ROUS Monetaire zaken H3 (3.11 t/m zelftest)

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom

4 vwo ECONOMIE  ||  2022-2023

Door substitutie verandert de omvang van de ...

1. girale geldhoeveelheid
2. maatschappelijke geldhoeveelheid
3. primaire liquiditeitenmassa
4. binnenlandse liquiditeitenmassa

Primaire en Secundaire liquiditeiten

Primaire liquiditeiten --> kan je direct mee betalen (bankbiljetten, munten, girale tegoeden)

Secundaire liquiditeiten --> kortlopende vorderingen op banken in handen van het publiek die op korte termijn zonder veel kosten omgezet kunnen worden in primaire liquiditeit (spaargeld) = BIJNA-GELD

Secundaire liquiditeiten

1 . Korte termijndeposito's

2. Korte valuta tegoeden

3. Korte spaartegoeden

LEES BLZ 26!!

Transformatie

Transformatie is het omzetten van niet-geld in geld of andersom.

Substitutie

De samenstelling van de geldhoeveelheid verandert als het publiek giraal geld omzet in chartaal geld of omgekeerd. Dit noemen we substitutie.

De omvang van de maatschappelijke geldhoeveelheid verandert dus niet wanneer het publiek munten en bankbiljetten opneemt van hun girale tegoed. De samenstelling verandert wel (substitutie)

Wat zou de binnenlandse liquiditeitenmassa kunnen zijn?

1. Al het geld in een land
2. de primaire + secundaire liquiditeiten
3. Hetzelfde als het nationaal inkomen
4. De massa van giraal en chartaal geld

Wat is transformatie?

1. Chartaal geld omzetten in giraal geld
2. Giraal geld omzetten in chartaal geld
3. Niet-geld omzetten naar geld en andersom

Mutatiebalans van een bank:
Activa: kas -€10.000
Passiva: rekening-courant +€10.000 en spaartegoeden -€20.000

Wat is er aan de hand bij de bovenstaande mutatiebalans?

1. Hier is sprake van geldschepping door middel van transformatie
2. Hier is sprake van geldvernietiging door middel van transformatie
3. Hier is sprake van geldschepping door middel van substitutie
4. Hier is sprake van geldvernietiging door middel van substitutie

Mutatiebalans van een bank:
Activa: kas -€100
Passiva: spaartegoeden - €100

Bij welke transactie hoort de bovenstaande mutatiebalans?

1. Een klant stort € 100 op een spaartegoed
2. Een klant neemt € 100 op van een spaartegoed
3. Een klant schrijft € 100 over van een spaartegoed
4. Een klant leent € 100 van de bank

De NV Akzo/Nobel stort $ 3.000.000 bij de ABN-AMRO en laat de tegenwaarde van € 3.800.000 bijschrijven op haar rekening-couranttegoed bij die bank. Door deze transactie zal in Nederland de primaire liquiditeitenmassa ...(1)... en de girale geldhoeveelheid ...(2)...

1. (1) toenemen, (2) toenemen
2. (1) toenemen, (2) gelijk blijven
3. (1) gelijk blijven, (2) toenemen
4. (1) gelijk blijven, (2) gelijk blijven.

Mutatiebalansen

Transformatie komt terug op de balans van de bank. Om niet elke keer een nieuwe balans te maken, wordt gebruik gemaakt van mutatiebalansen

Bespreken opdracht 3.10! (SAMEN)

De overheid

Rekening waarop de transacties van de Nederlandse rijksoverheid worden geboekt heet 's Rijks schatkist.

- Overheid betaalt aan publiek (vb. loon aan ambtenaren)--> maatschappelijke geldhoeveelheid stijgt = geldschepping

- publiek betaalt belasting aan de overheid --> maatschappelijke geldhoeveelheid daalt = geldvernietiging

Overheidssaldo

Overheidsinkomsten - Overheidsuitgaven 

(belastinginkomsten - uitgaven)

Overheid heeft vaak een tekort. (inkomsten < uitgaven)

om het tekort op te vullen leent overheid geld. Zij verkopen staatsobligaties en het publiek koopt die staatsobligatie

Wat is een staatsobligatie?

1. Een lening van een multinational
2. Een verplichting vanuit de ECB
3. Een verplichting vanuit de EU
4. Een schuldbewijs van de overheid

Staatsobligaties

De overheid heeft geld nodig om collectieve goederen te leveren. Voor een groot gedeelte komt dit uit belasting. Als de overheid echter meer uitgaven dan inkomsten heeft, moeten ze geld lenen. Dit doen ze via de uitgifte van staatsobligaties. Iemand die een staatsobligatie koopt (hierin belegd), leent geld uit aan de overheid en krijgt rente. Na een bepaalde looptijd krijgt de belegger het uitgeleende geld weer terug.

Aan het werk

Maken t/m 3.12 + zelftest

Nakijken

• Wat heb je goed gedaan?
• Wat kun je beter doen?

Lees de tekst

• Onderstrepen
• Samenvatten