H3 | Lezen (tekstverbanden)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom

Leg klaar:

- Je lesboek

- Je schrift

Deze les

Aan het eind van deze les kun je...

- tekstverbanden herkennen aan de hand van signaalwoorden

- vergelijkende verbanden, samenvattende verbanden en doel-middelverbanden herkennen in een tekst

Welke tekstverbanden ken je nog?

Tekstverbanden

De auteur van een tekst heeft (onbewust) nagedacht over de samenhang in zijn tekst. Bijvoorbeeld:
- eerst een standpunt

- dan een toelichting daarop

- dan een reden daarbij

- dan nog een reden daarbij (opsomming)

- dan een conclusie daarover

Tekstverbanden

- Chronologisch verband

- Opsommend verband

- Tegenstellend verband

- Toelichtend verband

- Concluderend verband

- Redengevend verband

- Oorzakelijk verband

Signaalwoorden

eerst, daarna, vervolgens

ten tweede, bovendien, ook

maar, toch, echter

zoals, denk aan, bijvoorbeeld

dus, kortom, al met al, daarom

omdat, daarom, want, dankzij

doordat, daardoor, dankzij

Mijn broertje wil graag een ijsje, een appeltaart, een glas drinken en een pizza.

Hier is sprake van een...

1. Chronologisch verband
2. Opsommend verband
3. Concluderend verband
4. Oorzakelijk verband

Ik ga vandaag eerder weg, want ik moet nog boodschappen doen.

Hier is sprake van een...

1. Redengevend verband
2. Toelichtend verband
3. Oorzakelijk verband
4. Tegenstellend verband

Omdat er een ongeluk gebeurd was, kwamen wij te laat.

Hier is sprake van een...

1. Redengevend verband
2. Toelichtend verband
3. Oorzakelijk verband
4. Tegenstellend verband

Mijn moeder maakt graag Italiaanse gerechten, zoals pizza en pasta.

Hier is sprake van een...

1. Tegenstellend verband
2. Oorzakelijk verband
3. Concluderend verband
4. Toelichtend verband

Drie nieuwe verbanden

1. Doel-middelverband

Geeft aan welk middel gebruikt moet worden om een bepaald doel te bereiken. 

Signaalwoorden: om te, zodat, door middel van

Voorbeeld:

Om de eindronde te bereiken zullen we de komende twee wedstrijden echt moeten winnen

Drie nieuwe verbanden

2. Vergelijkend verband

Laat een verschil of overeenkomst zien

Signaalwoorden: (net) als, in vergelijking met, groter/beter/kleiner/mooier

Voorbeeld:

De nieuwe maatregelen werken niet zo goed als de maatregelen die hiervoor werden genomen

Drie nieuwe verbanden

3. Samenvattend verband

Geeft een verkorte weergave van informatie uit de tekst

Signaalwoorden: kortom, samengevat, al met al, met andere woorden

Voorbeeld:

De scheidsrechter wil een kaart uitdelen, terwijl het voetbalteam en de spelers in kwestie het hier niet mee eens zijn. Kortom: er is onenigheid.

Aan de slag

- Pak 'Lezen' van H3 erbij (blz. 72)

- We maken samen vraag 1 van opdr. 1

- De rest van de opdracht maak je zelfstandig

- De opdracht is huiswerk voor de volgende les