Leren in Verbinding - Informatica les 2 AI

Leren in Verbinding 

Informatica les 2 - AI

Als ik aan AI denk, dan denk ik aan… (Meerdere antwoorden mogelijk)
a. Superintelligentie, b. Algoritmen, c. Sciencefiction, d. Het AI’en van mijn huisdier, e. Pratende robots, f. Iets anders…

Wat leren we vandaag?

Je weet wat AI is: AI is kunstmatige intelligentie.

Je kent een aantal voorbeelden van AI:

ChatGPT, SnapChat, Siri, etc.

Je weet wat een algoritme is: een stappenplan om een doel te behalen.

Je weet dat door algoritmen systemen sneller en soms zelfs beter kunnen
werken dan mensen.

Je kent een aantal programma's die algoritmes gebruiken: YouTube, Netflix, Facebook, etc.

Wat weet jij van AI?
Typ maar in!

Voorbeelden AI

Welke vormen van AI gebruik je al? 

Deze afbeelding is gegenereerd met behulp van Bing Chat Enterprise (DALL-E 3).

Op de afbeelding kun je verschillende vormen herkennen, 1 minuut om goed te kijken!

Op de volgende dia kun je je antwoorden invullen

Welke vorm van AI gebruik jij al?

- Een vorm van kunstmatige intelligentie 

  die nieuwe inhoud of gegevens kan 

  maken (of genereren). 

- Het wordt vaak gebruikt voor creatieve 

  toepassingen, zoals het schrijven van 

  verhalen, het maken van schilderijen, 

  het componeren van muziek of het 

  programmeren van apps.

Deze afbeelding is gegenereerd met behulp van Bing Chat Enterprise (DALL-E 3).

Wat is generatieve AI?

Het kan 

bijvoorbeeld tekst, 

afbeeldingen, video’s, 

audio of code genereren. 

Daarom wordt het 

Generatieve AI 

genoemd.

Wat is een taalmodel?

Een taalmodel is een soort slimme tekstgenerator die woorden begrijpt.

Woorden en Zinnen: 

Het taalmodel kijkt naar de woorden en zinnen die mensen gebruiken. Het leert welke woorden vaak samen voorkomen, zoals “hond” en “blaffen”.

1

Regels van de Taal: 

Het model leert ook de regels van de taal, zoals hoe je zinnen maakt. Het weet dat “Ik eet een appel” goed is, maar “Appel eet ik een” niet zo goed.

Voorspellen: 

Als je een stukje tekst geeft, probeert het taalmodel te voorspellen welk woord er als volgende komt. Het denkt na en zegt bijvoorbeeld: “Hmm, na ‘Ik eet een’ komt waarschijnlijk ‘appel’.”

Slimmer Worden: Hoe meer tekst het model ziet, hoe slimmer het wordt. Het kan verhalen schrijven, vragen beantwoorden

en zelfs grappige 

zinnen maken!

2

3

4

Dus, 

een taalmodel is als een vriend die altijd weet wat je wilt zeggen,

zelfs voordat je 

het zegt! 

Deze tekst is gekopieerd van Copilot.

Hoe kunnen wij, mensen, creatief en vernieuwend
blijven als AI-systemen sommige taken beter of
sneller kunnen uitvoeren dan wij dat doen?

Hoe kunnen we creatief en vernieuwend blijven als AI-systemen sommige taken beter of sneller kunnen uitvoeren dan wij dat doen?

Wat is een algoritme?

Een algoritme is een stappenplan. Het is een lijstje met duidelijke stappen die je moet volgen om iets te doen of op te lossen.  

🔹 Bijvoorbeeld: Als je een boterham met pindakaas maakt, dan volg je ook stappen:

1. Pak een bord.

2. Pak een mes.

3. Pak een boterham.

4. Smeer pindakaas op de boterham.

5. Leg de boterham op het bord.

Dat stappenplan is een algoritme!

Leg in je eigen woorden uit wat een algoritme is.

Sleep het gele kaartje naar het goede groene kaartje!

chatbot

woord-

voorspelling

voetbalrobot

slimme

stoplichten

slimme lampen

Een robot die voorspelt waar de bal heen gaat.

Een lamp die aangaat als je er tegen praat.

Een programma dat de rest van de zin voorspelt

Een stoplicht dat herkent hoeveel verkeer er is.

Een programma dat zelf teksten maakt

Hoe werkt een AI-chatbot eigenlijk?

Een AI-chatbot zoals ChatGPT, My AI, Bing of Bard, kan antwoorden geven zoals een mens dat zou doen. 

Hoe werkt een AI-chatbot eigenlijk?

AI staat voor ‘kunstmatige intelligentie’. Een AI-programma heeft grote delen van het internet ‘gelezen’ en daarvan geleerd wat je zou kunnen antwoorden op vragen. Je zou het kunnen zien als een miljoen bibliotheken bij elkaar.

Hoe werkt een AI-chatbot eigenlijk?

En daarom kan een chatbot als ChatGPT, maar ook My AI (Snapchat), begrijpelijke antwoorden geven op al jouw vragen. Steeds vaker voelen mensen ook vriendschap of zelfs liefde voor een AI-chatbot, omdat die zulke menselijke antwoorden geeft en kan doen alsof hij jou begrijpt.

Antropomorfisme, wat betekent het?

Antropomorfisme is een moeilijk woord voor iets dat je misschien wel eens doet. Heb je ooit tegen je knuffelbeer gepraat alsof hij echt kon luisteren? Of heb je ooit gedacht dat je auto boos was omdat hij niet wilde starten? Of heb je ooit een gezicht gezien in de wolken of in een boom? 

Dat is allemaal antropomorfisme. Het betekent dat je iets dat geen mens is, toch menselijke eigenschappen geeft. Dit gebeurt heel vaak met kunstmatige intelligentie. Als je bijvoorbeeld plaatjes ziet van kunstmatige intelligentie, dan zie je vaak robots die lijken op mensen. Het is belangrijk om te beseffen dat kunstmatige intelligentie niet menselijk is, het heeft geen gevoelens en geen bewustzijn.

Hoe kun je slimmer worden met behulp van een chatbot?

Je kunt van alles vragen! Over de wereld, over schoolzaken, je hobby’s, huisdieren of bekende artiesten. De chatbots zijn wel zo afgesteld dat ze op bepaalde gevaarlijke dingen geen antwoord geven.

Waar moet je voorzichtig mee zijn, bij chatbots?

Pas op: de informatie die een chatbot geeft, klopt niet altijd helemaal. Soms ‘verzint’ ChatGPT gewoon antwoorden. Je moet dus altijd zelf blijven nadenken: klopt het wel wat hij zegt?

Waar moet je voorzichtig mee zijn, bij chatbots?

Je probeert dus altijd ook nog op een andere manier te zoeken naar een antwoord. Bijvoorbeeld door je vraag of zoekopdracht via een zoekmachine te checken. Zo heb je gelijk verschillende bronnen.

Ook belangrijk om te weten: alles wat jij tegen een chatbot zegt, wordt onthouden en opgeslagen door het bedrijf dat de chatbot gemaakt heeft. Daarom moet je geen privé-dingen of geheimen vertellen aan chatbots. Wat je niet hardop op straat roept, vraag je ook niet aan een chatbot.

AI heeft data en algoritmes nodig om te kunnen functioneren. Data kunnen bijvoorbeeld teksten, afbeeldingen of video’s zijn.

Met data en algoritmes kan AI zichzelf trainen, verbeteren en ingewikkelde problemen oplossen. Als data verkeerde informatie bevat of als er fouten in het algoritme zitten, dan is de kans groot dat de resultaten van de AI ook fouten bevat. Dit noemen we ook wel hallucineren. Wil je hier meer informatie over?

Deze afbeelding is gegenereerd met behulp van Bing Chat Enterprise (DALL-E 3).

Data en algoritmes

Lees dan dit artikel

nos.nl/artikel/2463068-ai-blunder-pakt-duur-uit-voor-google-chatbot-verzint-feiten

Klik op de link en probeer zo snel mogelijk te tekenen wat er wordt gevraagd. 

• Maak zes tekeningen. 
• Je kunt klikken op jouw tekening om voorbeelden te zien van andere tekenaars. 
• Beschrijf bij opdracht 4 wat je precies ziet en leg uit hoe het spel werkt.

Speel het tekenspel met AI!

Het is in het Engels, maar je kunt op de rechtermuisknop klikken en dan voor ‘vertaal in het Nederlands’ kiezen. De ervaring is wel dat de vertaling niet altijd goed werkt.

Wat heb je deze les geleerd?

Deze afbeelding is gegenereerd met behulp van Bing Chat Enterprise (DALL-E 3).