Theorie H3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Food for thought

Wat gaan we doen?

Terugblik hoofdstuk 2

Begin maken hoofdstuk 3

Zelfstandig aan de slag

Welke van de 4 vernieuwingen zorgde ervoor dat boeren zich gingen focussen op één of enkele producten?

1. Schaalvergroting
2. Mechanisatie
3. Specialisatie
4. Intensivering

Welke van de 4 vernieuwingen zorgde ervoor dat boeren hun bedrijf gingen uitbreiden?

1. Schaalvergroting
2. Mechanisatie
3. Specialisatie
4. Intensivering

Keerzijde mechanisering

Steeds meer zorgen over milieu, gezondheid, dierenwelzijn en verandering in het landschap. Het landschap werd eenvormiger.

Het milieu raakte verontreinigd. De groei van de veestapel zorgde voor veel mest --> mest werd uitgereden over het land    --> er kwamen teveel voedingsstoffen in de bodem (=eutrofiëring), het grondwater en oppervlaktewater --> planten en dieren verdreven door planten en dieren die de voedingstoffen snel kunnen opnemen. 

Keerzijde mechanisatie

• Er ontstond gevaar voor de volksgezondheid. Het gebruik van antibiotica bij dieren en bestrijdingsmiddelen bij gewassen is schadelijk voor mensen. In de intensieve veehouderij kunnen bovendien virussen ontstaan die tot ziekten kunnen leiden.
• Er is weinig aandacht voor het dierenwelzijn. In de bio-industrie zitten varkens en kippen in een kleine ruimte. Ze komen soms vrijwel nooit buiten. Bij koeien worden de horens standaard afgezaagd. Ze krijgen voortdurend antibiotica om het ontstaan van ziekten tegen te gaan. 

Actualiteit

Plannen voor natuur, stikstof en klimaat onvoldoende om doelen te halen - Link. 

Stikstofbeleid draagt nauwelijks bij aan doelen, blijkt uit onderzoek - Link.

De Tovenaar en de Profeet

• Wetenschapsjournalist Charles C. Mann heeft een boek geschreven; De Tovenaar en de Profeet. 
• De Tovenaar gelooft dat uitdagingen worden opgelost door nieuwe technieken. In het verleden was dat bv de tractor.
• Nu zou dat kunnen met genetische modificatie                          (= eigenschappen worden gedeeld door DNA te veranderen).

De Tovenaar en de Profeet

• De tovenaar was Norman Borlaug. 
• Rond 1960 dreigde veel hongersnoden in Azië. Er moest meer rijst komen, maar er was weinig nieuwe grond. Door Borlaug werd met o.a. kunstmest, pesticiden en nieuwe irrigatietechnieken de productie erg verhoogd. 
• Landen zoals China, India en Indonesië konden hierdoor zelfvoorzienend worden. 
• Borlaug zou meer mensenlevens gered hebben dan wie dan ook.

De Tovenaar en de Profeet

• De Profeet wijst op de natuurlijke grenzen van de aarde. Hij zegt dat we groei moeten begrenzen en ecologisch verantwoord moeten leven om uitdagingen aan te kunnen.

• Denk hierbij aan soberder eten, meer kleinschalige biologische landbouw, minder vlees en vaker spullen vlakbij huis kopen.

De Tovenaar en de Profeet

• Volgens de auteur staan de Tovenaar en de Profeet vaak lijnrecht tegenover elkaar. 
• Moeten we producten van dichtbij huis halen of over de hele wereld? 
• Via de volgende link is een mooie kaart waarop je kan zien waar producten die in jouw supermarkt liggen van oorsprong vandaan komen!
• Zie laatste slides voor extra filmpjes met info.

De boer als ondernemer

• Een boer is een ondernemer met een bedrijf. Doel van bedrijven; winst maken. Boeren zijn afhankelijk van vraag en aanbod. Denk hierbij aan het vak economie!
• Veel vraag zorgt voor een stijging in prijzen. Minder vraag of meer aanbod zorgt voor prijsdaling. 
• Boeren zijn ook afhankelijk van het weer en overheden.

De boer als ondernemer

• Ook zaken zoals boycots van landen zorgt voor een afname in opbrengsten. Na MH17 hadden Europa en Rusland over en weer boycots. Nederlandse tuinders zagen hun inkomsten kelderen. 
  
• Boeren kunnen soms subsidie krijgen van de overheid om uit te breiden, en soms kan een overheid ook wetten en regels maken die nadelig zijn. Bijvoorbeeld minder kunstmest. 

Maken opdrachten hoofdstuk 3: 12 t/m 17.

Ben je daarmee klaar? Werk dan je werkboek bij om ook 1 t/m 12 af te ronden.