Workshop 'Burgerschap in iedere les? Dat kan!' - WvO 2023

1 / 42
next
Slide 1: Slide
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

This lesson contains 42 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Agenda 
13.30 - 13.45     inleiding burgerschap
13.45 - 14.00     spelvorm
14.00 - 14.05     uitleg opdracht
14.25 - 15.15     aan de slag met het ontwerpen van.......
15.15 - 15.30     presenteren
15.30                  exit-ticket 



Slide 5 - Slide

Workshop 
'Burgerschap in iedere les? Dat kan!'

Slide 6 - Slide

Allereerst: Wat maakt iemand een goede burger?

Slide 7 - Open question

Inleiding BURGERSCHAP
Hoe ziet burgerschapsonderwijs eruit?
  • 8 basiswaarden burgerschap
  • 4 competenties van burgerschap



Slide 8 - Slide

Vervolg inleiding BURGERSCHAP
Start gemaakt met het document.

Opbouw:
  • inleiding
  • missie & visie
  • doelen
    (gebaseerd op schoolplandoelen)
  • overzicht activiteiten
    (wat doen we allemaal al?; refereren aan uitgezette mail.
  • meten = weten
    (hoe borgen we burgerschap, hoe meten we kwaliteit?)



Slide 9 - Slide

BURGERSCHAP
Wat?
  • Burgerschapsonderwijs is gericht op het ontwikkelen van sociale en maatschappelijke
    competenties (kennis, houding en vaardigheden) van leerlingen om zodoende deel uit te
    maken van en bij te dragen aan de Nederlandse samenleving.

Waarom?
  • burgerschapsbeleid / visie op burgerschap = wettelijke verplichting
  • alle afspraken vastgelegd 

Wie?
  • Lukas en Huib
  • vaksecties
  • iedereen

Hoe?
  • inventarisatie wat er al is
  • stroomlijnen afspraken


Slide 10 - Slide

Stelling: Wat betekent burgerschap op 
'het Willem'


'het Willem' wil de leerlingen zodanig onderwijzen dat zij zich ontwikkelen tot burgers die zich betrokken voelen bij, en door hun handelen verantwoordelijkheid nemen in, de maatschappij. Zij leren kritisch te zijn en informatie op waarde te schatten.

Slide 11 - Slide

Sinds 2003 zijn er wetten rondom burgerschap

Maar vanaf Augustus is het volgende verplicht:
- Scholen in het BO en het VO moeten een visie hebben op burgerschap en moeten daar doelgericht naar handelen.
- Dit is een uitbreiding op eerdere formuleringen waarin staat dat burgerschap vooral gaat over het bijbrengen van kritische denkvaardigheden en democratisch handelen.

Slide 12 - Slide

Het punt is alleen.....
de samenleving is complex, en wordt alleen maar complexer.

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Video

Komt burgerschap al voor in jouw lessen op dit moment?
JA
NEE

Slide 19 - Poll

Ik maak me zorgen dat sommige leerlingen zich niet thuis voelen op deze school

A
Eens
B
Oneens
C
Mwah

Slide 20 - Quiz

Leraren hebben als opgeleide professionals net als ouders een (moreel) opvoedende rol.

A
Eens
B
Oneens
C
Bespreekbaar

Slide 21 - Quiz

Leerlingen organiseren een staking op school om de klimaatproblematiek onder de aandacht te brengen.

A
Eens
B
Oneens
C
Bespreekbaar

Slide 22 - Quiz

Waar staan we nu?
Bezig met de ontwikkeling van een brede visie 

Er is plaats voor eigen identiteit op onze school?

In het vmbo zal burgerschap waarschijnlijk terugkomen in alle lessen



Slide 23 - Slide

Wet vernieuwing burgerschap funderend onderwijs 2021
Wet verduidelijking burgerschapsonderwijs

Slide 24 - Slide

Bouwstenen burgerschap
Dit zijn de zeven bouwstenen:
1. Vrijheid en gelijkheid
2. Macht en inspraak
3. Democratische cultuur
4. Identiteit
5. Diversiteit
6. Solidariteit
7. Digitaal samenleven

Slide 25 - Slide

'Het Willem' wil dit doen aan de hand van zeven thema's.
1. De eigen identiteit (wie ben jij)
2. De inclusieve/multiculturele maatschappij
3. Mediawijsheid
4. Het milieu
5. Religie en politieke voorkeur
6. Democratische (grondwettelijke vrijheden)
7. Seksuele diversiteit, identiteit en weerbaarheid.

Slide 26 - Slide

Voor leerlingen is dit super abstract

Het heeft vaak niet hun interesse
Ze vinden sommige thema's ingewikkeld of soms saai
Soms staan dingen ver van ze af

Dus: kijken wat achterliggende thema's, vraagstukken of onderwerpen zijn en daar met leerlingen over spreken. 

Slide 27 - Slide

Wat voegen leraren nu toe?
Aanleren van fundamentele vaardigheden zoals leren luisteren
Hebben van een pedagogische relatie met leerlingen is een absolute voorwaarde.

Slide 28 - Slide

Spanningsvelden voor de leraar
Alle meningen er laten zijn en tegelijkertijd  duidelijk maken dat je netjes moet zijn. (feitelijke onjuistheden wél benoemen)
Als docent niet het juiste morele perspectief (denken te) hebben maar wél feitelijk kader scheppen
Neutraal zijn ten aanzien van wat juiste waardenpatroon is, maar wel bepaalde waarden willen uitdragen.

Slide 29 - Slide

Samenvattend:
Burgerschap is erbij willen horen, een gedeelde identiteit hebben.
Het onderwijs heeft een wettelijke taak om burgerschap te oefenen met leerlingen
Gevoelige of controversiële onderwerpen zijn onderdeel van oefenen met burgerschap
De dialoog is belangrijk.

Slide 30 - Slide

Voorstellen: Opdracht Bouwstenen kwartet
Je hebt 7 kaartjes met dezelfde bouwsteen in handen. Maak jouw set compleet door met anderen te ruilen en tegelijkertijd uitleg te geven over de bouwsteen die je uitdeelt.

Slide 31 - Slide

Bouwstenen burgerschap
Dit zijn de zeven bouwstenen:
1. Vrijheid en gelijkheid
2. Macht en inspraak
3. Democratische cultuur
4. Identiteit
5. Diversiteit
6. Solidariteit
7. Digitaal samenleven

Slide 32 - Slide

Opdracht
Ontwerp een les of lesonderdeel rondom een bouwsteen.
Kies een bouwsteen met je groepje waarvan jullie denken dat jullie die in kunnen zetten voor jullie vak.
Voor ideeën per vak, check de hand-out.

Ook kunnen deze sites jou op weg helpen:
  • www.expertisepuntburgerschap.nl/voortgezet-onderwijs/lesmateriaal/
  • www.slo.nl/sectoren/vmbo/burgerschap-vmbo/onderwijsaanbod/

Slide 33 - Slide

Presenteren
Een persoon per groepje vertelt kort wat ze bedacht hebben om burgerschap terug te laten komen in hun les.


Slide 34 - Slide

Of  - Opdracht
In groepen

Welke thema's uit jouw vakgebied kunnen aansluiten bij burgerschap.
Waar kunnen identiteit en burgerschap met elkaar schuren of zelfs botsen in jouw vakgebied.

Slide 35 - Slide

of opdracht

Slide 36 - Slide

Tot slot: Toekomstvisie 

* Werken aan een leerlijn voor burgerschap (met eventueel een duidelijker startpunt)
* Inventariseren wat er nu gedaan wordt en wat er méér moet.
* Inventariseren welke ondersteuningsbehoefte er is.

Slide 37 - Slide

Identiteit en waardebepaling.
Waar sta jij zelf?

Slide 38 - Slide

Tips: Fase 1: Wordt gesprekspartner
Ontken het wereldbeeld van de leerling niet
Expliciteer de grenzen van de wet, de opleiding en van jezelf
Geef een persoonlijk voorzetje
Neem zelf het initiatief
Bevraag leerlingen actief over hun meningen, emoties en gebruik van bronnen
Besef vanuit een pedagogisch oogpunt dat de leerlingen zich in een ontwikkelingsfase bevinden


Slide 39 - Slide

Oefening (opschorting van je eigen mening)
* aanpak: vorm duo’s (met iemand die je niet (goed) kent)

* Neem een onderwerp waar je een sterke mening over hebt (en veel vanaf weet en schrijf het op je  post it
* De duo’s wisselen de kaartjes uit.
* Daarna bevraag je jouw gesprekspartner over jouw onderwerp en daarbij behandel je jouw gesprekspartner als dé expert.
* Stel open vragen en geef je eigen mening niet !!!
- Doe dit 5 minuten en wissel daarna om.

Slide 40 - Slide

Doel van de opdracht?
Te voelen hoe het is alleen vragen te mogen stellen, je niet te mogen mengen met de inhoud en de ander in de expert rol te zetten

 Te ervaren hoe je met het stellen van vragen kunt sturen

 De ander en jezelf kritisch naar eigen opvattingen te laten kijken.
Ben je (toch) achter de mening van je gesprekspartner gekomen?
        Hoe komt dat?


Slide 41 - Slide

Tot slot
Exit-ticket



Slide 42 - Slide