MV Kraam - les 4

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

MV Kraam - Les 4

Pathologie van de Baring- Moeder 

Lesdoelen

Hoofddoel: Je biedt begeleiding bij acute situaties tijdens de bevalling en assisteert de verloskundige of arts.

Subdoelen: de student kan

• bij een acute situatie zoals een spoedkeizersnede (sectio), een fluxus postpartum en epileptisch consult van de kraamvrouw adequaat handelen volgens de richtlijnen.

• tijdens onvoorziene of acute situaties de baring beheerst en efficiënt werken.

• instructies en aanwijzingen van de verloskundige of arts zorgvuldig uitvoeren bij onvoorziene of acute situaties tijdens de baring.

Vaak gaat alles goed bij een bevalling en zijn de ouders, de baby en de zorgverleners blij, maar soms loopt het ook anders.

Tijdens je werk als kraamverzorgende kan het voorkomen dat er iets gebeurt waarbij snel handelen nodig is.

 In de eerste plaats moet je als verzorgende proberen rustig te blijven. Als je in paniek raakt, slaat dit over op je zorgvrager en haar naasten. Of je nu kraamzorg verleent in de thuissituatie of intramuraal, er zijn procedures opgesteld die je moet volgen tijdens acute situaties. Je moet adequaat reageren en de juiste mensen inschakelen die je kunnen ondersteunen.

Wat voor acute situaties kan je zelf bedenken?

Een paar voorbeelden van acute situaties zijn:
 

• spoedkeizersnede (sectio)
  
• uitgezakte navelstreng
  
• schouderdystocie en impressie
  
• fundusexpressie (foetale nood)
• epileptisch insult
  
• insult als gevolg van pre-eclampsie

Spoedkeizersnede

Het bevallen via een keizersnede kan achteraf teleurstellend zijn voor de kraamvrouw. Ze kan het idee hebben gefaald te hebben, omdat een bevalling via de natuurlijke weg niet mogelijk was.

 Afhankelijk van de tijd en de mogelijkheden wordt er door de anesthesioloog voor een ruggenprik of algehele narcose gekozen.
Als de situatie het toelaat:  ruggenprik
Gevaar voor moeder & kind:  alghele narcorse

Vooral vrouwen die een spoedsectio onder algehele narcose hebben meegemaakt, kunnen de plotselinge gebeurtenis en het missen van het eerste contact met de baby moeilijk verwerken. Zij hebben het eerste belangrijke uur gemist, waarbij de baby op hun borst wordt gelegd en huid-op-huidcontact plaatsvindt. 

Uitgezakte navelstreng

Een uitgezakte navelstreng is het naar buiten komen van de navelstreng voordat de baby is geboren. Deze situatie kan ontstaan als de baby nog niet helemaal goed in het bekken van de moeder is ingedaald.

Bij het breken van de vliezen glijdt de navelstreng dan langs het kind via de vagina naar buiten. Dit is een gevaarlijke situatie. De baby moet zo snel mogelijk worden geboren om te voorkomen dat de bloedtoevoer naar de baby – via de navelstreng – wordt afgekneld.

Deze situatie is een indicatie voor een keizersnede. De barende moet zo snel mogelijk naar de operatiekamer van een ziekenhuis. Soms lukt dat niet en wordt de baby toch thuis geboren. De verloskundige zal de druk op de navelstreng proberen te verminderen door de blaas te vullen via een blaaskatheter.

Wat doe je? 

Bij een uitgezakte navelstreng is het van belang om zo snel mogelijk 112 te bellen.

De acties zijn als volgt:

• Help de barende in de knie-ellebooghouding. Deze houding vermindert de druk.
  
• Als de barende niet op de begane grond is, help je haar zo snel mogelijk daarnaartoe.
• Laat de vrouw niet plassen, ook al voelt ze aandrang. Een volle blaas vermindert de druk op de navelstreng.

• Als de verloskundige er is, assisteer je haar bij het inbrengen van een blaaskatheter. Deze wordt gevuld met 500 ml NaCl.
  
• Het advies is om de navelstreng terug te plaatsen in de vagina om afkoeling te voorkomen. Afkoeling veroorzaakt samentrekken van de bloedvaten.
  
• Controleer de harttonen van de baby met de doptone als de verloskundige dit vraagt.
  
• Dek de barende toe om afkoeling te voorkomen.
• Assisteer bij de bevalling of bij het verplaatsen naar het ziekenhuis.

Schouder dystocie 

Bij een schouderdystocie is het hoofdje van de baby geboren, maar de rest van het lichaam komt er niet achteraan.

Dit komt doordat het schoudertje van de baby, dat aan de voorkant van het bekken van de moeder zit, blijft steken. Dit is een gevaarlijke situatie omdat er zuurstoftekort kan optreden. Het hoofdje is dan wel geboren maar de baby kan niet ademen, omdat de rest van het lijfje nog in het geboortekanaal zit.

 Het is noodzakelijk dat de baby binnen vijf minuten in zijn geheel wordt geboren. 

Wat doe je? 

Om dit te bereiken kan de verloskundige instructies geven aan de kraamverzorgende.

Dit kan zijn het bellen van een ambulance, maar ook het naar beneden duwen van de buik aan de kant van de rug van de baby.

 De barende ligt in horizontale houding met haar benen maximaal wijd en opgetrokken. Op deze manier ontstaat er maximale ruimte in het bekken.

De kraamverzorgende geeft dan druk boven het schaambeen aan de kant van het babyruggetje. Dit noemt men impressie.

De baby wordt als het ware naar beneden geduwd om ‘onder het poortje’ (het schaambeen) door te kunnen. 

Tijdens je werk als kraamverzorgende kan het voorkomen dat er iets gebeurt waarbij snel handelen nodig is. Je moet dan als kraamverzorgende proberen rustig te blijven en de juiste procedures te volgen. Wat zijn voorbeelden van acute situatie

1. niet vorderende ontsluiting
2. spoedkeizersnede
3. schouderdystocie
4. een tweeling bevalling

Vragen?

Handige link om te bekijken:
https://kckzapp.nl/appify/partusassistentie-in-acute-verloskundige-situaties/6-werkwijze/