gesteentekringloop 2 VWO

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welk gebergte zie

je hier?

Welk gebergte zie 

je hier?

Spitse toppen, diepe dalen

Jong gebergte

Afgeronde toppen, brede ondiepe dalen. Oud gebergte

Leerdoelen

• Je kent  twee groepen gesteenten met de bekendste voorbeelden uit iedere groep.
  
• Je begrijpt hoe stollingsgesteenten en sedimentgesteenten gesteenten ontstaan.
• Je begrijpt hoe gebergten ontstaan

Welke steensoorten ken jij?

2 hoofdgroepen deze les

Sedimentgesteente

Stollingsgesteente

(Metamorfgesteente)

Ontstaan

Sedimentgesteente:

• Sediment wordt afgezet door de rivier
• Sediment plakt onder druk aan elkaar
• Druk van bovenliggende
  sedimentpakketen

Uiterlijke kenmerken

Sedimentgesteente:

• Gelaagd
• Vaak met fossielen
• Oorspronkelijke sedimentdeeltjes kunnen zichtbaar zijn

Voorbeeld: Zandsteen, klei en kalksteen

Ontstaan

Stollingsgesteente:

• Magma/lava stolt 
• Basalt buiten de vulkaan
• Graniet binnen in de aardkorst

Uiterlijke kenmerken

Stollingsgesteente:

• Geen gelaagdheid
• Geen fossielen
• Mineralen zijn zichtbaar als aparte kristallen

Voorbeeld: basalt en graniet

Graniet is een voorbeeld van ......

1. een sedimentgesteente
2. een stollingsgesteente

Leisteen (samengeperste klei) en zandsteen (samengeperst zand) zijn voorbeelden van een

1. sedimentgesteente
2. stollingsgesteente

Maar waarom vinden we fossielen en gesteente in de bergen? 

Tussen Italië en de rest van Europa ligt een zee.

Het sedimentgesteente wordt samengeperst en omhoog geduwd.

In deze zee komen rivieren uit die zand en klei neerleggen.

Langzaam ontstaat sediment-

gesteente op de bodem van

de zee.

Afrika en Italië bewegen noordwaarts.

Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde

Welk gesteente is dit?

1. sedimentgesteente
2. stollingsgesteente

Welke twee groepen gesteente kennen we?

Wat is een plooiingsgebergte?

1. Gebergte dat ontstaat door het botsen van platen
2. Gebergte dat ontstaat door het langs elkaar schuren van platen
3. Gebergte dat ontstaat door het uit elkaar schuiven van platen
4. Gebergte dat ontstaat door ijs, water en wind

00:16

Waardoor is dit zand onstaan?

1. Door winderosie
2. Door de chemische verwering van beelden
3. Door de vorstverwering van grotere gesteente in de bergen
4. Door watererosie van grotere gesteente in de bergen

00:58

De gesteente wordt afgebroken door chemische processen, warmte, kou en neerslag. Wat is de verzamelterm hiervan?

1. Insolatie
2. Verwering
3. U-dal
4. Erosie

01:22

Hoe noemen we dat gebied in de benedenloop waar het zand en klei zich ophoopt?

1. Estuarium
2. Meander
3. Delta
4. Sedimentatie

02:09

Waardoor is dit gesteente zo rond afgesleten? Gebruik in je antwoord het begrip erosie