4.4 Op weg naar de totalitaire staat




4.4 Op weg naar de totalitaire staat
1 / 37
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

This lesson contains 37 slides, with interactive quiz, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson




4.4 Op weg naar de totalitaire staat

Slide 1 - Slide

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Slide 2 - Slide

Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de Sovjet-Unie een totalitaire staat werd.

Slide 3 - Slide

Wat zijn kenmerken van een totalitaire staat?

Slide 4 - Mind map


Persoonsverheerlijking


  • Om het volk te laten zien dat hij de beste leider voor het beste volk, in het beste land was, liet Stalin zich graag afbeelden als een geweldige leider: een vader voor het volk.
  • Dit heet persoonsverheerlijking

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

De Grote Zuivering
  • Stalin zag overal tegenstanders, vooral in mensen die een belangrijke rol in het bestuur of leger hadden.
  • Tussen 1934 en 1938 laat Stalin rond de 1 miljoen 'tegenstanders' oppakken en veroordelen.
  • De Sovjet-Unie wordt zo 'gezuiverd'.
  • Hierna stelt Stalin eigen vertrouwelingen aan om zo de partij volledig in zijn grip te houden

Slide 11 - Slide

De moord op de populaire Kirov was letterlijk het startschot voor de Grote Zuivering.

Slide 12 - Slide



Stalin zal het economisch achtergebleven land snel industrialiseren
en de Sovjet-Unie laten uitgroeien tot een wereldmacht.

Maar dit had een erg hoge prijs..
Het land werd een totalitaire staat met Stalin als dictator

Slide 13 - Slide


Showprocessen


  • Tegenstanders worden (meestal) vals beschuldigd en worden in een oneerlijke rechtszaak tot zware straffen veroordeeld.

  • Bij dit soort showprocessen stond de uitkomst al vast voordat de rechtszaak was begonnen: schuldig!

Slide 14 - Slide

Stalin gebruikte alles om zijn macht in het land te vergroten en te behouden, zoals censuur.
Stalin bepaalde wat er in de kranten én de geschiedenisboeken kwam te staan: vroegere medestanders (hier: oud-NVKD-hoofd Jezjov) werden 'er uit geschreven'

Slide 15 - Slide

Foto's werden gemanipuleerd, zodat het leek als zijn tegenstanders nooit hadden bestaan...
...of dat ze zulke slechte dingen hadden gedaan, dat er nooit meer aan hen gedacht mocht worden

Slide 16 - Slide



  • ...en ze waren zeer effectief! De angst onder de bevolking was groot. 
  • Zelfs zó groot dat mensen niet meer op een familiefoto met deze 'verraders' wilden worden vertoond.

Slide 17 - Slide


Goelag

  • Miljoenen 'tegenstanders' kwamen terecht in een goelag, een strafkamp.
  • In deze 'opvoedingskampen' moesten de gevangenen, onder zeer zware omstandigheden, dwangarbeid verrichten.

  • Sommige van deze kampen hadden niet eens hekken, omdat ontsnappen zinloos was: de kou en de wolven zouden je uiteindelijk wel doden...

Slide 18 - Slide


Goelag

Miljoenen 'tegenstanders' kwamen terecht in een goelag, een strafkamp.
In deze 'opvoedingskampen' moesten de gevangenen, onder zeer zware omstandigheden, dwangarbeid verrichten.

Veel van deze kampen hadden niet eens hekken, omdat ontsnappen zinloos was: de kou en de wolven zouden je uiteindelijk wel doden

Slide 19 - Slide




  • Exacte aantallen zijn onbekend, maar tussen 1936 en 1950 zijn vermoedelijk 12 miljoen mensen om het leven gekomen in de goelags.

  • Meestal als gevolg van de vreselijke omstandigheden, een combinatie van: honger, kou en zware lichamelijke inspanning

Slide 20 - Slide

Video
The Gulags

Slide 21 - Slide

1

Slide 22 - Video

00:04

Slide 23 - Slide


Verheerlijking van
arbeiders en boeren




  • De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren, dit zijn de helden van het land!

  • Overigens leek dit in propaganda veel mooier dan de realiteit was...

Slide 24 - Slide


Verheerlijking van
arbeiders en boeren




De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren,
dit zijn de helden van het land!

Overigens leek dit in propaganda veel mooier dan de realiteit was...

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide


Totalitaire samenleving

  • Onder Stalin werd de Sovjet-Unie een totalitaire samenleving:
  • Een samenleving waarin de overheid alle macht in handen heeft en grote invloed heeft op het leven van de burgers. 
  • In een totalitaire samenleving is het individu onbelangrijk.

  • Een ander voorbeeld van een totalitaire samenleving is: Nazi-Duitsland

Slide 28 - Slide


Stalin overlijdt
5 maart 1953



Was het moord? Dat is nooit helemaal duidelijk geworden.
Wel dat Stalin in zijn laatste jaren compleet paranoia was geworden:
overal zag hij complotten tegen zich en wilde hij 'tegenstanders' uitschakelen.

Slide 29 - Slide

De rol van de Sovjet-Unie in de geschiedenis (1)

  • Tussen 1917-1939 De Sovjet-Unie wordt vrijwel genegeerd: het communisme is een verkeerd systeem (Interbellum)

  • Tussen 1939-1941: De Sovjet-Unie is onze vijand: ze hebben een verdrag met Hitler gesloten! (Tweede Wereldoorlog)

Slide 30 - Slide

De rol van de Sovjet-Unie in de geschiedenis (2)

  • Tussen 1941-1947: De Sovjet-Unie is onze bondgenoot: ze helpen Hitler te verslaan! (Tweede Wereldoorlog)

  • Tussen 1947-1989: De Sovjet-Unie is onze vijand: ze willen het communisme verspreiden over de wereld! (Koude Oorlog)

Slide 31 - Slide

Video
Clipphanger: Wat is communisme?

Slide 32 - Slide

1

Slide 33 - Video

00:04

Slide 34 - Slide

Begrippen uit deze les

  • censuur
  • propaganda
  • persoonsverheerlijking
  • showprocessen
  • goelag
  • Grote Zuivering

Slide 35 - Slide

Personen uit deze les
Josef Stalin

Slide 36 - Slide

Jaartallen uit deze les
  • 1934-1938: Grote Zuivering

  • 1953: dood Stalin

Slide 37 - Slide