Paragraaf §5.2 Twee manieren van leven

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Paragraaf §5.2 

Twee manieren van leven

Leerdoelen

• Kun je aangeven hoe het communisme werd verspreid in het Oostblok.
• Weet je hoe het kapitalisme en de democratie werden versterkt in westerse landen in Europa.
• Kun je uitleggen hoe de verschillen tussen Oost-Berlijn en West- Berlijn groter werden.

Kort terugblik vorige les

• Einde Tweede wereldoorlog 
• Groot-Britannië, V.S, Sovjet-Unie
• Conferentie Jalta, februari 1945
• Conferentie Potsdam, augustus 1945
• Atoombom op Hiroshima en Nagasaki 
• De V.S en de Sovjet-Unie raken in conflict
• Duitsland wordt verdeeld in twee stukken (West en Oost).

De Russische revolutie

• Eerste wereldoorlog
• Koning Nicolaas Tsaar II - Rusland
• Rusland verloor viel gebied en slachtoffers 
• Burgers ontevreden 
• Koning Nicolaas Tsaar II word afgezet 
• Russische revolutie, 1917
• De communist Lenin komt aan de macht

De Sovjet-Unie

• De communist Lenin streeft naar gelijkheid 
• Veel aanhang en support na de ontevredenheid koning
• Idee van Lenin was extreem 
• IEDEREEN moest hetzelfde verdienen (gelijkheid)
• Bezit of eigendom is VERPLICHT van de staat (geen eigendom)
• Geen vrijheid in handel en verkoop (het werd voor je bepaald)
• GEEN DEMOCRATIE (je mocht/kon niet stemmen)

De Sovjet-Unie

• Na de dood van Lenin kwam Stalin aan de macht. 
• Hij voert de communistische ideeën verder uit in het Oosten

• Burgers die niet luisterden of wilden gehoorzamen werden in strafkampen (goelag) geplaatst of werden zelfs vermoord.
• Planeconomie (De overheid bepaald hoeveel en wat je mag produceren). 
• Veel boeren en burgers worden dwangarbeider, fabrieksarbeider of mijnwerker voor kool en staal, landbouw.

Gelijkheid of niet?

• Iedereen heeft vrije openbaar vervoer
• Goedkope huur en grote huurcomplexen 
• Veel werk maar geen groei in de welvaart
• Veel mensen leefden in krappe en zware 

omstandigheden.

Invloedsferen

• De Sovjet-Unie wilt zijn ideeën (het communisme) 

verspreiden in andere wereld delen en landen.

• Opvolgende leiders werden ook communistisch
• Groot success in 1949
• China werd ook communistisch 
• Leider Mao grijpt de macht in China en voert ook dezelfde regels uit als de Sovjet-Unie.

De V.S

• De V.S houdt het kapitalisme aan.
• Vrije markt economie 
• Bezitters maken geld in bedrijven en maken winst.
• De overheid bepaald niet voor je wat je verkoopt of produceert.
• Welvaart en economie groeit.
• DEMOCRATIE = VRIJHEID STEMMEN
• Eigen mening hebben (vrijheid van meningsuiting).

Kapitalisme in West-Europa

• Marshallplan 
• Amerika gaf miljarden dollars uit aan West-Europese landen.
• Economisch geholpen door de V.S
• Wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog.
• EN voor support tegen het communisme. 
• Landen die werden geholpen door de V.S konden weer opnieuw starten, in 1948 steeg de welvaart in West-Europa.

West en Oost

• Botsing door verschillende ideeën 
• Duidelijk zichtbaar in Duitsland
• Het westen in Duitsland (BRD) was welvarend en was er vrijheid, democratie 
• Wirtschaftswunder (economisch wonder).
• Maar het oosten in Duitsland (DDR) had vrijwel geen vrijheid en was er geen succes in welvaart.
• Mensen zijn ontevreden en komen in opstand (volkenopstand).

West en Oost

• Tijdens de opstand vallen er honderden doden en worden 200 mensen geëxecuteerd.
• Veel burgers van oost-Berlijn vluchtte naar het westen van Berlijn
• Om de vluchtstroom te stopen maakte de Sovjet-Unie in 1961 rondom west-Berlijn de Berlijnse muur.
• Grenzen werden gesloten.
• Niemand mocht meer vluchten en werden onderdrukt.
• Gepakt of direct doodgeschoten.

De overheid bepaalt hoeveel en wat je mag produceren

Bondsrepubliek Duitsland

''economisch wonder''

Er is vrije handel, je mag zelf bepalen wat je verkoopt

Het volk is ontevreden en komen in opstand

Duitse democratisch republiek

Amerika geeft miljarden dollars uit aan Europese landen voor de wederopbouw

Planeconomie

Markteconomie

Volksopstand

Marshallplan

Wirtschaftswunder

DDR

BRD

Aan de slag!