4.5 Houding en beweging

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

4.5 Houding en beweging

Thema 4 Stevigheid en beweging

Wat weten we al?

Waar bestaat een spierbundel uit?

1. Spiervezels.
2. Bloedvaten.
3. Bindweefsel.
4. Pezen.

Wat omgeeft de hele spier?

1. Bloedvaten.
2. Pezen.
3. Spiervezel.
4. Spierschede.

Wat geeft stevigheid aan de spierbundel en de spier?

1. Zenuwcellen.
2. Bloedvaten.
3. Pezen.
4. Bindweefsel.

Wat gebeurt er wanneer een spier samentrekt?

1. De spier wordt langer en dunner
2. De spier raakt ontspannen
3. Er ontstaat een beweging
4. De pees wordt korter

Wat is de plaats waar een pees aan een bot vastzit?

1. Aanhechtingsplaats
2. Samentrekken van een spier
3. Seintje van zenuwcellen
4. Spiervezels

Wat wordt bedoeld met een antagonistisch paar?

1. Spieren die niet bewegen.
2. Spieren waarvan het samentrekken een tegengesteld effect heeft.
3. Spieren die niet samenwerken.
4. Spieren die hetzelfde effect hebben.

Wat is de functie van de triceps?

1. De arm draaien.
2. De arm strekken.
3. De arm optillen.
4. De arm buigen.

Begrippen 4.4

•  Bindweefsel
• Buigspier
• Pees
• Spierbundel
• Spierschede
• Spiervezel
• Strekspier

Leerdoelen 4.5

• Je kunt aangeven wat een goede lichaamshouding is.
• Je kunt uitleggen hoe rugklachten kunnen worden voorkomen.
• Je kunt uitleggen dat lichaamsbeweging goed is voor je gezondheid.

Wervelkolom

• De wervelkolom bestaat uit wervels met daartussen tussenwervelschijven.
• Deze schijven van kraakbeen werken als een soort schokbrekers voor de rug.
• Aan de wervels zitten rugspieren die de dubbele-S-vorm van de wervelkolom in stand houden.
• Door de dubbele-S-vorm en de tussenwervelschijven is de wervelkolom veerkrachtig.
• Schokken tijdens het lopen worden hierdoor opgevangen.

Wat werkt als een soort schokbrekers voor de rug?

1. Tussenwervelschijven van kraakbeen
2. Ribben
3. Rugspieren
4. Wervels

Rugspieren

De rugspieren zorgen ervoor dat de wervelkolom de dubbele-S-vorm blijft houden. De rugspieren zitten aan de wervels vast.

Lichaamshouding

• Door een verkeerde lichaamshouding kan de wervelkolom scheef komen te staan.
• Hierdoor wordt de ene kant meer belast.
• Hierdoor kunnen spieren overbelast raken waardoor er kramp in de rugspieren ontstaat.
• Ook worden de tussenwervelschijven aan één kant meer belast. Ze kunnen hierdoor wat van hun veerkracht verliezen. 
• Als een tussenwervelschijf kapotgaat, noem je dat een (rug)hernia.

Wat gebeurt er als tussenwervelschijven aan één kant meer belast worden?

1. Ze worden sterker
2. Ze worden minder belast
3. Ze verliezen wat van hun veerkracht.
4. Ze groeien in grootte

Wat gebeurt er als de ene kant van de wervelkolom meer belast wordt?

1. Spieren kunnen overbelast raken en kramp ontstaat.
2. De wervelkolom wordt sterker
3. De tussenwervelschijven worden minder belast
4. Er ontstaat een rugblessure

Goede houding

• De kans op nek- en rugklachten verminder je door een goede lichaamshouding.
• Als je rechtop staat of zit, kunnen je wervels niet scheef komen te staan.
• Bij gebruik van je smartphone of laptop kijk je vaak naar beneden. 
• Door kromgeboden naar je scherm te kijken, worden je tussenwervelschijven aan één kant te veel samengedrukt. Hierdoor kun je een een bochel krijgen.

Wat is een mogelijke consequentie van kromgebogen kijken naar je scherm?

1. Je rugspieren worden sterker.
2. Je kunt een bochel krijgen.
3. Je nekklachten zullen verminderen.
4. Je lichaamshouding verbetert.

Tillen

• Veel mensen die vaak en zwaar moeten tillen, krijgen op latere leeftijd rugklachten.
• Dit kan komen doordat ze niet op de juiste manier tillen.
• Ook bij tillen is het belangrijk dat de wervelkolom zo veel mogelijk de dubbele-S-vorm houdt.

Wat is een belangrijke factor bij het tillen om rugklachten te voorkomen?

1. Het buigen van de knieën tijdens het tillen.
2. Het behouden van de dubbele-S-vorm in de wervelkolom.
3. Het vasthouden van de adem tijdens het tillen.
4. Het zo ver mogelijk strekken van de armen.

Beweging

Regelmatige lichaamsbeweging zorgt ervoor dat je fitter en gezonder blijft:

• Je hebt minder kans om ziektes zoals diabetes te krijgen.
• Je krijgt een goede conditie. Je lichaam wordt fit en je krijgt een goed uithoudingsvermogen.
• Je spieren worden sterker. Ongetrainde spieren raken eerder overbelast dan getrainde spieren.
• Met sterke rug- en buikspieren heb je minder snel last van rugpijn.
• Je ontspant je meer door lichaamsbeweging. als je lichamelijk fit bent, kun je geestelijk veel aan.

Ik kan nu

• Je kunt aangeven wat een goede lichaamshouding is en hoe je hiermee rugklachten kunt voorkomen.
• Je kunt uitleggen dat lichaamsbeweging goed is voor je gezondheid.

Begrippen 4.5

• Conditie
• Dubbele-S-vorm
• Overbelasting (van spieren)
• Tussenwervelschijf
• Wervel

Aan het werk!

Maken opdrachten 4.5 : 1 t/m 6

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 4.5

Veel goed? -> Maken 7+ online extra  4.5