Helpende Plus - wondzorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Helpende Plus

Planning

06 mei - Wet- en regelgeving en medicatie

13 mei - Ziekten & Observeren

20 mei - Mictie

27 mei - Wondzorg & Communiceren

03 juni - Rouw

Medicijnquiz

Leerdoelen

• Je deelt wonden op verschillende manieren in
• Je geeft een voorbeeld van primaire en secundaire wondgenezing
• Je benoemt de fasen van wondgenezing
• Je onderzoekt positieve en negatieve invloeden op wondgenezing

Wond indelen op kenmerken

• Oppervlakkig, ondiep of diepe wond?
• Inwendig/uitwendig?
• Droog of nat (exsudaat)?
• Verse wond of oude wond? 
• Schoon, vies (gecontamineerd) of geïnfecteerd?

* Wondkweek

Oppervlakkige, natte, schone wond

Diepe, droge geinfecteerde wond

Oude, vieze (gecontamineerde) natte wond

Wond indelen op hoe het ontstaan is

• Circulatiestoornis (decubitus, diabetische voet)
• Oncologisch (door kanker/bestraling) 
• Infectie (door onvoldoende afweer tegen bacteriën, virussen, schimmels)
• Mechanisch (steek-, snij-, schaaf-, scheur-, kneus- of chirurgische wond
• Chemische wond (door sterke zuren, chloor, gassen)
• Thermische wond (verbranding/bevriezing)
• Elektriciteitswond (door bliksem, de zon, radioactieve straling of elektriciteitsdoorgang

Mevrouw Timmer liep te dicht langs een deurpost en haalt haar huid open. Wat voor soort wond is dit?

1. Chirurgische wond
2. Mechanische wond
3. Thermische wond
4. Infectie-wond

Dhr. Tos krijgt bestralingen voor slokdarmkanker. Daardoor heeft hij zweren in zijn mond en keel. Dit is een

1. Chirurgische wond
2. Thermische wond
3. Oncologische wond
4. Mechanische wond

Je kunt het WCS-model niet toepassen bij brandwonden en wonden die het gevolg zijn van kanker (oncologische wonden)

Type rode wond	Wat wil ik doen?
Oppervlakkig Droog	Hydrateren (vocht erin)	Zalfgazen, schuimverband
Oppervlakkig Vochtig	Reguleren (vochtig houden)	Hydrocolloid/honinggel, filmverband
Oppervlakkig Nat	Absorberen (vocht onttrekken), wondranden beschermen	Hydrocolloid, absorberend verband, schuimverband
Diep Droog	Hydrateren (vocht erin)	Hydrogel/honinggel
Diep vochtig	Reguleren (vochtig houden)	Alginaat
Diep Nat	Absorberen (vocht onttrekken), wondranden beschermen	Alginaat, absorberend verband

Oppervlakkige rode wond (droog )

Oppervlakkige/matig diepe rode wond (vochtig)

Diepe rode wond (droog)

Diepe rode wond (vochtig - nat), verweekte wondranden

Dit verband noemen we

1. Absorberend verband
2. Aginaat
3. Zalfgaas/vetgaat
4. Hydrogel

Dit wondmateriaal noemen we

1. Alginaat
2. Wondpleister
3. Absorberend verband
4. Hydrocolloïd

Dit wondmateriaal noemen we

1. Fixatiewindsel
2. Wondpleister
3. Absorberend verband
4. Hydrocolloïd

Dit gebruik ik bij:

1. Oppervlakkige rode droge wond
2. Oppervlakkige rode natte wond
3. Diepe rode droge wond
4. Diepe rode natte wond

Dit gebruik ik bij:

1. Oppervlakkige rode droge wond
2. Oppervlakkige rode natte wond
3. Diepe rode droge wond
4. Diepe rode natte wond

Dit gebruik ik bij:

1. Oppervlakkige rode droge wond
2. Oppervlakkige rode natte wond
3. Diepe rode droge wond
4. Diepe rode natte wond

De letter M in het TIME-model staat voor:

1. Material
2. Moisture
3. Methode
4. Model

De letter T in het TIME-model staat voor:

1. Tissue
2. Think
3. Top
4. Texture

Wond indelen op duur

• Acuut, genezen snel. Vaak wonden door stoten/snijden/branden
• Chronisch. Genezen langzaam door onderliggende aandoening

Wondgenezing

Primair: wondranden tegen elkaar aan (hechting), klein litteken

Secundair: Wondranden van elkaar af, groot litteken

Je kunt het WCS-model niet toepassen bij brandwonden en wonden die het gevolg zijn van kanker (oncologische wonden)

Wat heeft positieve invloed op wondgenezing?

Wat heeft negatieve invloed op wondgenezing?

Positief

• Gezond eetpatroon
• Voldoende eiwitten, koolhydraten, vitaminen en mineralen
• Voldoende beweging (doorbloeding)
• Voldoende rust (wondgenezing kost energie

Negatief

• Hoge bloedsuiker
• Nicotine (roken)
• Leeftijd van de cliënt
• Gebruik medicijnen
• Ontsteking
• Plaats van de wond
• tekort voedingsstoffen
• Slechte conditie

Type rode wond
Nat	Absorberend	Schuimverband
Nat	Hydraterend	Alginaat/hydrogel
Nat	Regulerend	Huidvervangende wondbedekkers
Droog	Basisproduct	Vette gazen, wondcontactmaterialen
Droog	Absorberend	Schuimverband
Droog	Hydraterend	Alginaat, hydrogel, hydrocolloid

TIME - model

Indeling naar vier factoren die wondgenezing kunnen belemmeren.

T = Tissue (weefsel); wat is de kleur?

I = Infectie; is er sprake van een infectie?

M = Moisture (vocht); produceert de wond veel vocht?

E = Edge (wondranden); wat is de toestand van de rand?

Met als doel: het creëren van een  gezonde wond, zonder dood weefsel en ziekteverwekkende bacteriën, met weinig wondvocht en een goede doorbloeding.

Rapporteren

Maak een rapportage volgens het TIME-model over de wond op de afbeelding hiernaast. 

T = Tissue (rood/geel/zwart)

I = Infectie

M = Moisture (nat/droog)

E = Edge (wondranden)

Boek

Tijd om te werken aan hoofdstuk 7

Rapportagemethodieken

• SOAP/SOEP
• Aan de hand van zorgdoelen 
• Anders?

SOAP

Je gaat rapporteren volgens de SOAP. Welke informatie zet je bij P?

1. Ik heb een goed gesprek gehad met mw. over de zorgen die zij heeft over haar man
2. Mw zeg sinds gisterochtend continue hoofdpijn te hebben
3. De oorzaak van de onrust van mw. is onzekerheid over de uitslag
4. Na overleg met de arts geven we mw. vanavond een rustgevend medicijn

Oefening haptonomie

G = Grenzen

R = Ruimte

O = Omgeving

U = Uitnodigen

N = Naderen

D = Doorvoelen

Onbegrepen gedrag?

Oorzaken

1. Omgevingsfactoren
2. Lichamelijke factoren en medicijngebruik
3. Psychische factoren
4. Persoonlijke factoren
5. Ziektes, zoals depressie, delier, dementie 

Welke activiteiten kun je aanbieden om onbegrepen gedrag te voorkomen/verhelpen?