Periode 8 NL 3F lezen/luisteren: soorten vragen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1-4

Nederlands 3F lezen/luisteren 

Aanpak

Begin altijd met oriënterend lezen. Kijk naar de belangrijke plaatsen in de tekst, zoals de titel, inleiding en slot (eerste en laatste alinea) en de tussenkopjes. Op die manier heb je snel door waar de tekst over gaat.

Tekstverklaren

Hierbij moet je de volgende vaardigheden beheersen:

- Begrijpen (tekstsoort, hoofdgedachte, relaties en verbanden, standpunt, argumenten, drogredenen, feiten en meningen onderscheiden)

- Interpreteren (wat bedoelt de schrijver, wat is zijn opvatting,  wat denkt en voelt hij, je moet hier conclusies trekken)

- Samenvatten

- Evalueren (argumentatie en informatie beoordelen op betrouwbaarheid en validiteit, doel van schrijver herkennen en de talige middelen die hij gebruikt om dat doel te bereiken)

Soorten vragen

- Tekstdoel (begrijpen)

- Hoofd- en bijzaken (begrijpen)

- De opbouw van een tekst (evalueren)

- Feiten en meningen (begrijpen)

- Bedoelingen herkennen (interpreteren)

- Informatie toepassen (begrijpen en interpreteren)

- Tussenkopjes kiezen (begrijpen en samenvatten)

- Een tekst samenvatten

Soorten vragen

• Begripsvragen: Waarvoor is deze tekst in hoofdzaak bedoeld? Wat is het hoofddoel van deze tekst? (informatief, instructief, betogend); Wat is de hoofdgedachte van de tekst of alinea? Hoe sluit alinea 4 aan bij alinea 3?; Op welke hoofdvraag geeft deze tekst antwoord?; Hoe kun je deze uitspraak benoemen? (feit, mening, veronderstelling); Waarnaar verwijst een woord? (deze, dit, maar, ten slotte); Wat wordt met ... bedoeld? Wat is het verband tussen alinea 3 en 4?; Van welke drogreden is sprake bij het argument in alinea 4?; Welke functie heeft deze mededeling? (argument, conclusie, standpunt)

Soorten vragen

• Interpretatievragen: Welke conclusie past het best bij ...? Hoe reageert de vrouw op de vraag van de interviewer? (boos, sceptisch, verbaasd); Op welke toon zegt zij dit? (neutraal, sarcastisch, verbaasd) 
• Samenvattingsvragen: Wat is een goed tussenkopje bij deze alinea? Welke van onderstaande zinnen vat de tekst het best samen? 
• Evaluatievragen: Wat voor bewering is dit? (aanvaardbaar, onaanvaardbaar)

Vragen over onderwerp en hoofdgedachte

Onderwerp - waar gaat de tekst over in een of enkele woorden?

Hoofdgedachte - wat wordt er in één zin over dat onderwerp gezegd in de tekst ? (Ook wel: de kortst mogelijke samenvatting van de tekst)

In welk tekstdeel wordt de hoofdgedachte vaak herhaald of samengevat?

1. In de inleiding
2. In de lead
3. In de tweede alinea
4. In het slot

Vragen over tekstrelaties

Tekstverbanden
Wat voor een verband hebben twee of meerdere alinea's met elkaar?

Signaalwoorden
Woorden die een signaal afgeven waaraan je het tekstverband kunt herkennen.

Vragen over de functie van een tekstdeel

Bijvoorbeeld:

1. Wat is de functie van de eerste vetgedrukte alinea?
   
2. Wat is de bedoeling van het tekstdeel in het kader?

Let op

• de inhoud van de tekst
• de plaats van een tekstdeel (inleiding/slot)
• de vormgeving en manier van presenteren

Welke functies kan een inleiding van een tekst hebben?

1. Nieuwsgierig maken
2. Onderwerp introduceren
3. Conclusie geven
4. Aankondigen hoe de tekst in elkaar zit

Vragen over standpunten en argumenten

Standpunt - de mening die iemand over een onderwerp heeft.
Ik vind dat... / Mijn mening is...

Argument - redenen waarmee je een ander overtuigt om er net zo over te denken.

Want, daarom, omdat

Een redenering beoordelen

• Kloppen de aangevoerde feiten wel of zijn ze (deels) onjuist of onvolledig?
  
  
• Zijn de feiten representatief of laten ze maar één kant van de zaak zien?
  
  
• Zijn de argumenten die gegeven worden subjectief of objectief?

• Is het argument wel geldig of is het eigenlijk een drogreden?

Wat zijn aanwijzingen voor een betrouwbare tekst?

1. Voor- en tegenstanders komen allebei aan het woord.
2. De auteur of programmamaker neemt zelf een duidelijk standpunt in.
3. Feiten worden objectief beschreven en de bronnen worden vermeld.

Vragen over toon en houding

De deelnemers aan een gesprek kunnen zich op verschillende manieren opstellen. Hun houding kan neutraal zijn, maar ook partijdig, kritisch, verontwaardigd, enthousiast of afwijzend. Dat merk je aan de inhoud van wat ze zeggen, en aan de toon waarop.

Voor een leestekst geldt eigenlijk hetzelfde. Iemand die kritisch is, spreekt of schrijft anders dan iemand die enthousiast is.

Hoe kun je je voorbereiden?

1. Ga naar:  
2. Facet, mbo-examens NL 3F 
3. Ga aan de slag met de opdrachten

Zie link op volgende pagina:

mbo-oefenomgeving.facet.onl

Afnamemomenten

• Centraal examen Lezen/luisteren: november 2024
• Schrijven: december 2024
• Spreken: begin november 2024
• Gesprekken  voeren: begin november 2024
  

Het examen Nederlands 3F lezen/luisteren

• Je krijgt 120 minuten de tijd.
  
• Je krijgt 30 minuten extra tijd als je dyslexie hebt.
• Je maakt het examen op de computer.
• Je krijgt één totaalcijfer voor lezen en luisteren.
  
•  Ongeveer 55 meerkeuzevragen.