Wat is literatuur?

Literatuur of lectuur? 
Wat is literatuur?
1 / 38
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

This lesson contains 38 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Literatuur of lectuur? 
Wat is literatuur?

Slide 1 - Slide

Lesdoelen 
1. Je kunt onderscheid maken tussen lectuur en literatuur;
2. Je weet welke kenmerken literaire boeken hebben;
3. Je kunt zelf nadenken over de literaire waarde van teksten;
4. Je kunt in boekopdrachten aangeven welke literaire waarde jij het boek toedicht. 

Slide 2 - Slide

Denkvraag
We gaan het hebben over het verschil tussen literatuur en lectuur, maar wat versta jij eigenlijk onder literatuur?

Slide 3 - Slide

Literatuur betekent voor mij ...

Slide 4 - Mind map

Muziekfragmenten
Luister naar de twee muziekfragmenten die je docent laat horen. Maak aantekeningen tijdens het luisteren: probeer na het fragment te verwoorden waar het liedje over gaat en probeer te beschrijven wat je opvalt aan de stijl. 

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

timer
1:00
Waar gaat dit nummer volgens jou over?
Wat valt je op aan de stijl?

Slide 7 - Mind map

Slide 8 - Video

timer
1:00
Waar gaat dit nummer volgens jou over?
Wat valt je op aan de stijl?

Slide 9 - Mind map

Muziek - Dries

-Vaker zoiets gehoord
 -Makkelijk taalgebruik
-Makkelijk te begrijpen
 -Kostte wrs weinig tijd om het liedje te schrijven
-Puur amusement

Muziek - Maarten

-‘Nooit’ eerder gehoord
-Er is nagedacht over de gebruikte taal
-Kostte wrs veel tijd om te schrijven
 -Bedoeld om mensen na te laten denken

Slide 10 - Slide

Tekening 1

Slide 11 - Slide

Tekening 2

Slide 12 - Slide

Voor welke tekening heb je meer technische vaardigheden nodig als tekenaar dan de andere?
A
B

Slide 13 - Quiz

Welke tekening heeft meer kans in een museum terecht te komen?
A
B

Slide 14 - Quiz

Welke tekening is mooier?
A
B

Slide 15 - Quiz




- Vaker zoiets gezien
-Makkelijke techniek
- Makkelijk te begrijpen
- Kostte wrs weinig tijd om de tekening te maken
- Puur ‘amusement’




- ‘Nooit’ eerder gezien
- Je moet beschikken over behoorlijk wat tekentechniek
- Kostte wrs veel tijd 
- Bedoeld om mensen na te laten denken

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Tekst 1
Sint en Zwarte Piet zaten te bedenken
Wat ze jou nu eens zouden schenken
Sinterklaas is weer in 't land
En dat verstevigt de vriendschapsband

Dit is 't cadeau dat precies bij je past
Sint hoopt dat hij je daar blij mee verrast
Sint staat bekend om z'n goede smaak
En geschenken uitzoeken is z'n belangrijkste taak.
(v)lucht, 
Tim Hofman

Slide 18 - Slide

Welk gedicht begint met een cliché?
A
Het sinterklaasgedicht
B
(v)lucht

Slide 19 - Quiz

Lectuur

- voorspelbaar
- oppervlakkig
- cliché taalgebruik
- simpele verhaallijnen
- Kostte wrs weinig tijd om te schrijven
- Puur ‘amusement’

Literatuur

- ‘Nooit’ eerder gelezen, uniek
- Je moet opletten tijdens het lezen
- Kostte wrs veel tijd om te schrijven
- ruimte voor interpretatie

Slide 20 - Slide

Wat zie jij hier?

Slide 21 - Open question

Wat zie je hier?

Slide 22 - Open question

Meerduidigheid


Meerduidigheid geeft aan dat mensen op meerdere manieren een tekst kunnen interpreteren.

Slide 23 - Slide

De diepere boodschap

Wat wil een auteur de lezer vertellen?
Wil hij/zij je overtuigen?
Wil hij/zij je over een maatschappelijk vraagstuk laten nadenken? 
Wil hij/zij ontregelen?

Slide 24 - Slide

Les 2

Slide 25 - Slide

Lectuur vs. literatuur (1)
  • Lectuur: alles wat mensen lezen is lectuur, kranten, studieboeken, handleidingen, gedichten, romans en tijdschriften.
  • Literatuur: een onderdeel van die lectuur is literatuur verhalen, gedichten, toneelstukken, sprookjes, romans, liedteksten, etc.

Slide 26 - Slide

Lectuur vs. literatuur (2)
  • Máár: niet alle verhalen, gedichten, toneelstukken, sprookjes, romans, liedteksten, etc. worden tot de Literatuur (de echte, met een hoofdletter) gerekend ...
  • Kwaliteitseis: tot de 'Literatuur'  behoren alleen de 'goede' verhalen en gedichten


         
         
            Selecteer om teknippen, kopiëren ofte verwijderen
         
         
       

        1
       

       
         
           
              Dit wordt getoondin de klassikale leswanneer je op'geef les' klikt.
           
         
       

       
       
         
           
              Dit wordt getoondin de gedeelde les dieleerlingen zelfstandigkunnen doen.
           
         
       

       
         
           
              Differentiëer
           
         
         

           
             
                Differentiëer
             
             
               
                 
                   
                      Extra oefening
                   
                 
               
               
               
             
               
                 
                   
                      Extra uitdaging
                   
                 
               
               
               
             
             

             
                Instellingen
             
           
         
       


       
       
         
     
       
       
       

       
       

       
       

       
       
         
             
              Literatuur & Verhaalanalyse 1
           
         
       

       
       
         
            Wat is literatuur?
         
       

       
           
       

     
     
     
       
       
       
         
           
           
           
     
       
       
        Slide
     
     
           
           
         
       
     
       
       
         
       
       
       
     
       
       
       
       
       
     
      ns, liedteksten, etc.
    worden tot de literatuur gerekend
  • Eis aan  literatuur: deze moet voldoende kwaliteit hebben,        je spreekt van literatuur bij ‘goede romans’ of ‘goede poëzie’. Maar wanneer is een boek of  eigelijk 'goed'?

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Video

Literatuur <-> lectuur
  • diepgang <-> voorspelbaar
  • ontwikkeling van personages <-> rolpatronen
  • maatschappijkritisch <-> volgens de heersende moraal


Slide 29 - Slide

Literatuur
Vraag: wie bepaalt wat 'goed' en 'niet goed' is?

Slide 30 - Slide

Bouquetreeks
(lectuur)
  • Bouquetreeks wordt heel veel gelezen. Er zijn sinds 1975 vele duizenden afleveringen verschenen.
  • Er zijn in Nederland en Vlaanderen meer dan 1 miljoen lezeressen (lezers?).
  • Bij Harlequin verschijnen maandelijks ww >120 nieuwe titels.

Slide 31 - Slide

Vaste formule
  • Bouquetreeksboeken worden geschreven volgens een vaste formule (dezelfde als bij veel romantische komedies).
  • Een man en een vrouw ontmoeten elkaar en er is een bepaalde spanning.
  • Helaas staan allerlei obstakels en misverstanden een relatie in de weg.
  • Uiteindelijk worden alle obstakels en misverstanden uit de weg geruimd en krijgen ze wat.
              
   

   

   
     
       
          Dit wordt getoondin de klassikale leswanneer je op'geef les' klikt.
       
     
   

   
   
     
       
          Dit wordt getoondin de gedeelde les dieleerlingen zelfstandigkunnen doen.
       
     
   

   
     
       
          Differentiëer
       
     
     

       
         
            Differentiëer
         
         
           
             
               
                  Extra oefening
               
             
           
           
           
         
           
             
               
                  Extra uitdaging
               
             
           
           
           
         
         

         
            Instellingen
         
       
     
   


   
   
     
 
   
   
   

   
   

   
   

   
   
     
         
          Vaste formule
       
     
   

   
   
     
        Bouquetreeksboeken worden geschreven volgens een vaste formule (dezelfde als bij veel romantische komedies).Een man en een vrouw ontmoeten elkaar en er is een bepaalde spanning.Helaas staan allerlei obstakels en misverstanden een relatie in de weg.Uiteindelijk worden alle obstakels en misverstanden uit de weg geruimd en krijgen ze wat.
     
   

   
       
   

 
 
 
   
   
   
     
       
       
       
 
   
   
    Slide
 
 
       
       
     
   
 
   
   
   
   
   
   
 
  eschreven volgens een vaste formule (dezelfde als bij veel romantische komedies).

Een man en een vrouw ontmoeten elkaar en er is een bepaalde spanning.
Helaas staan allerlei obstakels en misverstanden een relatie in de weg.
Uiteindelijk worden alle obstakels en misverstanden uit de weg geruimd en krijgen ze wat.

    Slide 32 - Slide

    Detectives
    • Bedenk in tweetallen wat de vaste formule is van detectiveboeken en –films



    timer
    3:00

    Slide 33 - Slide

    Waarom literatuuronderwijs? (1)
    • Literatuur helpt je je te verplaatsen in de hoofden van anderen en in situaties waarin je nog nooit verkeerd hebt en kan zo je leven verrijken.
    • Je maakt kennis met mensen, ideeën, ervaringen, situaties die buiten je  eigen leefwereld liggen. Literatuur kan je helpen je eigen zienswijze, opinies en vooroordelen door te prikken en te relativeren.
    • Je  inlevingsvermogen in mensen die van jou verschillen groeit.
    • Je probleemoplossend vermogen groeit. Veel verhalen gaan over hoe mensen (in diverse tijdsperiodes, contexten, situaties, continenten) herkenbare menselijke problemen oplossen en met morele dilemma’s omgaan.

    Slide 34 - Slide

    Waarom literatuuronderwijs? (2)
    • Je woordenschat en je vermogen je genuanceerd uit te drukken groeien.
    • Literatuur daagt uit om actief te visualiseren, om een eigen 'verfilming' te maken vanuit het 'scenario' van de tekst.
    • Dat voorstellingsvermogen, die verbeelding, is een belangrijke troef in de (zaken)wereld van nu en van de toekomst!
    • Literatuur draagt dus bij aan de ontwikkeling van je persoonlijkheid.
    • Literatuur biedt een rustpunt voor je geest in een tijdperk van versnelling.
    • Literatuur kan je veel leesplezier bezorgen.

    Slide 35 - Slide

    Literatuurlessen
    • Om je eigen definitie van literatuur te kunnen maken, is het belangrijk om wat meer te weten te komen over literaire technieken.
    • De komende lessen ga je leren wat schrijvers kunnen doen met tijd, ruimte, personages en perspectief.

    Slide 36 - Slide

    Heb je je lesdoel gehaald? (antwoord op de vragen 1. Wat is literatuur? 2. Waarom moet je die in de bovenbouw lezen?)

    Slide 37 - Open question

    Stencil 1. Literatuur
    Maak de opdrachten 1 t/m 10 die horen bij de tekst:
    ' De helaasheid de dingen' - Dimitri Verhulst

    Slide 38 - Slide