H5 Grammatica, meewerkend voorwerp VWO 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Doel van de les:

• Je kan het meewerkend voorwerp in een zin vinden.

Stappen

• Persoonsvorm
• Zinsdelen
• Onderwerp
• Werkwoordelijk gezegde of naamwoordelijk gezegde
• Lijdend voorwerp (alleen bij een werkwoordelijk gezegde)
• Meewerkend voorwerp

Het meewerkend voorwerp 

In sommige zinnen komt een meewerkend voorwerp (mv) voor. 

Het meewerkend voorwerp geeft aan voor wie iets bestemd is. 

Het komt voor bij werkwoorden die iets te maken hebben met ‘vertellen’ (meedelen, uitleggen, zeggen) of met ‘geven’ (overhandigen, lenen, toesturen):

Heb / jij / al je cd’s / aan die muziekverzamelaar / verkocht?

.

pv = heb

ow = jij

wg = heb verkocht

lv = al je cd's

mv = ?????? (aan of voor wie + pv, ow, wg, lv)

Het meewerkend voorwerp 

Geeft aan voor wie iets bestemd is 

1. Noteer het onderwerp, werkwoordelijk gezegde en lijdend voorwerp. 

2. Stel de vraag: Aan/Voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp? 

3. Controleer of je aan (voor) kunt weglaten of toevoegen. 

Wat weet je nu over het meewerkend voorwerp?

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

1. aan/voor wie + pv + ow +lv?
2. aan/voor wie + ow + lv?
3. aan/voor wie + wg + ow +lv?
4. aan/voor wie + wg + lv?

Er kan een lijdend voorwerp in de zin staan, zonder dat er een meewerkend voorwerp is.

1. juist
2. onjuist

Er moet een lijdend voorwerp zijn als er een meewerkend voorwerp is.

1. juist
2. onjuist

Welke vraag stel je om het meewerkend voorwerp in een zin te vinden?

1. zin vragend maken
2. wie / wat + pv?
3. wie / wat + onderwerp + gezegde?
4. aan wie / voor wie? + wg + ow + lv

Wat is de pv?
De verdwaalde toerist vroeg de weg aan de politie.

1. verdwaalde
2. toerist
3. vroeg
4. de weg

Wat is het wg?
Alle aanwezigen zongen voor de jarige een vrolijk welkomstlied.

1. zongen een vrolijk welkomstlied
2. zongen voor
3. zongen
4. alle aanwezigen

Wat is het ow?
Zal de oud-kampioen vanavond de winnaar een medaille opspelden?

1. de winnaar
2. de oud-kampioen
3. zal
4. een medaille

Wat is het lijdend voorwerp?
De verdwaalde toerist vroeg de weg aan de politie.

1. de verdwaalde toerist
2. de politie
3. vroeg
4. de weg

Wat is het mv?
Alle aanwezigen zongen voor de jarige een vrolijk welkomstlied.

1. voor de jarige
2. de jarige
3. alle aanwezigen
4. een vrolijk welkomstlied

Wat is het meewerkend voorwerp?
'De jongen schrijft een liefdesbrief aan zijn vriendin.'

1. De jongen
2. een liefdesbrief
3. aan zijn vriendin
4. Er is geen meewerkend voorwerp

Wat is het meewerkend voorwerp?
'Mijn oma appt mij het recept.'

1. Mijn oma
2. mij
3. het recept
4. Er is geen meewerkend voorwerp

In elke zin staat een lijdend voorwerp

1. juist
2. onjuist

Het meewerkend voorwerp geeft aan voor wie iets bestemd is.

1. juist
2. onjuist

Alles voor de persoonsvorm is één zinsdeel.

1. juist
2. onjuist

Zoek het meewerkend voorwerp!
Shirley kocht zes rozen voor haar vriend voor Valentijnsdag.

1. voor haar vriend
2. zes rozen
3. haar vriend
4. voor Valentijnsdag

Zoek het meewerkend voorwerp.
De kleine jongen gaf de reus geen kans meer.

1. de kleine jongen
2. de reus
3. geen kans
4. er is geen meewerkend voorwerp

Wat is in de volgende zin het meewerkend voorwerp?
- de postbezorger overhandigde de klant de bestelling

1. De postbezorger
2. De klant
3. De bestelling
4. Er is geen meewerkend voorwerp