Uiteenzetting Les 2: Ond/hoofdg/hoofdz/oriënteren

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lezen

Vorige les hebben we...

...het gehad over wat een uiteenzetting is.

...gekeken naar de opbouw van een tekst

Leerdoelen

...gaan we het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst behandelen.

...kijken we naar de vier verschillende schrijffases.

...Gaan we aan de slag met schrijffase 1.

Hoofdgedachte

• De hoofdgedachte van de tekst is de belangrijkste boodschap van de tekst/schrijver.
• De hoofdgedachte bestaat altijd uit één of twee zinnen.
• Meestal staat de hoofdgedachte in de inleiding of in het slot van de tekst. 
• De hoofdgedachte is nooit een vraag.

Onderwerp

• het onderwerp vertelt in één of enkele woorden waar de tekst over gaat. 

• Het onderwerp van een tekst vind je door te letten op: 

• De kop 
  
• De eerste zin of de eerste alinea 
  
• Een illustratie bij de tekst 
  

Dus het onderwerp van een tekst is waar de tekst over gaat en de hoofdgedachte van een tekst is wat de schrijver van die tekst de lezer duidelijk probeert te maken.

Waar vind je de hoofdgedachte?

• Meestal in de eerste alinea of in het slot van een tekst. 
  

• De hoofdgedachte hoeft niet letterlijk in de tekst te staan. 
  

• Let op! Twee teksten met hetzelfde onderwerp kunnen heel goed twee verschillende hoofdgedachtes hebben.

Hoofdzaken

• Alles wat belangrijk is in een tekst.
  
  
• Hoofdzaken lees je vaak in de inleiding, in het slot en in de kernzin van elke alinea.
  
  
• Tussenkopjes en anders gedrukte woorden kunnen ook helpen om hoofdzaken te vinden.

Wat is de juiste vorm van het onderwerp?

1. Een volledige zin
2. Eén of een paar woorden
3. Een werkwoord
4. Slechts één woord

Wat is het onderwerp van deze video?

Wat is de hoofdgedachte van deze video?

Wat zijn deelonderwerpen in deze video?

Je hebt net een tekstje gelezen. Wat is daarin de hoofdgedachte?

1. Een aantal derdejaars vmbo-leerlingen van het Carmel College Salland is van start gegaan met het project Xperience.
2. Bij het project gaat het om 'grenzen verleggen'.
3. Twee groepen vertrokken naar het buitenland.
4. Eén groep gaat in de eigen omgeving aan de slag.

Opdracht/huiswerk

• Kijk op verschillende nieuwswebsites en zoek een onderwerp om over te schrijven.
• Schrijf vervolgens op wat je al weet over het door jou gekozen onderwerp.
• Onderwerp gevonden, zoek dan naar meer informatie (voor je hoofdzaken) over het onderwerp.
• Schrijf daarna het onderwerp van jouw tekst op (op de juiste manier).


• Formuleer vervolgens een hoofdgedachte voor je tekst (op de juiste manier).
• Bedenk voor wie je jouw verhaal gaat schrijven (publiek).
• Sla deze informatie op in Word voor de volgende les.

• Bonusopdracht: Luister op de weg naar huis naar het nummer Summertime Magic van Childish Gambino en het nummer Motion van Khalid. Pareltjes van heb ik jou daar!
  

Wat ging goed?

Ik weet wat een onderwerp is

Ja

Nee

Een beetje

Ik weet wat een hoofdgedachte is

Ja

Nee

Een beetje