3.5 concentraties

3.5: Rekenen met concentraties
1 / 35
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

This lesson contains 35 slides, with interactive quizzes and text slides.

Items in this lesson

3.5: Rekenen met concentraties

Slide 1 - Slide

Deze les

Rekenen met concentraties in formulevorm

Rekenen met concentraties in verhoudingstabellen

Rekenen met concentraties door kruislings vermenigvuldigen

Slide 2 - Slide

Leerdoelen
Na deze les kunnen jullie:
In eigen woorden uitleggen wat de concentratie is.

Concentraties berekenen door middel van:
  • Formule voor concentratie
  • Rekenen met verhoudingstabellen
  • Rekenen met kruislings vermenigvuldigen

Slide 3 - Slide

§3.5
Oplossing= helder mengsel

Thee, zout of suiker in water enz 

Slide 4 - Slide

§3.5
Oplosmiddel = stof waarin je iets oplost

Niet elk oplosmiddel is goed voor alle stoffen 

Slide 5 - Slide

§3.5
Oplosbaarheid = hoeveelheid stof die je kunt oplossen 

Veel suiker in thee = hoge concentratie suiker

Te veel suiker lost het niet op 

Slide 6 - Slide

§3.5
Oplosbaarheid = stofeigenschap 
Oplosbaarheid = g/L 

Slide 7 - Slide

§3.5
Verzadigd= te veel stof in oplosmiddel kan niet meer oplossen
 onverzadigd= je kunt nog meer stof toevoegen en het blijft oplossen 

Slide 8 - Slide

§3.5
.


Massa in gram
Volume in Liter
Concentratie g/L      
Concentratie=volumemassa

Slide 9 - Slide

Concentratie
Stoffen met verschillende concentraties zijn jullie vast al eens tegen gekomen: Extra geconcentreerde zeep, aanmaaklimonade maken door te verdunnen, enzovoort.

Maar wat is de concentratie eigenlijk precies?

Slide 10 - Slide

Concentratie
De concentratie is een getal die aangeeft hoeveel opgeloste stof er in een vloeistof aanwezig is: In een geconcentreerde stof zit dus bijvoorbeeld veel suiker opgelost.

De concentratie is: De hoeveelheid opgeloste stof in een bepaalde hoeveelheid mengsel.

Slide 11 - Slide

Concentratie
De concentratie is: De hoeveelheid opgeloste stof in een bepaalde hoeveelheid mengsel.

De hoeveelheid opgeloste stof wordt uitgedrukt in massa: Dus in gram, kilogram, miligram, etc.
De hoeveelheid vloeistof wordt uitgedrukt in volume: Dus dit wordt uitgedrukt in liter, mililiter, etc.

Slide 12 - Slide

Voorbeeld:
We lossen een suikerklontje van 4 gram op in een beker van een liter:
De concentratie is de hoeveelheid stof in gram, per hoeveelheid volume vloeistof.
Oftewel: We hebben hier een concentratie van 4 gram per liter. Dat wordt dus: 4 gram/ 1 liter = 4 g/l

Slide 13 - Slide

We stoppen 8 gram suiker in 2 liter: Wat is dan de concentratie?
Vergeet niet de eenheid!

Slide 14 - Open question

Concentratie
Bij 8 gram suiker in 2 liter water is de concentratie: 
8 g / 2L = 4 g/L.
De concentratie is dus 4 gram per liter.

Let op! Soms wordt een antwoord gevraagd in kilogram per liter, of gram / mililiter! Dan moet eerst de massa en volume omgerekend worden naar de juiste eenheid.

Slide 15 - Slide

In een beker sinasappelsap van 250 mL zit 89 miligram vitamine C.
Wat is de concentratie vitamine C in miligram per liter?

Slide 16 - Open question

Concentratie
De formule voor concentratie is:
Concentratie = Hoeveelheid Opgeloste stof
                                       Hoeveelheid mengsel
We hebben hier 89 miligram vitamine C: Dat is de hoeveelheid opgeloste stof.
We hebben 250 mililiter sinasappelsap. maar we vragen miligram per liter.
We moeten dus eerst mililiter omzetten naar liter: Dat doen we door te delen door 1000. 250 mL : 1000 = 0.250 liter.


                                 

Slide 17 - Slide

Concentratie
De formule voor concentratie is:
Concentratie = Hoeveelheid Opgeloste stof
                                       Hoeveelheid mengsel
We hebben 89 mg vitamine c in ons glas.
Ons glas is 250 mL. Oftewel 0.250 Liter.

De concentratie wordt dan:  89 mg
                                                            0.250L   = 356 mg / L

Slide 18 - Slide

Verhoudingstabel
Behalve rekenen met de formule voor concentraties, is het soms ook handig om te rekenen met verhoudingstabellen of kruislings vermenigvuldigen.

De concentratie vitamine C in sinasappelsap is 356 mg / L.
Hoeveel sinasappelsap moeten we drinken om aan 1000 mg vitamine c te komen?

Slide 19 - Slide

Verhoudingstabel
De concentratie vitamine C in sinasappelsap is 356 mg / L.
Hoeveel sinasappelsap moeten we drinken om aan 1000 mg vitamine c te komen?

Dit kunnen we gemakkelijk berekenen door een verhoudingstabel. Eerst vullen we in wat we al weten:

Slide 20 - Slide

verhoudingstabel
We weten al dat de concentratie vitamine C 356 mg/L is. 
Dit vullen we in bij gegeven.
Vervolgens willen we weten hoeveel liter sinasappelsap we moeten drinken om aan 1000 mg te komen. Dus dan vullen we 1000 mg in bij gevraagd.
Vervolgens moeten we de hoeveelheid liter berekenen. Dat is X.
Gegeven
tussenstap
Gevraagd
356 mg
1000 mg
1 L
X

Slide 21 - Slide

Verhoudingstabel Invullen
Vervolgens moeten we de verhoudingstabel invullen:
Eerst gaan we van onze bekende 356 mg/L naar een tussenstap van 1 mg toe: Dat doen we door 356 te delen door zichzelf.
Vervolgens moeten we de volume ook delen door 356:
Gegeven
tussenstap
Gevraagd
356 mg
1000 mg
1 L
X
: 356
: 356

Slide 22 - Slide

Verhoudingstabel invullen
Nadat we boven en onder gedeeld hebben door 356, hebben we onze tussenstap berekend: We hebben hier staan hoeveel liter sinasappelsap we nodig hebben om 1 mg vitamine c te hebben.
Vervolgens kunnen we makkelijk naar 1000 mg toe:
Gegeven
tussenstap
Gevraagd
356 mg
1
1000 mg
1 L
0.00281 L
X
X1000
X1000

Slide 23 - Slide

Verhoudingstabel invullen
Nadat we boven en onder gedeeld hebben door 356, hebben we onze tussenstap berekend: We hebben hier staan hoeveel liter sinasappelsap we nodig hebben om 1 mg vitamine c te hebben.
Vervolgens kunnen we makkelijk naar 1000 mg toe:
Gegeven
tussenstap
Gevraagd
356 mg
1
1000 mg
1 L
0.00281 L
2.81L
X1000
X1000

Slide 24 - Slide

koffie heeft een caffeine concentratie van 0.64 mg/ml
Een bak koffie bevat 80 mg caffeine
Hoeveel mL zit er in deze bak koffie?
Neem de tabel over en bereken het antwoord.

Slide 25 - Open question

uitwerking opgave
We moesten de hoeveelheid koffie in een kopje koffie berekenen aan de hand van de cafeïne. Hier hoort de volgende berekening bij:


gegeven
tussenstap
gevraagd
0.64 mg
1 mg
80 mg
1 ml
1.5625 mL
125 mL
: 0.64
: 0.64
x80
x80

Slide 26 - Slide

Kruislings vermenigvuldigen
Behalve rekenen met een verhoudingstabel, kunnen we met behulp van de bekende concentratie ook soortgelijke berekening doen met kruislings vermenigvuldigen:

Sinasappelsap bevat 356 mg vitamine C per liter. De concentratie is 356 mg/L.
Hoeveel vitamine C zit er in een pak sinasappelsap van 2.5 liter?

Slide 27 - Slide

Invullen kruislings vermenigvuldigen
Het invullen van een kruislings vermenigvuldigen tabel gaat als volgt:
De concentratie is gegeven in massa / volume, bijvoorbeeld gram / L. Dit splits je op in 2 rijen. 1 rij met de massa, en de andere met volume. Dus onder elkaar komen massa en volume te staan.
Met de concentratie van 356 mg / L wordt dat:


Hoeveelheid stof
Hoeveelheid mengsel
Gegeven
356 mg
1 Liter
Gevraagd

Slide 28 - Slide

Invullen kruislings vermenigvuldigen
Vervolgens moeten we invullen wat we al weten over het antwoord: Namelijk dat er gevraagd wordt naar de hoeveelheid vitamine C in 2.5 L sinasappelsap:
Hoeveelheid stof
Hoeveelheid mengsel
Gegeven
356 mg
1 L
Gevraagd
2.5 L

Slide 29 - Slide

Berkening kruislings vermenigvuldigen
Vervolgens moeten we kruislings vermenigvuldigen. We beginnen links of rechts van het vakje wat we willen berekenen. Vervolgens vermenigvuldigen we schuin omhoog, en delen we door het vakje ernaast: 2.5 L * 356 mg / 1L=
Hoeveelheid stof
Hoeveelheid mengsel
Gegeven
356 mg
     1 L
Gevraagd
890 mg
   2.5 L
1
2
3

Slide 30 - Slide

Berekening kruislings vermenigvuldigen
maar wat nou als niet de massa, maar de hoeveelheid mengsel gevraagd wordt? Dan weer kruislings vermenigvuldigen: 
890mg X 1L / 356 mg = 2.5L
Hoeveelheid stof
Hoeveelheid mengsel
Gegeven
356 mg
     1 L
Gevraagd
890 mg

Slide 31 - Slide

Een volwassen persoon heeft 75 mg vitamine C nodig.
De concentratie van zijn sinasappelsap is 0.45 mg/mL
Hoeveel mL sinasappelsap moet hij drinken om genoeg vitamine C binnen te krijgen?
Neem de tabel over en bereken het juiste antwoord.

Slide 32 - Open question

Berekening kruislings vermenigvuldigen
Dit bereken je door linksonder met rechtsboven te vermenigvuldigen, en te delen door links boven:
75 mg X 1 mL / 0.45 mg = 167 mL
Hoeveelheid stof
Hoeveelheid mengsel
Gegeven
0.45 mg
         1 mL
Gevraagd
75 mg
1   167 mL
3
1
2

Slide 33 - Slide

Tot slot
Jullie hebben nu 3 manieren gezien om te rekenen met concentraties. De formule moeten jullie kennen.

Bij verhoudingstabel of kruislings vermenigvuldigen mag je zelf kiezen welke je handiger vind.


Slide 34 - Slide

Huiswerk
Lezen paragraaf 3.5

Maken: 58 tot en met 61

Slide 35 - Slide