasproef

1. Patiënt blaast door zijn mond terwijl hij zijn mond dichthoudt
2. Indien lucht via de neus naar buiten ontsnapt > Sinusperforatie
3. Hoor je niets? 

Antrumperforatie

*Moet altijd gesloten worden

• Sinusitis kaakholteontsteking
• Last met drinken
• 24u
• Grootte > TA/MKA
• Gehecht
• Instructies krijgen
• Luchtdrukverschillen vermijden
• Röntgenfoto
• Solitaire elementen BK                                                                   p. 245

8.2.5 Genezing van extractiewonden

Twee manieren waarop wonden kunnen genezen:

1. Per primam, als de wondrand direct tegen elkaar liggen
2. Per granulationem, als de wondrand niet tegen elkaar liggen

per primam ...

1. Als de wondranden direct tegen elkaar liggen
2. als de wondranden niet tegen elkaar liggen

Genezing proces

• Alveole (tandkas) vult zich met bloed (coagulum)
• Epitheelcellen over bloedstolsel heen
• Bloedvaten groeien het coagulum binnen > herstel
• Botcellen in 
• Na 2 weken botbalkjes op botrand
• Na 1 maand vult jong spongieus bot bijna de gehele wond
• Na 3 maanden heeft het bot normale structuur en hardheid

Genezing

• Genezing gaat sneller wanneer de wond goed wordt verzorgd; wondtoilet
• Scherpe botranden; scherpe lepel of knabbeltand glad maken
• Wondranden geknepen of gehecht; snelst genezen

Hechten voorkomt nabloeding

- oplosbaar 2 weken

- niet oplosbaar terugkomen na 1 week

8.2.6 Complicaties bij de wondgenezing

Nabloeding

Nabloeding: bloeding van de extractiewond die pas na een tijdje optreedt

• vaatvernauwer in de verdoving is uitgewerkt
• instructies niet heeft opgevolgd en het bloedstolsel uit de wond is geraakt
• gaasje dichtbijten
• z.s.m. naar praktijk > behandelen
• patiënt gerust stellen > misselijk
• mond schoongemaakt
• tandvlees verdoven
• gehecht (soms met middel)

Na bloeding is een bloeding van de extractie wond die optreedt tijdens de extractie

1. Juist
2. Onjuist

8.2.6 Complicaties bij de wondgenezing

Alveolitis

Alveolitis: een acute ontsteking van alveolewand

• Ontstaat pas 2-4 dagen na extractie;
• Hevige doortrekkende pijn naar oor (pijnstillers);
• ''dry socket'' of ''droge tandkas''
• In de mond > geen ontstekingsverschijnselen zichtbaar;
• Extractiewond grijsbruin kleur en stinkt;
• Geen behandeling = genezing 3 weken
• Uitspoelen met waterstofperoxide
• Soms tampon met jodoformvaseline > voorkomt alveolitis > vertraging genezen

Alveolitis is ...

8.3 Chirurgisch 

instrumentarium

pag. 249

Het chirurgisch instrumentarium moet

steriel zijn om te voorkomen dat de pat.

infecties oploopt tijdens de behandeling

Huiswerk

Studievragen les 2 H8.2.2 + 8.3

zie itslearning!

Vooruitblikken

Week 4: 

8.4 + 8.5

Lees deze alvast voor de volgende les!