Leesvaardigheid 4b

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leesvaardigheid 4b

Betrouwbaarheid van teksten

Doel: je leert hoe je betrouwbaarheid van teksten controleert door naar de bron te kijken en kritisch te lezen. 

Les 1

- Je weet de verschillende leesmanieren

- Je herkent en weet of een tekst betrouwbaar is

Verkennen

Bespreek in je groepje:

- Welke influencers volg jij op sociale media? 

- Hoe bepaal jij of je iemand wilt volgen? 

- Wanneer volg je iemand juist niet?

- Vind je de mensen die je volgt betrouwbaar? waarom wel of niet? 

Schrijf de antwoorden uit je groepje op het A3-vel. 

Is een promotievideo van een politieke partij afkomstig van een neutrale bron?

1. Waar
2. Niet waar
3. Weet niet

Is de informatie over gezondheid van een huisarts over het algemeen betrouwbaar?

1. Waar
2. Niet waar
3. Weet niet

BN'ers zijn een betrouwbare bron omdat het hun vak is om in de media hun mening te geven.

1. Waar
2. Niet waar
3. Weet niet

Een tekst over waarin voor- en tegenstanders aan het woord komen, is altijd betrouwbaar.

1. Waar
2. Niet waar
3. Weet niet

Tekstsoorten (blz. 46 leren!) 

verhalende tekstsoorten: vertelling, verhaal --> vb: gesprek, dagboek, persoonlijk verslag.

Informerende tekstsoorten: verslag - rapport, procedure, verklaring, uiteenzetting, oproep of verzoek --> vb: nieuwsbericht, werkstuk, recept

waarderende tekstsoorten: betoog, recensie, beschouwing --> vb: blog, review, column, discussie

Welke leesmanieren ken jij nog?

Oefenboek opdracht 5, 6 en 7

Pak je theorieboek erbij op bladzijde: 46

Jullie krijgen vragen over tekstsoort, tekstdoel, leesmanier en of de tekst betrouwbaar is. 

Wat is het doel van de schrijver?

De handleiding van een IKEA-kast

1. vermaken
2. instrueren
3. activeren
4. verklaren

Welke leesmanier gebruik je?

De handleiding van een IKEA-kast

1. intensief lezen
2. verkennend lezen
3. studerend lezen
4. zoekend lezen

Welke tekstsoort heeft een handleiding?

1. verhalend
2. informerend
3. waarderend

Is de tekst betrouwbaar?

1. Ja
2. Nee

Welke doelen heeft de schrijver?

Een post op sociale media van een Tweede kamerlid.

1. delen
2. tot nadenken aanzetten
3. beschrijven
4. verklaren

Welke leesmanier gebruik je?

Een post op sociale media van een Tweede kamerlid.

1. verkennend
2. zoekend lezen
3. kritisch lezen
4. studerend lezen

Welke tekstsoort is een post op sociale media?

1. verhalend
2. informerend
3. waarderend

Is de tekst betrouwbaar?

1. Ja
2. Nee

Welke doelen heeft de schrijver?

Een e-mail van de manager van de supermarkt waar je werkt, over het werkrooster.

1. instructie geven
2. overtuigen
3. informeren
4. activeren

Welke leesmanier gebruik je?

Een e-mail van de manager van de supermarkt waar je werkt, over het werkrooster.

1. studerend lezen
2. intensief lezen
3. kritisch lezen
4. zoekend lezen

Welke tekstsoort heeft een e-mail van je werkgever over het rooster?

1. verhalend
2. informerend
3. waarderend

Is de tekst betrouwbaar?

1. Ja
2. Nee

Welk doel heeft de schrijver?

Een ingezonden brief van een hoogleraar in een krant.

1. overhalen
2. overtuigen
3. motiveren
4. evalueren

Welke leesmanieren gebruik je?

Een ingezonden brief van een hoogleraar in een krant.

1. intensief lezen
2. kritisch lezen
3. zoekend lezen
4. studerend lezen

Welke tekstsoort heeft een ingezonden brief van de hoogleraar?

1. verhalend
2. informerend
3. waarderend

Is de tekst betrouwbaar?

1. Ja
2. Nee

Welk doel heeft de schrijver?

Een beoordeling van een restaurant op Google.

1. overhalen
2. beschouwing
3. evalueren
4. beschrijven

Welke leesmanier gebruik je?

Een beoordeling van een restaurant op Google.

1. zoekend lezen
2. verkennend lezen
3. kritisch lezen
4. studerend lezen

Welke tekstsoort heeft een recensie over een restaurant

1. verhalend
2. informerend
3. waarderend

Is de tekst betrouwbaar?

1. Ja
2. Nee

Welk doel heeft de schrijver?

Een folder die je van je huisarts krijgt over medicijnen

1. informeren
2. overhalen
3. overtuigen
4. verklaren

Welke leesmanieren gebruik je?

Een folder die je van je huisarts krijgt over medicijnen

1. zoekend lezen
2. kritisch lezen
3. verkennend lezen
4. intensief lezen

Welke tekstsoort heeft de folder van de huisarts?

1. verhalend
2. informerend
3. waarderend

Is de tekst betrouwbaar?

1. Ja
2. Nee

Welke doelen heeft de schrijver?

een blog van een topsporter over gezonde vitaminepillen

1. overtuigen
2. delen
3. activeren
4. evalueren

Welke leesmanieren gebruik je?

Een blog van een topsporter over gezonde vitaminepillen

1. intensief lezen
2. zoekend lezen
3. studerend lezen
4. kritisch lezen

Welke doelen heeft de schrijver?

Een artikel geschreven door een AI-tool over de voor- en nadelen van het mobieltjesverbod op school.

1. beschouwen
2. overtuigen
3. informeren
4. geen

Is de tekst betrouwbaar?

1. Ja
2. Nee

Welke tekstsoort heeft de blog van de sporter over vitamines?

1. verhalend
2. informerend
3. waarderend

Welke leesmanieren gebruik je?

Een artikel geschreven door een AI-tool over de voor- en nadelen van het mobieltjesverbod op school.

1. zoekend lezen
2. intensief lezen
3. kritisch lezen
4. verkennend lezen

Welke tekstsoort heeft het artikel van AI over het mobieltjes verbod op school?

1. verhalend
2. informerend
3. waarderend

Is de tekst betrouwbaar?

1. Ja
2. Nee

Tekst lezen

We lezen gezamenlijk de tekst. 

Maak aantekeningen op je blaadje (zie symbolenkaart). 

Huiswerk:

Maken: 9 en 10 (bekijken voor de toets). 

Les 2

- Je leert aantekeningen bij de tekst te maken 

- Je snapt waar de tekst over gaat

- Je kunt de vragen over de tekst beantwoorden

In tweetallen:

Beantwoord de volgende vragen:

* Wat is het onderwerp van de tekst? 

* Waar geeft de tekst informatie over?

* Welke woorden/begrippen zijn belangrijk? 

* Wat is het doel van deze tekst?

* Wie en wat is de bron van deze tekst? 

In tweetallen:

Je leest de tekst nog een keer en vult je aantekeningen aan. Je bespreekt de volgende vragen:

* Wat wordt er verteld/uitgelegd? 

* Staan er moeilijke woorden in de tekst? Kun je achter de betekenis komen door de context te lezen? Welke strategie gebruik je? 

* Kijk naar de signaalwoorden in de tekst. Kun je daaruit iets afleiden over de opbouw van de tekst? (opsomming, oorzaak - gevolg etc.)

 

Huiswerk

Maken opdrachten: 12 t/m 15