Herhalingsles 1 spelling algemeen lasso 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Nederlands 14-05

- 10 min stillezen
- Herhaling spelling algemeen

- Werkblad maken 

Mijn vakantie was....

Top

Saai

Zonnig

Bijzonder

Leuk

Gezellig

Stom

Vermoeiend

Doel van de les

Ik ken de onderstaande onderdelen van spelling algemeen

Herhaling leerjaar 2: 
- Trema, apostrof, accenten en cedille correct toepassen

-  Telwoorden met of zonder -n schrijven

Trema -> "

Het trema gebruik je:

- om te voorkomen dat twee klinkers in één woord samen worden uitgesproken: beïnvloeden, Indiër, reeën, variëren

--> er is dus geen trema nodig in: beantwoord, deodorant, ontdooiing;

- in sommige leenwoorden: fröbelen, kür, patiënt.

Let op: in samenstellingen gebruik je geen trema, maar een koppelteken: auto-eigenaar, bio-economie, maffia-achtig.

Apostrof -> '

De apostrof gebruik je:

- Om uitspraakproblemen te voorkomen als je een -s schrijft achter woorden die eindigen op de enkele klinkers a, i, o, u en y: buggy’s, Emma’s boek, ski’s;

--> er is dus geen apostrof nodig in: Lines tas, loverboys, niveaus;

- Als weglatingsteken: Hans’ gitaar, ’s-Hertogenbosch, ’s morgens;

- in afleidingen en meervouden van afkortingen: cc’en, sms’je, wc’s;

- in verkleinwoorden op -y voorafgegaan door een medeklinker: pony’tje (maar: spraytje).

accenten -> é, è en ê

Er zijn drie accenten; ze komen bijna alleen voor op de letter e:

1. accent aigu: café, passé;

2. accent grave: caissière, fin de siècle;

3. accent circonflexe: gemêleerd, moment suprême.

Cedille -> ç

De cedille onderaan de c (ç) zorgt ervoor dat een c als s klinkt, wanneer die voor een a, o of u staat: Curaçao, François, reçu.

Normaal klinkt de c in die gevallen als k (cacao, clubrecord, cursus). 

Sleep het voorbeeld naar het juiste leesteken. 

Kopiëren

's avonds

Logé

Curaçao

Trema

Apostrof

Accent

Cedille

Neem het woord over en plaats zo nodig een trema, apostrof, accent of cedille.

financiele

Neem het woord over en plaats zo nodig een trema, apostrof, accent of cedille.

kolonien

Verbeter het woord met zo nodig een trema, koppelteken, apostrof, accent of cedille.

dvdtje

Verbeter het woord met zo nodig een trema, koppelteken, apostrof, accent of cedille.

nachtcreme

Verbeter het woord met zo nodig een trema, koppelteken, apostrof, accent of cedille.

enquete

Met of zonder n?

Telwoorden als enkele, vele, weinige, sommige worden zelfstandig gebruikt als je achter het telwoord GEEN zelfstandig naamwoord kunt zetten.

Je schrijft dan een -n achter het telwoord.

- Allen kregen een oproep voor de griepprik, maar sommigen zijn niet komen opdagen.

- Enkelen waren vergeten hun toegangsbewijs mee te nemen.

Met of zonder n?

Als telwoorden niet-zelfstandig (maar bijvoeglijk) gebruikt worden óf geen personen aanduiden, schrijf je ze zonder n. Je kunt er dan wel een zelfstandig naamwoord achter zetten.

- Tegenwoordig beschikken bijna alle leerlingen over een eigen mobiel.

- Enkele van de gevonden kastanjes werden gebruikt voor een herfststuk. (geen personen)

Telwoorden als tientallen, honderden, duizenden en miljoenen hebben altijd een n.

Met of zonder n?

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoorden die al op -en eindigen, behouden de -en aan het eind.

-De moeder van Iris spaart theelepeltjes: ze heeft daarvan heel mooie: meer dan dertig zilveren en enkele kostbare gouden.

Wel of geen -n?
Sommige(n) mensen kunnen niet zwemmen.

1. sommigen
2. sommige

Vele(n) waren aanwezig bij het protest op de grote markt

1. vele
2. velen

Wel of geen -n?
De meeste(n) mensen hebben een huisdier.

1. meeste
2. meesten

Wel of geen -n?
De marathon was voor een deel een slijtageslag; de laatste(n) kwamen ver na de limiet binnen.

1. laatste
2. laatsten

Wel of geen -n?
In de boekenkast staan allerlei soorten boeken, maar de meeste(n) zijn romans.

1. meeste
2. meesten

Aan de slag

Maak van de mixopdrachten online (paragraaf 8):
Havo: opdracht 1 en 3
vwo: opdracht 1 en 2

Zo zelfverzekerd voel ik me over trema, apostrof, accenten, cedille en wel of geen -n

Leerdoelcheck!

010