Voor de rechter

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Voor de rechter

Lesdoelen

Wat is een dagvaarding? 

Wat voor rechtsinstanties heeft Nederland? 

Welke rechters kan je treffen bij de rechtbanken? 

Wat gebeurt er als je in hoger beroep

of cassatie gaat? 

Rechtsinstanties

De OvJ heeft meerdere opties 

seponeren, transacties, of vervolgen. 

Wanneer hij/zij besluit te vervolgen gaat het dossier naar de rechter.

Rechtsinstanties

De verdachte krijgt een dagvaarding, de oproep om voor de rechter te verschijnen.

Maar naar welke rechter gaat de verdachte? Er zijn meerdere mogelijkheden:

Kanton rechter

Politie rechter

Meervoudige kamer 

Rechtbanken

Kantonrechter

Kantonrechter; lichte overtredingen of bij in beroep gaan tegen verkeersboetes.

      Te hard rijden, wildplassen ... direct mondeling uitspraak.

Rechtbanken

Politierechter

Politierechter; overtredingen en lichte misdrijven (max. 1 jaar)

      Vernieling, winkeldiefstal ... direct mondeling uitspraak.

Rechtbanken

Meervoudige kamer

Meervoudige kamer; 

zwaardere of ingewikkeldere misdrijven

      Moord, mishandeling, verkrachting ... na 14 dagen een schriftelijke uitspraak.

Gerechtshoven

Na een vonnis van een rechter kun je in Hoger beroep

Ook de ovj kan dit

De gehele zaak wordt dan opnieuw bekeken door een hogere rechterlijke instantie: het Gerechtshof, dit is ook een meervoudige kamer

Hoge raad (Den Haag)

 in cassatie gaan. 

Zij onderzoeken alleen of de rechtsregels goed zijn toegepast en of rechters in gelijke zaken hetzelfde oordelen. Daarvoor kijken ze naar de 

jurisprudentie: het geheel aan rechterlijke uitspraken.

Rechtbank

Meervoudige kamer (zware misdrijven)

Politierechter (overtredingen, lichte misdrijven)

Kantonrechter (lichte overtredingen)

Gerechtshof

Behandelt hoger beroep tegen vonnissen van de strafrechter

Hoge Raad

Beoordeelt 

vonnissen van lagere rechts banken

Lesdoelen

Je kunt uitleggen hoe een rechtszaak verloopt 

Rechtszaak

Tijdens een rechtszaak gaat het altijd om twee partijen: 

de officier van justitie vs.  verdachte met zijn advocaat.

 Beide partijen proberen de rechter te overtuigen van hun gelijk, maar de rechter beslist uiteindelijk!

De Rechtzaak 

1. 

De opening

De rechter controleert de persoonsgegevens van de verdachte.

2. 

De aanklacht

De officier van justitie leest de aanklacht (=ten laste legging) voor.

3. 

Het verhoor van de verdachte

Eerst mag de verdachte zelf zijn verhaal doen en vervolgens  ondervragen de rechters, de officier van justitie en je eigen advocaat jou.

4. 

Verhoor deskundigen/getuigen

Mensen die iets gehoord of gezien hebben dat met de zaak te 

maken kan hebben. Ook deskundigen over bepaalde onderwerpen kunnen van zich laten horen

Hiervoor leggen getuigen een eed af. Getuigen mogen niet liegen en geen aannames doen.  (6jaar)

5. 

Officier van justitie.

De officier legt uit waarom hij de verdachte schuldig vindt en eist een bepaalde straf. Dit heet het requisitoir.

6. 

Het pleidooi

De advocaat mag de verdachte een laatste keer verdedigen. Hij kan nogmaals bijzondere omstandigheden aanhalen. Of wijzen op het feit dat de verdachte geen strafblad heeft. Dit heet het pleidooi.

7. 

Het laatste woord

Als verdachte heb je altijd het laatste woord.  Je kunt ook nog iets zeggen over de strafeis van de officier.  De verdachte kan bijvoorbeeld ook aangeven of hij/zij spijt heeft. 

8. 

De uitspraak

De rechter vertelt of je schuldig of onschuldig bent en welke straf hij wil geven.  Dit kan een gevangenisstraf zijn,  een voorwaardelijke straf of boete. 

Meestal is de uitspraak of het vonnis twee weken later.