Katheteriseren vrouw / man

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Katherisatie

Blaaskatheterisatie is het inbrengen van een katheter in de urineblaas, zodat de blaas op kunstmatige wijze kan worden geledigd. Een blaaskatheter kan ook worden ingebracht om stoffen (medicijnen) in de blaas te brengen. 

Blaaskatheteriseren is een...

1. risicovolle handeling
2. voorbehouden handeling

vrouw

urinebuis 3-5 cm lang 

 loopt recht naar beneden

Indicaties

• monitoring van urineoutput 
• langdurige chirurgische ingrepen (in urogenitaal gebied), 
• behandelingen met (veel)  diuretica  (hartfalen)
• bepalen van urineresidu na spontane mictie
• afname van een urinekweek
• blaasspoeling

eenmalig katheteriseren

Eenmalige blaaskatheterisatie (intermitterend)

- urine steriel opvangen voor bacteriologisch onderzoek

- urineretentie bepalen

Plaatsing verblijfskatheter

• Comfort in terminale / stervensfase
• inbrengen medicatie
• onvoldoende ledigen blaas
• shock
• huidschade bij incontinentie die niet geneest 

contra indicatie

• Zorgvragers met een vergrote prostaat. Er is een grote kans dat je de prostaat tijdens de blaaskatheterisatie beschadigt.
  
• Zorgvragers bij wie het vermoeden bestaat dat de urethra is beschadigd, bijvoorbeeld door een eerdere traumatische blaaskatheterisatie.

Katheters

lumen: naam voor holle slang van de katheter

• enkel lumen: afloop urine
• dubbel lumen: afloop urine en ballon
• triple lumen: afloop urine, ballon en spoelen

Maatvoering: dikte katheter in Ch (Charriere) 

Ballon

op plaats houden van katheter

                                                 6-10 ml steriel water in ballon 

Ballon volledig vullen en daarna water terug laten lopen tot afgesproken hoeveelheid

Glijmiddel

Meestal meerder functies;

• verdovend
• glijmiddel
• desinfecterend
• vult plooien

 opvangsystemen

De nachtzak (bedzak). De nachtzak heeft een groot opvangvolume (gemiddeld 2 liter). Deze zak wordt met een ophangrekje aan het bed van de zorgvrager gehangen.

De dagzak (beenzak). Deze zak werkt prima bij zorgvragers die mobiel zijn. De dagzak kan onder de kleding worden gedragen.

Waarom hebben vrouwen een verhoogde kans op een blaasontsteking?

1. korte urinebuis
2. lange urinebuis
3. ontbreken prostaat
4. hormonen

Wat is de functie van glijmiddel?

1. desinfecterend
2. vult plooien
3. verdovend
4. soepeler inbrengen van de katheter

Welke complicaties kunnen er optreden bij het plaatsen van een katheter?

Verwijderen van  blaaskatheter

zodra er geen indicatie meer is

1. Ballon legen (passief)

2. zorgvrager laten zuchten 

3. katheter verwijderen

4. 1e mictie binnen 8 uur

Als je een katheter verwijdert dan laat je de ballon leeglopen. Hoe doe je dat?

1. oefen je druk uit op de stamper
2. vult de spuit vanzelf
3. laat je de zv persen
4. laat je de zv hoesten

Wat is 1 nadeel van een verblijfskatheter?

1. risico op artritis
2. risico op spasme
3. risico op urethritis
4. risico op galstenen