4.6 + 4.7 De Wervelkolom en Blessures

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Goedemorgen!

Pak je biologie boek,
je mentorschrift & je laptop!

Check-in
Hoe zit je er bij vandaag?

1. Goed!
2. Prima!
3. Mwah
4. Slecht

Wat gaan we doen?

Terugblikken  thema 4

Theorie

4.6 de wervelkolom

4.7 Blessures

Mentorles
Jeugdjournaal

Terugblikken

Wat weten we nog?

Op welke plek in je lichaam komt kraakbeen voor?

gewrichtskom

gewrichtkogel

gewrichtsmeer

kraakbeenlaagje

gewrichtkapsel

Welke gewricht hoort waar?

Kogelgewricht

Scharnier-gewricht

En weten jullie nog
hoe dit bot heet?

1. Ellepijp
2. Spaakbeen
3. Opperarmbeen
4. Handwortelbeentjes

Door welke stof wordt het bot buigzaam?

1. kalkstof
2. lijmstof

Welke beenverbinding hoort bij de afbeelding?

Gewricht

Naad

Vergroeid

Kraakbeen

Welk gewricht is dit?

1. kogelgewricht
2. Is geen gewricht
3. scharniergewricht

Welk onderdeel van een gewricht houd de botten op hun plek?

1. Gewrichtskogel
2. Gewrichtskom
3. Kraakbeen
4. Gewrichtskapsel

Hoe heet de plek waar de spier aan het bot vast zit?

1. Hiel
2. Aanhechtingsplaats
3. Pees

Hoe heten spieren met een tegenovergestelde werking?

1. Actiepaar
2. Biceps en triceps
3. Antagonistisch paar

De wervelkolom

Lesdoel:
Aan het eind van deze paragraaf kun je aangeven wat een goede lichaamshouding is en waarom deze belangrijk is.

We lezen samen de theorie op blz. 45

De wervelkolom

• 30 wervels
• 24 daarvan kunnen                    bewegen
• Dubbele-S-vorm

De wervelkolom

• Spieren aan de wervels houden de vorm in stand

De wervelkolom

Tussen de wervels zit kraakbeen: tussenwervelschijven

Functie: schokbrekers en buigen mogelijk maken

Houding

Bij een goede lichaamshouding is je rug recht en heeft je wervelkolom een dubbele-S-vorm

De wervelkolom

Wil je geen bochel?

Goed staan

Rechte rug en ontspannen schouders.

Een ingezakte houding geeft op den duur nekklachten. 

Of verkampt de spieren van de schouders. 

Goed tillen

Na jaren verkeerd lopen, zitten of tillen krijg je daar last van. 

Bij een goede houding slijten de tussenwervelschijven minder snel. 

Op welke 2 manieren vangt je wervelkolom schokken op als je loopt of rent (2 antwoorden goed)

1. Door de dubbele s-vorm
2. Door de kraakbeenschijven
3. Door het beenmerg
4. Door de veercapaciteit van de borstwervels

Wat zijn de functies van de tussenwervelschijven?

1. het beschermt je ruggenmerg
2. hierdoor kan je je rug een beetje bewegen
3. ze vangen schokken op
4. hierdoor wordt je rug een beetje langer

Blessures

Lesdoel:
Aan het eind van deze paragraaf kan je oorzaken en gevolgen van enkele blessures noemen.

We lezen nu samen de theorie op blz. 49

Wie heeft er wel eens een blessure gehad waardoor hij/zij langer dan 6 maanden beperkt was?

Spierscheuring

Spier moet presteren maar is te stijf, en scheurt.

Gaat meestal over door rust

Botbreuk

Door vallen en stoten.

Naar het ziekenhuis voor reparaties .

Botten moeten goed op elkaar zitten, anders genezen ze niet goed.

- Bot zetten (door gips of schroeven en platen)

Kneuzing

Door vallen, duwen, stoten, ...

Inwendige bloeding = blauwe plek

(dus óók een zuigzoen)

Zwelling = ophoping van vocht (daarom koelen, dan zwelt het niet)

Verzwikking

Een kneuzing van het gewricht.

Enkel verzwikt = kapsel van enkel ver uitgerekt. 

- kapsel kan scheuren

- kan blauwe plekken geven

Ontwrichting

Gewrichtskogel uit de gewichtskom.

Door verkeerd vallen (meestal)

Moet vaak door dokter op zn plaats worden gezet.

Hoe kan je blessures voorkomen?

• Warming-up
  
• Cooling-down
  
• Voorzichtig doen
  
• Veel oefenen en trainen
• Uitrusten na sport & blessure

Wat willen jullie doen?

- Oefentoets

- Samenvatting maken

- Elkaar overhoren!

Donderdag 17 april proefwerk!