Pulsar hst 2 Licht en beeld T3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hst 2 Licht en beeld

2.3 Spiegelbeelden

Randstralen

het volgende plaatje geeft goed weer hoe randstralen getekend moeten worden vanaf een lichtbron die alle richtingen op schijnt.

Bekijk het plaatje goed, let op de randstralen!

(Naskpastoor)

Bekijk de filmpjes over het tekenen van schaduw bij één puntbron, twee puntbronnen en een tl-balk.

Grootte van een schaduw

Deze kan je berekenen met de volgende formule:

N = b/v

waarbij N = de vergroting

b = de afstand van de lichtbron tot de schaduw

v = de afstand vn de lichtbron tot het voorwerp

Even rekenen: een vaas is 30 cm hoog.
de afstand van een lamp tot het scherm is 4,5 m
afstand van de lamp tot een vaas is 1,5 m.
Hoe hoog is de schaduw van de vaas?

1. 60 cm
2. 45 cm
3. 90 cm
4. 0,33 cm

hoe heet het lichtere gedeelte van een schaduw?

1. kernschaduw
2. halfschaduw

Bij een zonsverduistering staat de maan

1. achter de aarde
2. tussen de zon en de aarde
3. achter de zon
4. er is geen maan

Bij een maansverduistering staat de maan

1. achter de aarde
2. tussen de zon en de aarde
3. achter de zon

Regels bij het tekenen van een spiegelbeeld

beeld achter de spiegel = virtueel beeld

afstand van voorwerp voor de spiegel = voorwerpsafstand

afstand virtueel beeld achter de spiegel = beeldafstand

vorrwerpsafstand = beeldafstand

oftewel:

v = b

Regels bij het tekenen van een spiegelbeeld

alle lijnen achter de spiegel worden gestippeld getekend, net zoals bij wiskunde! Tenslotte is dit geen echt beeld.

het licht komt niet vanaf het beeld maar vanaf het voorwerp.

let dus op hoe je de pijlen tekend!

Spiegelwet

Bekijk volgende het filmpje over het tekenen bij de spiegelwet

Hoe teken je het gezichtsveld van een spiegel?

2.4 Lenzen

Lenzen

voorbeelden:

bril

in fototoestel

vergrootglas

lens in oog

lens op oog

Brandpunt = F

brandpuntsafstand = f

Lenzen

Bolle lens:

• positive lens
  
• convergerende werking (lichtstralen worden naar elkaar                toe gebogen)
• hoe sterker de lens (hoe boller de lens is) , hoe sterker de              convergerende  werking: het brandpunt (F) komt dichter bij          de lens te  liggen

verschil in sterkte bolle lenzen

Lenzen

Holle lens:

• negatieve lens
• divergerende werking (lichtstralen worden uit elkaar                         gebogen
• hoe sterker de lens, hoe verder de lichtstralen uit elkaar                  gebogen worden

Oefenen met tekenen van een beeld gemaakt met een positieve lens

Oefenen met tekenen van een beeld gemaakt met een positieve lens

Tekenregels:

De stralen vanaf de uiteinden van het voorwerp tekenen

1. de straal midden door de lens gaat in de zelfde richting  verder.
2. de straal loodrecht op de lens (evenwijdig aan de hoofdas)  gaat door het        brandpunt
3. de straal door het brandpunt voor de lens gaat na de lens evenwijdig aan        de hoofdas verder.
4. het beeld ontstaat daar waar de drie stralen elkaar kruisen.

Tekenen van beeld bij een positieve lens

Berekenen van de vergroting van een lens

N = vergroting

v = voorwerpsafstand                             N = b / v

b = beeldafstand

V = grootte voorwerp                              N = B / V

B = grootte beeld

2.5 Brillen en contactlenzen

Het oog

invallende lichtstraal in het oog:

passeert eerst hoornvlies

dan door pupil (zwarte gat midden in iris)

vervolgens door lens (positief)

lens en hoornvlies samen zorgen voor beeld op netvlies.

iris en pupil

hoe meer licht er op het oog valt, hoe kleiner de pupil is. 

dit om netvlies te bechermen, te veel licht zorgt voor beschadiging van netvlies.

rode ogen bij foto maken: dit zijn de bloedvaten achter het netvlies. 

dubbele flits: bij eerste verkleind de iris, foto wordt gemaakt bij tweede flits

Werking van het oog

positieve lens:

zorgt voor beeld dat op de kop staat,

links en rechts zijn ook verwisseld

accomoderen

beeld moet precies op netvlies komen om scherp te zien

voorwerp dichtbij: ooglens wordt boller = sterkere werking = beeld op netvlies

voorwerp verder weg = minder sterke werking = beeld op netvlies

nabijheidspunt

die afstand van een voorwerp waarbij een beeld gevormd kan worden op het netvlies zonder dat het oog meot accomoderen.

jong persoon : omgeveer op 15 cm voor oog

oudere : lens kan minder goed accomoderen, dus nabijheidspunt licht verder weg, leesbril nodig (positieve lens). Hierdoor komt het nabijheidspunt weer dichterbij

oogafwijkingen

Verziendheid: 

• alleen in de verte kun je scherp zien
  
• oogbol is te kort
• beeld gevormd door ooglens ligt achter netvlies
  
• met behulp van positieve bril kom beeld weer op netvlies
• dit zorgt voor  weer scherp kunnen zien
  

positieve (bolle) lens voor het oog

oogafwijkingen

bijziendheid:

• alleen dichtbij kun je scherp zien
• oogbol is te lang
• beeld gevormd door ooglens ligt voor netvlies
• met behulp van negatieve bril kom beeld weer op netvlies
• dit zorgt voor weer scherp kunnen zien

negatieve (holle) lens voor het oog

lenssterkte bepalen

• als een bril nodig is met eerst de sterkte ervan worden                    bepaald.
  
• brandpuntsafstand bepaald deze sterkte.
  
• hoe kleiner de brandpuntsafstand hoe sterker de lens.
  
• sterkte wordt weergegeven in dioptrie (dpt)

berekenen lenssterkte:

Sterkte van je bril

hoe afwijkingen verhelpen?

• bril of contactlenzen
  
• oog laten laseren: er wordt een klein beetje van je                               hoornvlies m.b.v. laserstralen verdampt. hoorvlies wordt                 hierdoor minder bol. werking van hoornvlies en ooglens                 samen is minder sterk. je kunt weer scherp zien