wk 44: les 1+2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Dinsdag 2 november - V1a

Tweede uur

• 10 minuten stillezen
  

• Werkwoordspelling: pv tt, pv vt, vdw
  
• Aan de slag!

Derde uur

• 10 minuten stillezen
• Fictie + Wonder
• Aan de slag!
  

Vorige les heb je geleerd...

...wat de begrippen fictie, non-fictie, realistisch en niet-realistisch betekenen.
...hoe je een hoofdpersoon kunt herkennen.
...wat bijfiguren zijn.
...wat medespelers en figuranten zijn.

Deze les ga je...

...leren om de regels van werkwoordspelling toe te passen.

...leren wat een genre is.

...de theorie van fictie van vorige les herhalen.

0

De persoonsvorm in de tegenwoordige tijd

ik-vorm (+ t)

infinitief (wij-vorm)

"lopen" als trucje invullen.

Ik loop - hij loopt

Ik word - hij wordt

Ik beantwoord - hij beantwoordt

De persoonsvorm in de verleden tijd

ik-vorm + te(n)

ik-vorm + de(n)

Gisteren rustte ik uit van een voetbaltraining. (ik-vorm + te)

Gisteren beantwoordde ik mijn mail. (ik-vorm + de)

De pizza (branden, tt) aan.
Wat is het onderwerp?

Het nieuwtje (verspreiden, vt) zich snel door de school.
Wat is het onderwerp?

Hoe kun je zien of een
werkwoord een
voltooid deelwoord is?

Het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord staat altijd samen in de zin met een vorm van hebben, zijn of worden (de persoonsvorm).

Het gebeurt vandaag.   (gebeurt = persoonsvorm)

Het is vandaag gebeurd. (gebeurd = voltooid deelwoord)

Ik beantwoord de mail.    (beantwoord = persoonsvorm)

Ik heb de mail beantwoord.   (beantwoord = voltooid deelwoord)

Ik vertel een verhaal.   (vertel = persoonsvorm)

Ik heb een verhaal verteld.    (verteld = voltooid deelwoord)

Het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord staat altijd samen in de zin met een vorm van hebben, zijn of worden (de persoonsvorm).

Hoe weet je of het voltooid deelwoord op een -d of een -t eindigt?

1. Maak het woord langer in de vertelden tijd
2. Gebruikt 'T eX KoFSCHiP

De plannen zijn gewijzig...   1. Gisteren wijzigde ik de plannen   2. stam = wijziG  ---> gewijzigD       

Zijn nummer is geblok...       1. Gisteren blokte ik zijn nummer     2. stam - blokK    ----> geblokT

De pizza was helemaal (verbranden).

Het hele weekend heb ik naar de muziek van Billie Eilish (luisteren).

Aan de slag!

• Ga naar Learnbeat en log in.
• Ga naar Blok 1, 1.3 Spelling, B Persoonsvorm in de tegenwoordige tijd
• Maak vraag 5, 9, 10
• Ga naar Blok 2, 2.3 Spelling, B Persoonsvorm in de verleden tijd
• Maak vraag 1, 4, 5, 6
  

Derde lesuur

Wat is het verschil tussen
fictie en non-fictie? En realistisch en niet-realistisch?

Fictie en non-fictie

Fictie

Verzonnen verhalen over gebeurtenissen en mensen, die bedacht zijn door de schrijver (leesboek, stripverhaal, film, gedicht).

Non-fictie

Verhalen over de werkelijkheid, met feiten over (echte) mensen en (echte) gebeurtenissen. De schrijver heeft het niet bedacht/verzonnen. Het is echt gebeurd (krantenbericht, journaal) of geeft informatie (schoolboek).

Realistisch en niet-realistisch

Realistisch

Een schrijver verzint mensen en gebeurtenissen die erg lijken op de werkelijkheid, die echt zouden kunnen gebeuren

Niet-realistisch

Een schrijver verzint een verhaal met mensen en gebeurtenissen, die in werkelijkheid niet kunnen gebeuren. 

Genre

Genre

Leesboeken en verhalen kun je verdelen in verschillende verhaalsoorten. Een ander woord voor verhaalsoort is genre. Je weet tot welk genre een verhaal behoort door te kijken welk onderwerp belangrijk is in het verhaal. Voorbeelden van genres zijn avonturenverhaal, oorlogsverhaal, liefdesverhaal, probleemverhaal, grappig verhaal, meidenverhaal, historisch verhaal of sprookje.

Fictie en non-fictie

Op de volgende slide staat een nieuwsbericht (non-fictie). Herschrijf dit nieuwsbericht, zodat het fictie wordt.

Herschrijf hier het nieuwsbericht, zodat het fictie wordt.

Aan de slag!

Maak de vragen op de volgende slides.

De hoofdpersoon van Wonder is...

De bijfiguren in Wonder zijn...

De figuranten in Wonder zijn...

Het genre van Wonder is...

Hoe kun je een hoofdpersoon herkennen?

Hoofdpersonen, bijfiguren (medespeler, figurant)

Hoofdpersoon
Van een hoofdpersoon kom je het meeste te weten: je leest wat hij doet, denkt, voelt.
Het grootste deel van het verhaal beleef je door de ogen van de hoofdpersoon.
De hoofdpersoon heeft altijd een belangrijk probleem of een opdracht.

Bijfiguur
Over bijfiguren kom je minder te weten. Je leert ze minder goed kennen dan de hoofdpersoon.

Bijfiguren kun je onderverdelen in:

• Medespeler: spelen een rol in de gebeurtenissen. Vaak die van helper of tegenstander en hebben hierdoor ook een doel. Soms verandert de rol. Dat maakt het verhaal verrassend en zorgt voor spanning.

•  Figurant: zijn alleen maar vulling voor het verhaal.

Personages beschrijven: uiterlijk, karaktereigenschappen, onderlinge relaties.

Hoofdpersonen en bijfiguren

Bekijk het fragment op de volgende slide.

• Wie is de hoofdpersoon? Waarom? Beschrijving (uiterlijk, karaktereigenschappen, onderlinge relaties)?

• Wie is/zijn de bijfiguren? Waarom? Beschrijving (uiterlijk, karaktereigenschappen, onderlinge relaties)?

0

1. Wie is de hoofdpersoon?
2. Waarom?
3. Beschrijving (uiterlijk, karaktereigenschappen, onderlinge relaties)

1. Wie is de bijfiguur?
2. Waarom?
3. Beschrijving (uiterlijk, karaktereigenschappen, onderlinge relaties)

Welke genres ken je?

Einde van deze les

Heb je de hele les af?

Je mag nu verder lezen in je boek.