Bloedgas

Bloedgas/astrup

Wat kun je zien in een bloedgasafname?

De hoeveelheid zuurstof in het bloed

De hoeveelheid koolzuur in het bloed

De zuurgraad van het bloed

Waar neem je bloedgas af?

Anders dan gewone bloedafname welke je uit een ADER (meestal de elleboog) haalt en welke we allemaal wel kennen, wordt een bloedgas uit een zuurstofrijk vat gehaald. 

Dus deze bepaling haal je uit een SLAGADER. 

Wat bepaal je met een bloedgas?

Het zuurstof gehalte in het bloed

Het gehalte koolzuurgas in het bloed

De zuurgraad (pH) van het bloed

Waarom bepaal je een bloedgas? 

Aflezen bloedgaswaarde

Leuk die bepalingen, maar waarom zou je dit willen weten?

Je wilt het zuurstof gehalte weten?

Je wilt het gehalte koolzuurgas weten?

Je wilt de zuurgraad weten?

Korte uitleg 

De ademhaling zorgt ervoor dat zuurstof de cellen van het lichaam kunnen bereiken en dat zuurstof, dat door allerlei metabole processen in de cellen wordt gevormd en wordt afgevoerd. Dit hele proces heet gaswisseling.

pH

De pH waarde in je lichaam wordt altijd erg strak op het juiste pijl gehouden mede door het buffersysteem --> bicarbonaat 

HC03

pH hoog/laag

pH hoog --> bloed wordt meer basisch

pH laag --> bloed wordt zuurder

Dit geeft nog niet aan aan welk probleem je moet denken.

Je kunt aflezen aan een bloedgas waar het probleem zich bevind.

Aan de hand van de uitslag kun je opmaken waar de ontregeling zich bevind: 

Respiratoire acidose

Respiratoire alkadose

Metabole acidose

Metabole alkalose

Respiratoire acidose

Door een verstoorde ademhaling kan het koolstofdioxide het lichaam niet goed verlaten. De concentratie in het bloed stijgt en de pH van het bloed daalt. Mogelijke oorzaken zijn bijvoorbeeld COPD of een longontsteking.

Respiratoire alkalose

Denk hierbij aan hyperventilatie als voorbeeld. 

Je ademt meer en sneller achter elkaar, koolstofdioxide wordt sneller en meer afgevoerd. 

Deze waarde daalt dus, en je pH stijgt. 

Metabole acidose

De pH waarde is hierbij verlaagd evenals de

bicarbonaatconcentratie in het bloed. 

Mogelijke oorzaken zijn bijvoorbeeld een ontregelde diabetes mellitus en ernstige nierproblemen.

Metabole alkalose

Er is een verhoogde pH samen met een verhoogde bicarbonaatconcentratie in het bloed. 

Mogelijke oorzaak is bijvoorbeeld langdurig overgeven.

Stap 1, beoordeel de pH

Een pH < 7.36 is een acidose

Een pH> 7.44 een alkalose

Stap 2,

Bepaal vervolgens wat de oorzaak is van de zuurbase afwijking:

Een acidose wordt veroorzaakt door een verlaagd bicarbonaat of een verhoogde PaCO2

Een alkalose wordt veroorzaakt door een verhoogd bicarbonaat of een verlaagd PaCO2

(Soms is er sprake van een gecombineerde afwijking)

Normaalwaarde bicarbonaat: 22 - 26 mmol/l

Normaalwaarde PaCO2 36 - 44 mm Hg of 4.5- 6.0 kPa (varieert enigzins per laboratorium)

Bronnen

http://www.medkennis.nl/bloedwaarden/bloedgasanalyse/

https://www.medicastpodcast.nl/post/bloedgas-interpretatie

Bronnen

http://www.medkennis.nl/bloedwaarden/bloedgasanalyse/

https://www.medicastpodcast.nl/post/bloedgas-interpretatie

http://www.ic-hints.nl/Berekeningen_N/Zuurbase/Zuurbase.php

Stap 3: PaCO2

• Is er een respiratoire acidose, alkalose of is

PaCo2 normaal?

PaCo2 boven de 45-50 mmhg acidose

PaCo2 onder de 35 mmhg alkalose

Vindt er compensatie plaats?

Stap 2. pH

• Bepaal of de PH normaal / alkalotisch / acidotisch

is?

• Alkalose: PH > 7.45

• Acidose: PH < 7.35

• Normaal waarde 7.35 7.40 7.45

• Lichaam overcompenseert niet, dus:

• Primair acidotisch < 7.40

• Primair alkalotisch > 7.4

Stap 1: Pa02

• Hypoxie?

• PaO2 < 40mmhg direct

levensgevaar

Stap 4: Bicarbonaat (HC03-)

• Is er een metabole acidose, alkalose of is

HCO3- normaal?

• HCO3- boven de 26mEq/l alkalose

• HCO3- onder de 22 mEq/l acidose

Vindt er compensatie plaats?